Định vị phường Bình Dương

Sở Xây dựng TP HCM vừa có công văn về việc sắp xếp lại Trung tâm Hành chính tập trung - cơ sở 2 (khu vực Bình Dương), trước đó gọi là Trung tâm Hành chính Bình Dương, trên cơ sở kiến nghị của Tổng Công ty Becamex IDC về việc chuyển đổi một phần Trung tâm Hành chính thành Trung tâm Khoa học TP HCM và Tòa nhà Đa năng Khoa học - Công nghệ.

Nền tảng vững chắc

Theo đó, đối với tòa tháp A sẽ tiếp tục là nơi làm việc của một số ban Đảng, sở ngành, đoàn thể, đơn vị sự nghiệp công lập… Tòa tháp B, trừ tầng 1 là nơi làm việc của Ban Quản lý tòa nhà và Phòng Y tế; từ tầng 2 đến tầng 20, đề xuất thành lập Trung tâm Khoa học TP HCM và Tòa nhà Đa năng Khoa học - Công nghệ.

Ông Nguyễn Văn Đông, Bí thư Đảng ủy phường Bình Dương, cho biết tổng diện tích tự nhiên của phường là 58,157 km²; trong đó, Khu Liên hợp Công nghiệp - Dịch vụ và Đô thị Bình Dương chiếm khoảng 75% diện tích toàn phường, khu vực này đã được quy hoạch rất bài bản.

Cùng với việc đẩy nhanh đầu tư hạ tầng toàn khu liên hợp, trước đó tỉnh Bình Dương cũ đã hoàn thành quy hoạch Thành phố mới Bình Dương với quy mô 1.000 ha. Đây là một thành phố mới hiện đại, năng động, bền vững, có hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ, kết nối chặt chẽ với các tỉnh, thành lân cận trong Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam. Nơi đây có trung tâm hành chính, trung tâm hội nghị triển lãm quốc tế với sức chứa trên 2.500 người để tổ chức những sự kiện quốc tế, cùng với Trung tâm Thương mại Thế giới Thành phố mới Bình Dương, đóng vai trò hạt nhân mở cánh cửa giao thương với 230 Trung tâm Thương mại thế giới trên toàn cầu, kết nối với các tổ chức quốc tế.

Khu Liên hợp Công nghiệp - Dịch vụ và Đô thị chiếm khoảng 75% diện tích toàn phường Bình Dương

Đáng chú ý, tại đây Khu Công nghiệp (KCN) Công nghệ thông tin được xem là mô hình tích hợp liên thông các chức năng KCN, khu khoa học - công nghệ và cụm trường đại học kết hợp với phát triển đô thị đáng sống để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Mục tiêu của KCN là phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tạo điều kiện thúc đẩy việc kiến tạo kiến thức, công nghệ, ý tưởng đổi mới, từ đó tạo ra những phương tiện sản xuất mới, triển khai áp dụng trong doanh nghiệp.

Cùng hệ thống giáo dục - đào tạo chất lượng cao, đạt chuẩn quốc tế, đã hình thành các phòng thí nghiệm, thực nghiệm chế tạo, trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, Lab 4.0, xưởng thực nghiệm sản xuất 16.000 m2 cho những hoạt động thử nghiệm sản xuất… Đây được xem là những trụ cột trong việc đào tạo nguồn nhân lực cho các nhà máy hiện đại, đặt nền móng cho việc phát triển những công cụ sản xuất mới, cải tiến và nâng cấp nền tảng công nghiệp thông qua đề tài nghiên cứu và phát triển.

Hội tụ nhiều điều kiện lý tưởng

Không phải dĩ nhiên mà Becamex IDC lại đề xuất chuyển đổi một phần Trung tâm Hành chính Bình Dương thành Trung tâm Khoa học TP HCM và Tòa nhà Đa năng Khoa học - Công nghệ. Bởi vì, vào năm 2016, tỉnh Bình Dương cũ hợp tác cùng TP Eindhoven (Hà Lan) triển khai Đề án Thành phố thông minh như một chương trình đột phá hướng đến dịch vụ, sản xuất công nghệ cao, đô thị năng động, đáng sống, Becamex IDC là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc UBND tỉnh được giao nhiệm vụ thực hiện đề án này. Khác với cách tiếp cận thông thường chỉ chú trọng ứng dụng công nghệ vào đô thị, tỉnh Bình Dương thực hiện đột phá toàn diện, cả công nghệ lẫn phi công nghệ, tập trung nâng cao hàm lượng tri thức, sáng tạo trong đời sống và kinh tế.

Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Becamex IDC, cho rằng với cách tiếp cận này, Thành phố thông minh Bình Dương như một hệ sinh thái năng động sáng tạo, trong đó mọi thành tố không ngừng được cải tiến, đổi mới, tối ưu hóa. Quá trình triển khai, tỉnh vận dụng mô hình "Ba nhà": Nhà nước - Nhà doanh nghiệp - Nhà trường để chuyển mình nhanh chóng và đạt được nhiều thành tựu ấn tượng. Năm 2018, Bình Dương trở thành thành viên chính thức của Diễn đàn Cộng đồng thông minh thế giới (ICF). Từ đó đến nay, nhiều năm liên tiếp được ICF ghi nhận trong Top 21, Top 7, Top 3 rồi đến Top 1.

Từ việc thực hiện Đề án Thành phố thông minh Bình Dương đến triển khai trọng tâm là "Vùng Đổi mới sáng tạo Bình Dương", tỉnh Bình Dương lúc bấy giờ đã hợp tác, thu hút được nhiều tập đoàn hàng đầu về khoa học - công nghệ trên thế giới như: Tập đoàn Schneider, Philips, Bosch, NXP, Intel...; các viện nghiên cứu, trường đại học trong nước và quốc tế danh tiếng như Đại học Quốc gia Singapore, Viện Nghiên cứu Công nghiệp Công nghệ Đài Loan, Đại học Quốc gia Chungnam (Hàn Quốc), Đại học Portland (Mỹ), Đại học Quốc gia TP HCM, Viện Hàn lâm Khoa học - Công nghệ Việt Nam,… Đây là những điều kiện thuận lợi để tiếp tục xây dựng các trung tâm nghiên cứu, sáng tạo, đào tạo quy mô ngày càng lớn và phát triển bền vững hơn.

Số lượng doanh nghiệp đến đầu tư nhờ đó cũng tăng mạnh, tính từ năm 2016 đến đầu năm 2025 đã tăng từ hơn 20.000 lên hơn 60.000 doanh nghiệp. Riêng năm 2022, dự án trên 1,3 tỉ USD của Tập đoàn LEGO (Đan Mạch) đầu tư vào Khu Công nghiệp Việt Nam - Singapore III hay Công ty CP Tập đoàn Trường Hải (THACO) triển khai dự án KCN Cơ khí hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao với quy mô đầu tư dự kiến khoảng 1 tỉ USD.

Tại buổi làm việc với phường Bình Dương mới đây, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP HCM Trần Lưu Quang nhìn nhận nơi đây sẽ là cái nôi phát triển về khoa học - công nghệ, trong đó tòa nhà Trung tâm Hành chính trở thành trung tâm phát triển khoa học - công nghệ của TP HCM, bởi có nhiều điều kiện lý tưởng để làm tốt việc này. Do đó, phường Bình Dương phải nghiên cứu xây dựng khu vực này thành một hệ sinh thái khoa học - công nghệ.

Bài và ảnh: THANH THẢO