Định hình khung pháp lý tài sản mã hóa

Nhiều nhà đầu tư chờ đợi khung pháp lý tài sản mã hóa. Nguồn: Pexels.

Đưa tài sản số ra khỏi vùng xám

Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về thí điểm phát hành và giao dịch tài sản mã hóa và dự thảo sửa đổi các nghị định liên quan đến xử phạt trong lĩnh vực chứng khoán, trong đó có quy định mới về tài sản mã hóa. Đồng thời, Chính phủ cũng đang trình Quốc hội về Luật Công nghiệp công nghệ số, đưa khái niệm về tài sản số và tài sản mã hóa vào Luật, đây là cơ sở để xây dựng các chính sách.

Ông Tô Trần Hòa - Phó Trưởng ban Phát triển thị trường Chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết: "Tài sản mã hóa là một phần của thị trường tài sản số, chúng tôi đang coi đây là một loại tài sản. Khi chưa có luật hóa thì tất cả hoạt động nằm trên vùng xám và có rủi ro. Chúng tôi đã nhận nhiều văn bản yêu cầu xác minh các giao dịch tài sản số, tiền số và gần như 90% các vụ việc mang tính chất vi phạm, lừa đảo. Việc luật hóa tài sản số, tài sản mã hóa là bước đi của Chính Phủ để bảo vệ người dân khỏi lừa đảo, đồng thời tạo ra kênh đầu tư mới, kênh huy động mới cho doanh nghiệp (DN) và giúp Chính phủ không thất thu thuế".

Đại diện UBCKNN cũng chia sẻ khi có cơ sở pháp lý về dự thảo Nghị quyết, đồng thời ban hành khung pháp lý, kỳ vọng có bức tranh tổng thể chính xác hơn về thị trường này.

Ở Việt Nam, tiền mã hóa đã xuất hiện từ năm 2011 khi một số cá nhân bắt đầu đầu tư vào Bitcoin trên các sàn giao dịch quốc tế. Dù không được công nhận, nhưng một số loại tiền mã hóa như Bitcoin, Ethereum, Litecoin, và Ripple đã có những giao dịch tại Việt Nam.

Theo các khảo sát sơ bộ, tổng giá trị tài sản mã hóa người Việt Nam nắm giữ trong năm 2022, 2023 và 2024 lần lượt là 100 tỷ USD, 120 tỷ USD và 105 tỷ USD. Điều này cho thấy, mặc dù chưa có cơ sở pháp lý, người dân đã và đang sở hữu giao dịch tài sản mã hóa ở quy mô đáng kể.

Chuyên gia về tiền mã hóa, TS Jeff Nijsse - giảng viên cấp cao ngành Kỹ thuật phần mềm tại Đại học RMIT cũng đã từng đưa ra kỳ vọng, Việt Nam sẽ sớm hình thành một khuôn khổ pháp lý để quản lý tiền mã hóa như đã đề ra trong Chiến lược quốc gia của Chính phủ về ứng dụng và phát triển công nghệ blockchain.

Theo TS Jeff Nijsse, Chiến lược này sẽ làm rõ môi trường pháp lý cũng như thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực và công nghệ, qua đó giúp Việt Nam bắt kịp các nền kinh tế dẫn đầu khu vực như Singapore và Hồng Kông (Trung Quốc) trong việc tiếp nhận đổi mới về tiền mã hóa.

"Trong bối cảnh tiền mã hóa phát triển trên toàn cầu, khả năng xây dựng chính sách quốc gia song song với duy trì sự giám sát phù hợp sẽ quyết định vai trò của Việt Nam trong tương lai tài sản số" - TS Jeff Nijsse nêu rõ.

Giới chuyên gia khuyến nghị cơ chế về bảo vệ tài sản, bảo vệ thông tin nhà đầu tư và cuối cùng là bảo vệ phần pháp lý về chuyển tài sản. Đây là những yếu tố mà nhà đầu tư nước ngoài cũng như các công ty Việt Nam rất quan tâm.

Doanh nghiệp kỳ vọng cơ chế vận hành thông suốt và minh bạch

Ở khía cạnh DN, ông Mai Huy Tuần - Tổng Giám đốc Công ty CP Công nghệ số SSI (SSI Digital - SSID) cho biết, DN luôn kỳ vọng một cơ chế vận hành thông suốt và minh bạch, để DN có thể biết được đâu là đúng, đâu là chuẩn, từ đó triển khai hoạt động một cách đúng đắn.

Đại diện SSI Digital tin rằng trong thời đại số, những tài sản mã hóa cũng có thể xuất khẩu ra thế giới, có thể mang được USD về cho người Việt Nam.

“Với SSI, chúng tôi kỳ vọng khi có khung pháp lý cho việc thành lập sàn về tài sản mã hóa, chúng tôi có thể đồng hành, hỗ trợ để các dự án của người Việt có thể bước ra quốc tế một cách đường đường chính chính, qua đó mang nguồn ngoại tệ lớn về cho đất nước. Đó là mục tiêu lớn nhất mà chúng tôi hướng đến” - ông Tuần chia sẻ.

Bên cạnh đó ông Tuần cũng cho biết, SSI cũng đã kết nối với hầu hết các sàn lớn trên thế giới như Binance, OKX, Bybit, BingX… và các quỹ đầu tư hàng đầu như VanEck. Tất cả đều chỉ chờ đợi một khung pháp lý rõ ràng từ Việt Nam để có thể liên kết với SSI, thành lập các quỹ, công ty, và từ đó đẩy mạnh đầu tư vào thị trường tài sản mã hóa, đưa dòng vốn quốc tế về Việt Nam.

Còn bà Đoàn Mai Hạnh - Giám đốc cao cấp Kinh doanh và Tự doanh Thị trường Tài chính - CTCP Chứng khoán Kỹ thương (TCBS) cho biết TCBS đã triển khai công nghệ blockchain từ 2022 và ứng dụng vào các hoạt động kinh doanh.

“Khi khung pháp lý hoàn thiện thì chúng tôi sẽ đi rất nhanh. Chúng tôi ưu tiên phát triển cộng đồng nhà đầu tư, bản thân họ phải có hiểu biết về kênh đầu tư. Chúng tôi rất quan tâm câu chuyện đào tạo, trong quá trình chuẩn bị thì đang triển khai đào tạo cho người dùng, tổng hợp các tin tức từ kênh uy tín cho nhà đầu tư” - bà Hạnh chia sẻ.

Giới chuyên gia khẳng định, để tận dụng tối đa tiềm năng của tài sản số, yếu tố cốt lõi là minh bạch và rõ ràng trong pháp lý. Bởi điều này giúp nhà đầu tư, DN và cộng đồng phát triển trong môi trường an toàn, bền vững.

T.Hằng