Đô thị Đà Lạt: Kẹt xe, ùn ứ và 'cơn khát' bãi đậu xe

Với tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân như hiện nay, quỹ đất dành cho giao thông tĩnh quá ít ỏi

Vào những dịp cao điểm, khi du khách đổ về đông đúc hay chỉ đơn thuần là vào giờ cao điểm mỗi ngày, khu vực này luôn phải đối diện với tình trạng ùn ứ giao thông. Xe cộ đậu tràn lan, biến những con phố nhỏ thành “bãi xe di động”.

Lòng đường, vỉa hè bị chiếm dụng

Quanh các tuyến đường trung tâm đô thị Đà Lạt, chúng ta dễ dàng bắt gặp cảnh tượng ô tô đậu dưới lòng đường, trong khi xe máy chiếm dụng vỉa hè vốn dành cho người đi bộ. Đời sống người dân được nâng cao, nhu cầu sở hữu ô tô cá nhân tăng vọt, cộng thêm lượng khách du lịch cùng phương tiện cá nhân liên tục gia tăng. Nhiều tuyến đường trung tâm với mật độ dày đặc nhà hàng, khách sạn, quán cà phê, cửa hàng đặc sản... lại rất nhỏ hẹp do đặc thù kiến trúc đô thị hình thành từ lâu. Hạ tầng giao thông tĩnh hiện có đã hoàn toàn quá tải.

Hậu quả là sự chiếm dụng không gian công cộng diễn ra một cách phổ biến và mặc định. Vỉa hè bị biến thành bãi đậu xe của các cơ sở kinh doanh, thậm chí, nhiều doanh nghiệp mặc định coi cả lòng đường phía trước là bãi xe riêng cho khách hàng của mình. “Bây giờ đến Đà Lạt ra đường là thấy ô tô, xe máy đậu ở khắp nơi... Du khách chúng tôi có những hôm tìm mãi không biết đậu xe ở chỗ nào. Nhiều khi đi bộ ngắm cảnh phải đi xuống lòng đường. Tôi nghĩ chính quyền cần có quy định và quy hoạch lại các khu, bãi đậu xe ở khu vực trung tâm...”, anh Phạm Trọng Nhân, một du khách đến từ TP Hồ Chí Minh chia sẻ.

Sự bất cập còn nằm ở cách bố trí các khu vực đậu xe công cộng. Nhiều bãi xe thu phí và không thu phí được sắp đặt một cách “bất cập” ngay tại khu vực trung tâm đông đúc, thậm chí chặn cả lối ra vào công viên, lối đi dành cho người khuyết tật như ở phía trước Quảng trường Lâm Viên, gây ảnh hưởng không nhỏ đến an toàn giao thông và trật tự đô thị. Đáng chú ý, một số tuyến đường gần đây được đầu tư mở rộng nhằm giải quyết kẹt xe lại nhanh chóng trở thành nơi đậu xe tràn lan.

Thống kê của cơ quan chức năng, ở các phường trung tâm khu vực hành chính tỉnh hiện có 3 bến xe khách, 23 vị trí bãi đậu xe công cộng và khoảng 40 bãi đậu xe nội bộ, với tổng diện tích 9,3 ha. Tuy nhiên, công suất hiện tại chỉ đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu đậu xe của cư dân địa phương. Nếu tính cả du khách trong mùa cao điểm, con số này tụt xuống chỉ còn khoảng 6,2%. Với tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân “theo cấp số nhân” như hiện nay, quỹ đất dành cho giao thông tĩnh là quá ít ỏi.

Bài toán giao thông tĩnh cho khu vực trung tâm

Trước thực trạng cấp bách này, lãnh đạo tỉnh chỉ đạo lập kế hoạch xây dựng hệ thống bến xe, bãi đậu xe và đặc biệt là nghiên cứu đầu tư bãi đậu xe thông minh tại khu vực trung tâm hành chính tỉnh để giải quyết vấn đề kẹt xe và thiếu bến bãi đậu xe công cộng. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đang chỉ đạo rà soát quỹ đất tại các phường trọng điểm như: Xuân Hương - Đà Lạt, Cam Ly - Đà Lạt, Lâm Viên - Đà Lạt, Lang Biang - Đà Lạt, Xuân Trường - Đà Lạt để định hướng, quy hoạch thu hút đầu tư phát triển các bãi đậu xe thông minh. 2 dự án chiến lược khác đang được khẩn trương hoàn tất thủ tục và đẩy nhanh tiến độ là bãi đậu xe đầu đèo Prenn (xã Hiệp Thạnh) và bến xe kết hợp bãi đậu xe Đarahoa (xã Lạc Dương), với mục tiêu giảm thiểu tình trạng ùn ứ, quá tải giao thông ở khu vực trung tâm.

Tỉnh cũng đặc biệt thúc đẩy quy hoạch và kêu gọi đầu tư bãi đậu xe thông minh, vừa tiện dụng, tiết kiệm đất mà không phá vỡ cảnh quan, không gian xanh ở khu vực trung tâm. Trước mắt, đang lên phương án triển khai thí điểm dự án bãi đậu xe thông minh ở khu vực chợ Đà Lạt. Mô hình này nếu thành công, sẽ là chìa khóa để quản lý không gian đậu xe hiệu quả trong điều kiện quỹ đất công ở nội ô không còn nhiều. Tuy nhiên, để thu hút các doanh nghiệp xây dựng những điểm đậu xe tĩnh hiện đại, thông minh, giải quyết vấn đề lâu dài, cần có cơ chế hỗ trợ từ chính quyền. Các doanh nghiệp cho rằng cần có ưu đãi về vốn vay, mặt bằng và chính sách thuê đất hợp lý. Ông Nguyễn Duy Lạng, cán bộ hưu trí bày tỏ: “Việc giải quyết tình trạng thiếu bãi đậu xe cần được thực hiện bằng các giải pháp khoa học, hiệu quả, hài hòa giữa an toàn giao thông, mỹ quan đô thị và lợi ích kinh tế cho người dân. Cần tránh tình trạng giải quyết kẹt xe nhưng lại tạo ra nơi đậu xe lộn xộn, làm giảm giá trị của một địa danh du lịch nghỉ dưỡng”.

Nhu cầu có thêm các bãi đậu xe ở trung tâm hành chính tỉnh là điều ai cũng thấy. Đầu tư vào hệ thống bãi đậu xe thông minh không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà còn là tầm nhìn chiến lược để bảo vệ giá trị cảnh quan và duy trì sức hấp dẫn du lịch của Đà Lạt. Người dân bày tỏ kỳ vọng, vấn đề này sẽ được quan tâm, sớm giải quyết trong thời gian tới.

Nguyễn Nghĩa .