Doanh nghiệp cần cách tiếp cận mới về chuyển đổi số

Nhiều doanh nghiệp đã đẩy mạnh đầu tư để chuyển đổi số. Ảnh: H.Dịu

Để đột phá và nâng cao sức cạnh tranh

Theo Chương trình Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025, đến năm 2025, 100% doanh nghiệp được nâng cao nhận thức về chuyển đổi số; tối thiểu 100 doanh nghiệp được hỗ trợ là mô hình chuyển đổi số điển hình thành công để lan tỏa và nhân rộng…

Mới đây, Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Bộ Chính trị đã xác định chuyển đổi số, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là "đột phá quan trọng hàng đầu" trong chiến lược phát triển kinh tế.

Theo Tổng cục Thống kê (nay là Cục Thống kê), tỷ lệ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ số tại Việt Nam đã tăng từ 28% năm 2020 lên 52% vào cuối năm 2024, trong đó các ngành tài chính, thương mại điện tử và sản xuất công nghiệp dẫn đầu.

Chính phủ cũng đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam nằm trong nhóm 3 quốc gia dẫn đầu Đông Nam Á về nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo (AI), đồng thời xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và công nghiệp bán dẫn nhằm thúc đẩy kinh tế số.

Chia sẻ tại Hội thảo "Cơ hội đầu tư trong bối cảnh mới" được tổ chức vào ngày 19/3/2025, ông Phạm Xuân Dũng - Giám đốc Khoa học dữ liệu, Phân tích nâng cao và sáng tạo, Công ty Cổ phần Chứng khoán Kỹ thương (TCBS) cho hay, công nghệ là một trong các mũi nhọn quan trọng của TCBS.

Theo đại diện TCBS, Công ty đã đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng công nghệ hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu một cách triệt để để phát triển sản phẩm và các tính năng hỗ trợ khách hàng. Nền tảng của hệ thống quản trị dữ liệu rõ ràng, nhất quán là cơ sở quan trọng để công ty tiến tới việc ứng dụng công nghệ "không người thực" trong tư vấn, hay Blockchain… Tại TCBS, khoảng 60% nhân sự vừa thành thạo công nghệ, vừa hiểu biết sâu sắc về tài chính.

Với ngành Ngân hàng, ông Trần Anh Thắng - thành viên HĐQT Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) cho biết, tốc độ thay đổi công nghệ của các Fintech giai đoạn 2023-2024 gấp 5 lần so với ngân hàng. Ngân hàng mất 3-6 tháng thay đổi công nghệ trong khi các Fintech chỉ cần 2 tuần để ra công nghệ mới.

Do vậy, nhiều ngân hàng đã đầu tư mạnh vào công nghệ số và tài chính số. Nhờ Nghị quyết 57, ngành ngân hàng hứa hẹn tiếp tục triển khai mạnh mẽ tài chính số, AI, blockchain...

Đổi mới nhận thức, tận dụng cơ hội

Theo báo cáo của Cục Thống kê, vẫn còn 48% doanh nghiệp chưa có chiến lược số hóa rõ ràng, điều này đặt ra nguy cơ tụt hậu nghiêm trọng trong bối cảnh toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ sang nền kinh tế số.

Theo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2023, Việt Nam xếp thứ 46/132 quốc gia nhưng tỷ lệ doanh nghiệp thực sự ứng dụng công nghệ cao vẫn còn thấp.

Những khó khăn trong chuyển đổi số chủ yếu tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa, do còn thiếu và yếu về nhân sự, tài chính, cơ sở vật chất…

Vì thế, GS.TSKH. Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) khuyến nghị, các doanh nghiệp cần có quan điểm, nhận thức về việc chuyển sang kinh tế số, doanh nghiệp số.

Bởi nếu không thay đổi mô hình tăng trưởng thì không bảo đảm tạo ra lợi thế khai thác tiềm năng của từng loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo xu hướng mới lấy khoa học và công nghệ, nhân lực tạo ra năng suất và chất lượng cao.

GS.TSKH. Nguyễn Mại cũng cho rằng các doanh nghiệp cần cách tiếp cận mới, sửa đổi, bổ sung chiến lược kinh doanh trên cơ sở chuyển sang quản trị doanh nghiệp theo xu hướng số, AI, Blockchain, Fintech để đáp ứng với đòi hỏi của các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới.

Đồng quan điểm, TS. Mạc Quốc Anh - Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội nhấn mạnh, các doanh nghiệp tư nhân cần tận dụng chính sách hỗ trợ đổi mới sáng tạo, đặc biệt là các quỹ hỗ trợ nghiên cứu và phát triển.

Cùng với đó là phải đầu tư vào chuyển đổi số, áp dụng AI, dữ liệu lớn để nâng cao hiệu suất; tăng cường hợp tác với các tập đoàn công nghệ để tiếp cận tri thức và nguồn lực.

Ngoài ra, các trung tâm đổi mới sáng tạo cần được đầu tư mạnh mẽ. Ông Mạc Quốc Anh cũng đề nghị xây dựng quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia để hỗ trợ các startup (doanh nghiệp khởi nghiệp) công nghệ…