'Dở khóc dở cười' ở trường nghề: HS đã trúng tuyển, trường khác vẫn gọi nhập học

Từ ngày 18-30/7/2024, thí sinh thực hiện đăng ký, điều chỉnh, bổ sung nguyện vọng xét tuyển vào đại học, cao đẳng sư phạm trên Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Thế nhưng, theo lãnh đạo một số trường cao đẳng cho biết, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thuộc quản lý của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nên không có thông tin trên Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Điều này đã gây ra nhiều khó khăn, lúng túng cho thí sinh và phụ huynh.

Thí sinh hoang mang khi trường nghề không có trên hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung

Trước thực tế trên, trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Nhà giáo Ưu tú, Tiến sĩ Phạm Xuân Khánh – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội bày tỏ, việc không có thông tin trên Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung bởi các trường cao đẳng, trung cấp (trừ các trường cao đẳng ngành giáo dục mầm non) là thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Lao động – Thương binh và xã hội mà trực tiếp là Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp,. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều thí sinh, phụ huynh lại không biết điều này.

Do đó, khi không thấy thông tin của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung, nhiều người không khỏi cảm thấy hoang mang và bối rối khi muốn đăng ký, lựa chọn vào cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Sinh viên Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội (Ảnh: Website nhà trường).

Hơn nữa, theo thầy Khánh, thí sinh, phụ huynh phải vào từng trang thông tin điện tử, nền tảng mạng xã hội của từng trường cao đẳng, trung cấp mới tìm hiểu được thông tin của đơn vị đó.

Đáng nói, hiện nay, các trường cao đẳng, trung cấp đều đang chủ động trong việc cung cấp thông tin về tuyển sinh trên các nền tảng mạng xã hội, trên các báo chính thống, tuy nhiên trường nào cũng thông tin tốt về mình. Điều này có thể dẫn tới thực trạng thông tin mà các trường đưa ra có thể gây “loạn”, khiến cho nhiều thí sinh, phụ huynh băn khoăn về chất lượng của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Chính vì vậy, thầy Khánh cho rằng, Bộ Lao động – Thương binh và xã hội và Bộ Giáo dục và Đào tạo nên có sự thống nhất để các trường cao đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục nghề nghiệp có thêm cơ hội được xuất hiện trên Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung. Từ đó, giúp người học dễ dàng tìm kiếm, lựa chọn được ngành nghề, trường học phù hợp với trình độ, năng lực và sở trường của mình hơn. Việc làm này cũng nhằm đảm bảo tính công bằng cho tất cả thí sinh.

Bên cạnh đó, Bộ Lao động – Thương binh và xã hội cũng cần phải có giải pháp của mình nhằm hỗ trợ cho các trường trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp như đăng tải thông tin tuyển sinh của các trường trên cổng thông tin của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, của Bộ, những trang thông tin chính thống.

Thầy Khánh thông tin, trước đây, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp có một số cẩm nang về tuyển sinh trên cổng thông tin của Tổng cục nhưng 2 năm trở lại đây lại không có thông tin này. Điều này vốn cũng đã ảnh hưởng đến sự tìm kiếm thông tin về các cơ sở giáo dục nghề nghiệp của phụ huynh và học sinh.

Trong khi đó, nếu thông tin đến từ các cơ quan quản lý nhà nước tất yếu sẽ tạo được sự tin tưởng cao hơn cho thí sinh, phụ huynh và xã hội.

Cũng theo thầy Khánh, những năm trở lại đây, quy mô tuyển sinh của giáo dục đại học đang có xu hướng tăng dần, chưa kể một bộ phận người học lựa chọn đi du học nước ngoài hay lao động không qua đào tạo, chỉ còn lại một số lượng tương đối ít cho hệ thống giáo dục nghề nghiệp.

Có thể thấy rằng, chính sự tuyên truyền không công bằng giữa giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp đã dẫn đến ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của các trường cao đẳng, trung cấp, nhất là công tác tuyển sinh. Trong khi đó, xu thế sử dụng lao động của xã hội lại đang cần một bộ phận lớn người lao động tốt nghiệp trình độ cao đẳng.

Hơn nữa, tâm lý của nhiều gia đình vẫn còn nặng về bằng cấp, do vậy dẫn đến tình trạng nhiều em có điểm thấp nhưng vẫn chọn học đại học, sau đó phải bỏ dở giữa chừng để quay lại đi học nghề hoặc sau khi tốt nghiệp rất khó để tìm kiếm được việc làm...

Thí sinh tốn nhiều thời gian, công sức khi muốn đăng ký vào trường nghề

Trong khi đó, theo Thạc sĩ Nguyễn Phan Anh Quốc – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Ninh Thuận nhìn nhận, do thuộc Bộ Lao động – Thương binh và xã hội nên các cơ sở giáo dục nghề nghiệp không có thông tin tuyển sinh, mã trường trên Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Tuy nhiên, thực tế đáng bàn là hiện nay hầu hết các trường trung học phổ thông đều chỉ thực hiện những văn bản chỉ đạo hướng dẫn cho học sinh đăng ký trên hệ thống tuyển sinh chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo chứ không hướng dẫn các em đăng ký tuyển sinh vào những cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Do đó, những thí sinh mong muốn đăng ký vào trường cao đẳng phải đến trực tiếp trường hoặc đăng ký trực tuyến trên mỗi website riêng của nhà trường.

