Điều trị thành công ca uốn ván toàn thể sau phẫu thuật tắc ruột

Các bác sĩ khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa đã điều trị thành công một trường hợp uốn ván toàn thể sau phẫu thuật tắc ruột do hoại tử ruột non – một thể bệnh rất hiếm gặp nhưng đặc biệt nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng người bệnh nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời.

Bệnh nhân nữ L.T.H, 61 tuổi, (phường Hàm Rồng, tỉnh Thanh Hóa) nhập viện trong tình trạng đau bụng dữ dội, bí trung đại tiện, bụng chướng.

Qua thăm khám lâm sàng và chụp cắt lớp vi tính ổ bụng, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị tắc ruột do hoại tử đoạn ruột non. Người bệnh được chỉ định mổ cấp cứu cắt bỏ đoạn ruột hoại tử và nối ruột. Sau phẫu thuật, tình trạng sức khỏe tiến triển tốt, trung đại tiện được, bụng mềm, vết mổ khô, không chảy dịch.

Tuy nhiên, khoảng một tuần sau mổ, bệnh nhân bắt đầu xuất hiện các triệu chứng bất thường như cứng hàm, co cứng cơ toàn thân, nghi ngờ uốn ván toàn thể. Bệnh nhân nhanh chóng được hội chẩn liên khoa và chuyển đến Khoa Bệnh Nhiệt đới để tiếp tục điều trị. Tại đây, tình trạng diễn biến nặng với các cơn co giật toàn thân, tăng tiết đờm dãi, suy hô hấp, tụt huyết áp, đe dọa tính mạng.

Bệnh nhân nguy kịch vì uốn ván - Ảnh BVCC

Trước diễn biến nguy kịch của bệnh nhân, các bác sĩ khoa Bệnh nhiệt đới đã khẩn trương triển khai điều trị tích cực bằng phác đồ toàn diện: Tiêm huyết thanh kháng độc tố uốn ván (SAT), sử dụng kháng sinh, thuốc an thần – giãn cơ, kiểm soát co giật, mở khí quản thở máy, chăm sóc dinh dưỡng và phục hồi chức năng.

Sau hơn 4 tuần điều trị liên tục, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn, hết co cứng, hết co giật, các chỉ số sinh tồn trở lại bình thường và được xuất viện trong tình trạng ổn định.

BSCKI Đỗ Xuân Tiến, Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới cho biết: “Uốn ván là bệnh nhiễm trùng - nhiễm độc cấp tính do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn này tồn tại phổ biến trong đất, bụi bẩn và phân động vật, có thể xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương hở trên da hoặc niêm mạc. Tuy nhiên, trường hợp uốn ván sau phẫu thuật ổ bụng như trên là vô cùng hiếm gặp”.

Bệnh nhân hồi phục sau điều trị - Ảnh BVCC

Bác sĩ Tiến phân tích thêm: “Điều đặc biệt ở ca bệnh này là bệnh nhân không hề có vết thương ngoài da, phẫu thuật được thực hiện trong điều kiện vô khuẩn nghiêm ngặt, loại trừ con đường lây nhiễm thông thường. Các bác sĩ nhận định, khả năng cao nguồn gây bệnh là nội sinh – tức vi khuẩn Clostridium tetani vốn có thể tồn tại trong đường tiêu hóa ở dạng nha bào.

Trong điều kiện bình thường, nha bào không gây bệnh; tuy nhiên, khi xảy ra tắc ruột hoặc hoại tử ruột, môi trường trong lòng ruột trở nên kỵ khí, tạo điều kiện cho nha bào phát triển thành vi khuẩn hoạt động và sinh độc tố gây bệnh uốn ván”.

Theo BS Tiến, trường hợp này cho thấy tính phức tạp của bệnh uốn ván. Dù quy trình phẫu thuật và chăm sóc hậu phẫu được đảm bảo nghiêm ngặt, vi khuẩn nội sinh vẫn có thể phát triển trong những điều kiện đặc biệt.

Việc theo dõi sát người bệnh sau mổ, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và chủ động tiêm phòng vắc-xin uốn ván đầy đủ theo khuyến cáo, đặc biệt ở người trưởng thành, phụ nữ mang thai, người có tiền sử phẫu thuật hoặc vết thương.

Khi có vết thương, dù nhỏ, cần xử lý đúng cách và đến cơ sở y tế để được tư vấn tiêm phòng kịp thời.

Thực hiện nghiêm túc quy định về bảo hộ lao động: mang găng tay, ủng, quần áo bảo hộ khi làm việc trong môi trường đất, cát, phân gia súc, cơ khí, nông nghiệp hoặc xây dựng – những nơi có nguy cơ cao phơi nhiễm Clostridium tetani; Nâng cao ý thức an toàn lao động để hạn chế tối đa các vết thương có thể là cửa ngõ cho vi khuẩn uốn ván xâm nhập.

Thúy Nga