Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 4 (Quân khu 4): 'Bốn bám, năm cùng' đồng hành cùng nhân dân thoát nghèo
Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 4 (Quân khu 4), đứng chân trên địa bàn các xã biên giới phía Tây của tỉnh Nghệ An. Đây là những vùng có địa hình đi lại khó khăn, bị chia cắt bởi nhiều núi cao, suối sâu. Trình độ dân trí không đồng đều, chủ yếu đồng bào các dân tộc Mông, Thái, Khơ Mú sinh sống.
Tình hình an ninh chính trị trên địa bàn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố gây mất ổn định; kinh tế, văn hóa, xã hội kém phát triển; kết cấu hạ tầng còn nhiều yếu kém, thiếu đồng bộ, tỷ lệ đói nghèo trước năm 2002 cao (gần 90%). Hằng năm thường gánh chịu hậu quả thiên tai bão lụt nên đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn. Cùng với nhiệm vụ củng cố quốc phòng, an ninh, những năm qua Đoàn Kinh tế - Quốc phòng (KT-QP) 4 thực hiện phương châm “bốn bám, năm cùng” đồng hành cùng nhân dân thoát nghèo.

Mô hình trồng chè Shan tuyết được Đoàn KT-QP 4 (Quân khu 4) triển khai, nhân rộng ra trong vùng dự án.
Thực hiện phương châm này, làm như thế nào để giúp dân thoát nghèo đã trở thành nỗi trăn trở chung đối với lãnh đạo, chỉ huy cũng như cán bộ, chiến sĩ của Đoàn. Theo đó, hằng năm Đảng ủy Đoàn đã ra Nghị quyết chuyên đề về việc xây dựng các mô hình sản xuất làm kinh tế, đỡ đầu các hộ đói, hộ nghèo trên địa bàn phát triển kinh tế gia đình tiến tới xóa đói, giảm nghèo nhanh và bền vững.
Đại tá Chu Huy Lương, Chính ủy Đoàn KT-QP 4 cho biết: “Cụ thể hóa nghị quyết, bằng phương châm “bốn bám, năm cùng” với nhân dân (bốn bám: Bám dân, bám địa bàn, bám chính quyền và bám đường lối chính sách; năm cùng: Cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng đồng bào, cùng chia sẻ khó khăn); đơn vị đã nghiên cứu xây dựng các mô hình sản xuất phù hợp với đặc thù từng địa bàn, làm trước để người dân thấy rõ hiệu quả rồi hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, phòng dịch, kỹ thuật nuôi trồng, trực tiếp “cầm tay chỉ việc” giúp dân phát triển kinh tế. Mỗi đội sản xuất của Đoàn trở thành một mô hình trang trại "vườn, đồi", đa dạng các sản phẩm cây trồng, vật nuôi như: Bò, lợn, gà, ao cá, ếch, trồng chè Shan tuyết, dong riềng, gừng… Mỗi năm trừ các khoản chi phí còn thu lãi từ 80 đến 100 triệu đồng. Thấy rõ hiệu quả, bà con nhân dân tích cực tham gia thực hiện mô hình, từng bước xóa bỏ những tập tục canh tác lạc hậu, thúc đẩy chuyển dịch kinh tế địa phương, giúp dân dần thoát nghèo bền vững”.

Đoàn KT-QP 4 thu mua dong riềng cho nhân dân.
Sau một thời gian thực hiện phương châm “bốn bám, năm cùng” đã xuất hiện nhiều cách làm hay, nhiều mô hình kinh tế có hiệu quả cao gợi mở cho Đoàn đưa nhiều loại cây trồng, vật nuôi vào áp dụng tạo ra một cách thức sản xuất mới, chuyển giao công nghệ cho bà con, nhân rộng các mô hình, giúp bà con phát triển đa dạng các cây trồng, vật nuôi, áp dụng hướng sản xuất mới. Nổi bật như miến dong mang thương hiệu Phuxailaileng của Đoàn KT-QP 4 là loại sản phẩm nguyên chất, sạch, là lựa chọn ưa thích của các bà nội trợ trên địa bàn tỉnh Nghệ An và các tỉnh lân cận.
Đến nay, với sự nỗ lực phấn đấu của cán bộ, nhân viên Đoàn KT-QP 4, lực lượng trí thức trẻ tình nguyện và sự đồng lòng của bà con nhân dân đã tạo ra vùng dong nguyên liệu tập trung hơn 30ha, sản lượng hằng năm gần 1.000 tấn củ dong nguyên liệu, tạo thu nhập cho bà con gần 3 tỷ đồng.

