Đoàn công tác của Thanh tra Chính phủ làm việc về chống khai thác IUU tại TPHCM

Ngày 16-12, Đoàn công tác của Thanh tra Chính phủ do ông Nguyễn Quốc Đoàn - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Tổng Thanh tra Thường trực Thanh tra Chính phủ làm trưởng đoàn đã trực tiếp kiểm tra thực tế và làm việc tại xã Long Hải (TPHCM) về công tác Chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Tham gia cùng đoàn có ông Hoàng Nguyên Dinh, Phó Chủ tịch UBND TPHCM và lãnh đạo một số sở, ngành, địa phương.

Chuyến công tác nhằm khảo sát, đánh giá toàn diện thực trạng công tác chống khai thác IUU tại cơ sở. Từ đó, thống nhất các giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế còn phát sinh; đề nghị địa phương quản lý chặt chẽ đội tàu, đặc biệt với các phương tiện chưa đủ điều kiện hoạt động, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến quy định pháp luật về khai thác thủy sản đến từng chủ tàu, thuyền trưởng và ngư dân, qua đó nâng cao ý thức chấp hành, ngăn ngừa vi phạm IUU ngay từ gốc.

Đoàn công tác trực tiếp lên tàu cá ngư dân để kiểm tra thực tế công tác chống khai thác IUU

VIDEO: Đoàn công tác của Thanh tra Chính phủ làm việc về chống khai thác IUU tại TPHCM

Tại xã Long Hải, một trong những địa bàn có đội tàu lớn nhất TPHCM hiện nay, đoàn công tác đã kiểm tra tại cảng cá, khu vực ụ tàu, bến neo đậu và đến tận nhà một số chủ tàu để ghi nhận thực tế việc quản lý tàu cá, chấp hành quy định về giấy phép, thiết bị giám sát hành trình (VMS), nhật ký khai thác và truy xuất nguồn gốc thủy sản.

Nhấn mạnh yêu cầu quản lý chặt chẽ tàu cá không đủ điều kiện, ông Nguyễn Quốc Đoàn đề xuất TPHCM cần tập trung số tàu này neo đậu tại một khu vực cố định, tổ chức quản lý nghiêm ngặt bằng các biện pháp cụ thể như lắp đặt hệ thống camera giám sát, bố trí phao nổi bao quanh khu neo đậu, kiên quyết không để tàu cá chưa đủ điều kiện ra khơi. Đồng thời, các địa phương cần chủ động tham mưu UBND Thành phố bố trí nguồn kinh phí phù hợp nhằm hỗ trợ lực lượng trực tiếp quản lý, giám sát số tàu cá này.

Tại ụ tàu, đoàn trao đổi trực tiếp với chủ phương tiện, đội tàu và địa phương về việc quản lý những tàu cá không đủ điều kiện hoạt động

Theo UBND xã Long Hải, toàn xã hiện có 1.215 tàu cá, trong đó hơn 880 tàu khai thác vùng khơi. Đối với những tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, chủ yếu do hết hạn giấy phép, đăng kiểm, an toàn kỹ thuật hoặc an toàn thực phẩm, địa phương đã yêu cầu neo đậu tại bờ, phân công cụ thể cán bộ, ấp và lực lượng chức năng giám sát từng vị trí, cập nhật hình ảnh, tọa độ định kỳ hằng tuần để bảo đảm không đủ điều kiện thì không ra khơi.

Những tàu cá không đủ điều kiện hoạt động được địa phương gắn biển và neo đậu tại khu vực quy định

Song song với kiểm soát chặt đội tàu, Long Hải cũng có nhiều mô hình về tuyên truyền IUU khá linh hoạt, gần gũi. Những buổi "Ăn sáng cùng ngư dân", "Cà phê sáng cùng ngư dân" thu hút hàng trăm lượt người tham dự đã giúp chính quyền nắm bắt tâm tư, khó khăn của bà con; đồng thời lồng ghép phổ biến quy định pháp luật về khai thác hợp pháp, vùng biển được phép hoạt động, chế tài xử phạt khi vi phạm.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường TPHCM, đến tháng 12-2025, thành phố đã hoàn thành 19/19 nhiệm vụ trọng tâm theo chỉ đạo của Chính phủ; 100% tàu cá được đăng ký, cập nhật đầy đủ dữ liệu; 100% tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS). Các tàu không đủ điều kiện hoạt động được khoanh vùng, bố trí neo đậu và kiểm soát chặt, tuyệt đối không cho ra khơi.

Phó Tổng Thanh tra Thường trực Thanh tra Chính phủ Nguyễn Quốc Đoàn trao đổi với chủ phương tiện về nỗ lực của các cấp chính quyền trong chống khai thác IUU

Cùng với đó, TPHCM tập trung bố trí nguồn lực, triển khai quyết liệt các biện pháp chống khai thác IUU, gắn quản lý đội tàu với xây dựng, phê duyệt các dự án chuyển đổi nghề, sinh kế cho ngư dân theo hướng bền vững. Thành phố kiên quyết không cho tàu cá không đủ điều kiện xuất bến, tịch thu giấy tờ, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; đồng thời hoàn thiện công tác đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác theo quy định. Công tác kiểm soát tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng khai thác và truy xuất nguồn gốc thủy sản được thực hiện chặt chẽ, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân và từng bước ngăn chặn vi phạm IUU từ gốc.

Đoàn công tác tặng quà cho gia đình chủ tàu tại xã Long Hải

Bài, ảnh: Ngọc Giang