Sinh viên Trường Cao đẳng nghề Ninh Thuận (Ảnh: Website nhà trường).

Hơn nữa, khi đăng ký xét tuyển vào trường cao đẳng, trung cấp nghề nào, các em phải kê khai lại thông tin của mình (thông tin cá nhân, điểm số, điểm thi, …) một lần nữa nên tốn công sức, tốn thời gian hơn rất nhiều. Đơn cử, như tại Trường Cao đẳng nghề Ninh Thuận có tự xây dựng hệ thống đăng ký xét tuyển riêng trên cổng thông tin điện tử của nhà trường, thí sinh muốn đăng ký trực tuyến cần vào nhập lại thông tin của mình trên hệ thống đó.

Có thể thấy, việc không nằm trên Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung như vậy đã gây ra một số khó khăn cho thí sinh khi ngoài trường đại học, các em vẫn có nhu cầu lựa chọn thêm cả trường cao đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục nghề nghiệp.

Chính vì vậy, thầy Quốc cho rằng, việc tích hợp thông tin tuyển sinh và mã trường của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp vào Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung chắc chắn sẽ mang lại nhiều thuận lợi hơn cho cả thí sinh và các nhà trường.

Ngoài ra, khi việc tích hợp này được triển khai, tất yếu tỷ lệ đăng ký vào các cơ sở giáo dục nghề nghiệp sẽ cao hơn, góp phần tiến gần hơn đến mục tiêu là “phấn đấu đến năm 2030 thu hút 50 - 55% học sinh trung học vào hệ thống giáo dục nghề nghiệp” theo Chỉ thị số 21/CT-TW của Ban Bí thư về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Để công tác tuyển sinh của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp ngày càng thuận lợi hơn, thầy Quốc đề xuất, cần có chỉ đạo các Sở Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các trường phổ thông trên địa bàn có tư vấn về định hướng phân luồng giúp các em hiểu rõ hơn về hệ thống giáo dục nghề nghiệp (cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp, mức thu nhập, bằng cấp,…). Qua đó, có cái nhìn đúng hơn về giáo dục nghề nghiệp.

Đồng tình với những quan điểm trên, Thạc sĩ Nguyễn Quang Khải – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Tiền Giang cho rằng, việc các cơ sở giáo dục nghề nghiệp không nằm trong Hệ thống tuyển sinh chung là thiệt thòi cho cả thí sinh và các nhà trường. Bởi, không giống với các cơ sở giáo dục đại học, mỗi cơ sở giáo dục nghề nghiệp phải tự đăng thông báo tuyển sinh, tự đi quảng bá nên những thông tin tuyển sinh này rất rời rạc, không thuận lợi cho thí sinh khi tiếp cận thông tin để đăng ký xét tuyển.

Bên cạnh đó, bản thân các cơ sở giáo dục nghề nghiệp cũng rất thiệt thòi khi không biết thông tin về nhau. Thầy Khải bày tỏ, do mỗi trường tự làm công tác tuyển sinh và không biết trường bên kia thế nào nên có trường hợp có trường có nguồn tuyển sinh rất dồi dào, nhưng trường khác đang thiếu lại không thể kế thừa được.

Thậm chí, nhiều khi thí sinh trúng tuyển trường A nhưng do không nắm được nên trường B vẫn gửi giấy báo nhập học cho các em.

Cũng theo thầy Khải, hiện nay công tác phân luồng học sinh sau tốt nghiệp trung học cơ sở, trung học phổ thông tại nhiều địa phương còn yếu.

Khi cánh cửa đại học mở rộng quá, nguồn người học vào các cơ sở giáo dục nghề nghiệp sẽ ngày càng hạn chế. Trên thực tế, phụ huynh nào cũng muốn cho con muốn vào đại học.

Do đó, thầy Khải cho rằng, nếu không làm tốt được công tác tuyển sinh cho các trường cao đẳng, trung cấp chắc chắn sẽ ảnh hưởng nhất định đến mục tiêu phân luồng học sinh sau tốt nghiệp phổ thông.

“Bộ Lao động – Thương binh và xã hội và Bộ Giáo dục và Bộ Giáo dục và Đào tạo cần “ngồi lại” với nhau để có sự thống nhất về chiến lược, thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình theo đúng hướng, cùng triển khai thực hiện tốt định hướng phân luồng học sinh sau tốt nghiệp phổ thông mà nước ta đã đặt ra. Chúng ta phải làm sao thực hiện được mục tiêu và xu thế hiện nay là đào tạo gắn với việc làm và đào tạo nguồn nhân lực gắn với sự phát triển các thành phần kinh tế của đất nước

Không những vậy, công tác truyền thông trong tuyển sinh đối với giáo dục nghề nghiệp cũng cần được thực hiện tốt hơn, đa dạng và phong phú hơn”, thầy Khải chia sẻ.

Tường San