Hướng dẫn bà con kỹ thuật nuôi ếch thương phẩm.
Ngoài ra, các mô hình như, chè Shan tuyết, atiso, đương quy, đẳng sâm, mô hình trồng hoa ly, nuôi cá xứ lạnh, bò sinh sản, lợn đen, gà đen, ếch... đã thành công và cho sản phẩm bán trên thị trường. Các mô hình phát triển kinh tế giúp người dân xóa đói giảm nghèo tuy quy mô còn nhỏ, mang lại thu nhập cho bà con chưa nhiều, song bước đầu đã tạo ra một cách thức sản xuất mới, đã chuyển giao công nghệ đến được với bà con, nhân rộng mô hình trong nhân dân, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế địa phương.
Dẫn chúng tôi đi tham quan mô hình “vườn, ao, chuồng” làm theo Đoàn KT-QP 4, ông Mùa Chồng Chà, người dân bản Phù Khả 2, xã Na Ngoi, tỉnh Nghệ An nói: “Trước đây cuộc sống đồng bào chủ yếu dựa vào việc phát nương làm rẫy nên thiếu đói quanh năm. Nhưng nhờ có sự hỗ trợ của Đoàn KT-QP 4 và sự nỗ lực của bà con, đến nay đồng bào đã biết trồng lúa nước, trồng cây dong riềng, chè Shan tuyết, nuôi con bò, con lợn… Từ các sản phẩm làm ra, bà con không chỉ giải quyết được cái đói mà con bán ra thị trường mua sắm được nhiều vật dụng sinh hoạt, góp phần nâng cao đời sống”.

Trao hỗ trợ người dân khó khăn.
“Bốn bám, năm cùng” với nhân dân, cán bộ, chiến sĩ của Đoàn đều nhận thức rõ muốn giúp dân thoát nghèo bền vững thì phải có đường, điện, trường, trạm vào tận bản, làng. Chính vì vậy, thực hiện phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”, Đoàn đã chọn cách thức tiếp cận, lựa chọn những tiêu chí, giải pháp để với khả năng về con người, tiềm lực của mình giúp chính quyền và nhân dân địa phương xây dựng cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng, y tế, giáo dục.
Kết quả những năm qua, với nội lực của mình, Đoàn KT-QP 4 đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, Đội trí thức trẻ tình nguyện, Đoàn Thanh niên hỗ trợ địa phương xây dựng hàng chục km đường giao thông; xây tặng hàng chục nhà sinh hoạt cộng đồng, điểm trường mầm non... trị giá hàng trăm triệu đồng. Đồng thời, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể địa phương đẩy mạnh tuyền truyền nâng cao nhận thức của nhân dân về lối sống hợp vệ sinh, bảo vệ môi trường, phát động phong trào xây dựng nhà vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi hợp chuẩn lấy các gia đình quân nhân, các gia đình giáo viên lưu trú trên địa bàn và gia đình cán bộ xã, bản làm gương.
Bệnh xá Quân dân y kết hợp của đơn vị đã khám chữa bệnh, cấp phát thuốc cho hàng nghìn lượt người; phun, tẩm màn phòng dịch cho tất cả các bản; đã hợp đồng với Bệnh viện Đa khoa huyện Kỳ Sơn đăng ký khám chữa bệnh ban đầu cho hàng nghìn người có thẻ bảo hiểm y tế trong vùng dự án. Đoàn KT-QP 4 đã chỉ đạo đội viên trí thức trẻ tình nguyện kết hợp với các đơn vị cơ sở, chính quyền xã, bản mở được hàng chục lớp xóa mù chữ với hàng trăm người đã biết đọc, biết viết, bước đầu đã có thể giao tiếp bằng tiếng phổ thông.

Khám, cấp thuốc miễn phí cho đồng bào.
Những việc làm đó đã góp phần làm chuyển biến về nhận thức trong bà con nhân dân cũng như góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn vùng dự án. Qua đó, làm cho nhân dân ngày càng tin tưởng vào Đảng, Nhà nước, càng yêu quý bộ đội, là cầu nối giữa nhân dân các dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng sâu, vùng xa, dọc tuyến biên giới Việt Nam - Lào với Đảng, Nhà nước, Quân đội.