Định hướng phát triển toàn diện ngành hàng dừa

Các đại biểu tham quan các sản phẩm chế biến từ trái dừa. Ảnh: Phúc Sơn – TTXVN

Ngày 27/11, UBND tỉnh Trà Vinh tổ chức hội thảo khoa học “Phát triển toàn diện cây dừa tỉnh Trà Vinh” với sự tham gia của hơn 200 đại biểu là các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, hợp tác xã chuyên sản xuất ngành hàng dừa trong và ngoài tỉnh.

Ông Nguyễn Quỳnh Thiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh cho biết: Địa phương có định hướng xây dựng chiến lược phát triển bền vững ngành hàng dừa. Tỉnh đang thúc đẩy việc nghiên cứu, hợp tác, nhất là hợp tác công tư để khai thác tiềm năng, lợi thế điều kiện tự nhiên, phát triển vùng nguyên liệu dừa và sản phẩm đặc thù của ngành hàng dừa để tăng chuỗi giá trị, giúp nông dân trong tỉnh tăng thu nhập.

Báo cáo tại hội thảo, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trà Vinh Trần Trường Giang cho biết, tỉnh có diện tích vườn dừa đứng thứ 2 cả nước, chỉ sau Bến Tre với diện tích hiện có 27.520 ha, số lượng hơn 7,2 triệu cây dừa. Năng suất cây dừa của Trà Vinh khá cao đạt 17,14 tấn/ha/năm, cao hơn so với năng suất dừa trung bình của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long 1,5 lần. Tỉnh có kế hoạch phát triển diện tích dừa đến năm 2030 đạt trên 28.000 ha, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất trên 5%/năm.

Ngành nông nghiệp đang xúc tiến phối hợp với các viện, trường đại học để nghiên cứu, tuyển chọn và chuyển giao giống dừa mới chất lượng cao thay thế giống truyền thống. Song song đó, tỉnh mở rộng liên kết cùng doanh nghiệp đẩy mạnh xúc tiến thương mại, phát triển thị trường cho sản phẩm từ dừa; nghiên cứu, thực hiện biện pháp canh tác nông nghiệp tốt, các phương pháp sinh học... để tạo nguồn nguyên liệu dừa trái chất lượng đảm bảo yêu cầu tiêu chuẩn xuất khẩu.

Ông Huỳnh Khắc Nhu - Tổng Giám đốc Công ty Trà bắc (Trabaco) kiến nghị tỉnh Trà Vinh đẩy mạnh ứng dụng khoa học vào canh tác cây dừa, đặc biệt là thay đổi giống mới để tăng năng suất và chất lượng trái. Năng suất dừa hiện tại ở tỉnh Trà Vinh chỉ đạt khoảng 12 – 14 trái/ buồng và đạt khoảng 12 buồng/năm. Trong khi đó, nhiều nước khác trồng dừa đã đạt năng suất 18 – 20 trái/buồng.

Năm 2024, giá dừa khô đạt kỷ lục 130.000 đồng/12 trái. Các sản phẩm như cơm dưa khô có giá 32 triệu/tấn, nước dừa khô 6,5 triệu/tấn và cùng nhiều mặt hàng chế biến từ dừa đang tăng lượng và giá trị xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới.

Riêng với Công ty Trà Bắc nhu cầu cho sản xuất than hoạt tính trong năm 2025 sẽ cần 20.000 tấn than gáo dừa nguyên liệu, tương đương 240 triệu gáo dừa trái. Vì vậy, việc phát triển diện tích dừa theo đúng lộ trình qui hoạch, canh tác theo hướng cho sản phẩm sạch organic, cây dừa sẽ trở thành cây trồng chủ lực, cho hiệu quả kinh tế bền vững...

Phó giáo sư, tiến sĩ Lê Anh Tuấn - Trường Đại học Cần Thơ chia sẻ, cây dừa Việt Nam được ví là “cây của sự sống” ra hoa, kết trái quanh năm. Tất cả bộ phận cây dừa đều dược sử dụng cho lợi ích. Cây dừa ngoài những giá trị kinh tế như hiện thời còn có khả năng thu lợi từ tiềm năng lưu trữ carbon cao khi áp dụng tín chỉ carbon. Đây cũng là một trong những cây hàng đầu có vai trò trong ứng phó với biến đổi khí hậu, cả về thích ứng, giảm thiểu và phòng chống thiên tai.

Vì thế, Trà Vinh cần mạnh dạn thực thi những chủ trương, chính sách khuyến khích mở rộng diện tích trồng dừa ứng dụng công nghệ sinh học cho năng suất chất lượng đạt các tiêu chuẩn châu Âu - UE, Mỹ - USDA, Nhật - JAS, Australia - ACO, Thụy Điển - KRAV, GlobalGAP để thuận lợi liên kết cùng doanh nghiệp sản xuất chế biến sản phẩm từ dừa, đạt mục tiêu nâng cao chuỗi giá trị cây dừa, tăng thu nhập cho nông dân. Đồng thời, sớm xúc tiến việc xây dựng thí điểm vùng chuyên canh dừa hình thành hoàn thiện thị trường tín chỉ carbon.

Tại hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh Lê Văn Hẳn đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, doanh nghiệp đã đưa ra giải pháp, định hướng để giúp cây dừa Trà Vinh phát triển toàn diện. Tỉnh Trà Vinh xác định dừa là cây chủ lực có giá trị xuất khẩu cao và có tiềm năng đưa địa phương phát triển, tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới.

Vì vậy, tỉnh luôn mong muốn phát triển cây dừa không chỉ riêng cho Trà Vinh mà cho các tỉnh có dừa trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và cả Việt Nam. Tỉnh sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để đưa ngành hàng dừa vươn xa ra thị trường xuất khẩu.

Phúc Sơn/TTXVN