Dinh dưỡng hợp lý cho người cao tuổi

Nhưng với người cao tuổi, chế độ ăn quá nhiều chất dinh dưỡng cũng không tốt. Quá trình lão hóa thường đi kèm với những thay đổi về nhu cầu ăn uống và tình trạng sức khỏe nên việc lập kế hoạch dinh dưỡng chu đáo là điều cần thiết để hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần cho người cao tuổi.

Bữa ăn của người cao tuổi cần bảo đảm cân đối dinh dưỡng. Ảnh: DIỆP CHÂU

Tuổi già bị ảnh hưởng bởi rất nhiều chức năng tâm sinh lý, dẫn tới những thay đổi về nhu cầu dinh dưỡng. Tỷ lệ trao đổi chất ở người cao tuổi giảm dần theo năm tháng, dẫn đến nhu cầu năng lượng cho cơ thể cũng giảm. Bởi vậy, duy trì chế độ ăn giàu dinh dưỡng là rất quan trọng, nhưng phải khoa học để bảo đảm người cao tuổi hấp thụ đủ vitamin và khoáng chất. Khối lượng cơ có xu hướng giảm theo tuổi tác, đây còn được gọi là teo cơ tuổi già (sarcopenia), bởi vậy, khẩu phần ăn không chỉ cần đủ protein mà còn cần bảo đảm chất lượng protein. Một số khoáng chất và vi chất dinh dưỡng như canxi, vitamin D, vitamin B12 và sắt dễ bị thiếu hụt ở người cao tuổi do giảm khả năng hấp thu từ khẩu phần và chế độ ăn không cung cấp đủ. Ngoài ra, lão hóa làm giảm cảm giác khát, tăng nguy cơ mất nước, do đó, uống đủ nước thường xuyên là điều quan trọng, đặc biệt là sau các bữa cỗ, vì đồ ăn được chế biến thường chứa nhiều muối.

Các bữa ăn ngày Tết thường có nhiều thực phẩm giàu calo, nhiều đường, nhiều muối và chất béo không lành mạnh, có thể không phù hợp với chế độ ăn thường ngày của người cao tuổi. Các buổi tụ họp có thể tạo ra áp lực ăn quá nhiều, làm trầm trọng thêm những tình trạng mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc bệnh tim mạch. Thời tiết những ngày này rất thất thường (ví dụ lạnh ẩm ở miền Bắc, mưa kéo dài ở miền Nam) cũng là nguyên nhân làm cho một số “bệnh thời tiết” như viêm khớp, tăng huyết áp, các bệnh về răng miệng trở nên khó chịu hơn, tác động tới việc vận động thể lực hằng ngày của người cao tuổi. Từ đó dễ mang lại cảm giác mệt mỏi, căng thẳng đối với một số người cao tuổi, dẫn đến ăn uống theo cảm xúc hoặc chán ăn.

Trong bữa ăn, người cao tuổi nên ăn rau trước, sau đó ăn thịt, cá, có thể dùng kéo cắt nhỏ để dễ nhai, nuốt; ưu tiên ăn các món luộc, hấp, hạn chế chấm thêm nước mắm, gia vị. Người cao tuổi nên dùng cơm trong mỗi bữa ăn để bảo đảm bữa ăn đủ chất bột đường. Văn hóa “mời rượu” vẫn được coi là một phần trong các bữa tiệc, tuy nhiên, việc này có thể gây hại tới sức khỏe của người cao tuổi, do vậy, cần thận trọng khi tiếp rượu người cao tuổi. Một điều cần lưu ý đối với gia đình có người cao tuổi là phải bảo đảm ăn đúng bữa và ăn đủ bữa, tránh việc bỏ bữa, ăn quá no hoặc để quá đói.

Theo qdnd.vn