Doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm: Hơn 40 nghìn người lao động bị ảnh hưởng
Tính đến đầu năm 2023, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có hơn 2.250 doanh nghiệp, hợp tác xã chậm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Điều này đã ảnh hưởng tới quyền lợi của hơn 40.000 lao động.
Hơn 40 nghìn người lao động tại Thanh Hóa bị ảnh hưởng do các đơn vị, doanh nghiệp chậm, nợ đóng các loại bảo hiểm.
Thiệt hại cho người lao động
Theo thống kê của BHXH tỉnh Thanh Hóa, tính đến ngày 31/12/2022, số tiền nợ bảo hiểm của doanh nghiệp (DN), hợp tác xã trên địa bàn gần 315 tỷ đồng. Một số DN chậm đóng như Công ty TNHH FLC Samson Golf & Resort có 862 lao động, chậm đóng gần 19 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Thanh Hóa có 50 lao động, chậm đóng hơn 15 tỷ đồng; Chi nhánh Công ty CP Sông Đà 4 có 63 lao động, chậm đóng hơn 9 tỷ đồng.
Đến cuối năm 2022, trong số 4.000 đơn vị hành chính sự nghiệp ở Thanh Hóa có 17 đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN với hơn 4,6 tỷ đồng. Đơn cử Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Thanh Hóa chậm đóng 25 tháng với 2,65 tỷ đồng, Ban Quản lý di tích lịch sử văn hóa Hàm Rồng (TP Thanh Hóa) chậm đóng 12 tháng với 317 triệu đồng; Đội đảm bảo giao thông Triệu Sơn chậm đóng 19 tháng, tương đương 498 triệu đồng. Ngoài ra, Thanh Hóa còn 520 DN phá sản, chủ DN bỏ trốn hoặc dừng hoạt động còn nợ tiền bảo hiểm trên 121 tỷ đồng.
Cũng theo số liệu từ BHXH Thanh Hóa cho thấy, để hạn chế và khắc phục tình trạng nợ đọng BHXH, cơ quan này đã tăng cường tiến hành thanh tra, xử phạt đối với các cơ quan, đơn vị DN chậm đóng bảo hiểm cho người lao động. Cụ thể, từ năm 2020 đến năm 2022 qua thanh tra, kiểm tra BHXH tỉnh Thanh Hóa đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 16 đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN với số tiền xử phạt lên đến gần 2 tỷ đồng, trong đó: Năm 2020 xử phạt 5 đơn vị, năm 2021 xử phạt 1 đơn vị, năm 2022 xử phạt 10 đơn vị.
Rõ ràng, việc các cơ quan, đơn vị chậm đóng BHXH cho người lao động đã ảnh hưởng tiêu cực lên đời sống của người dân. Bị nợ bảo hiểm, người lao động sẽ không thể chốt sổ BHXH để đi tìm việc mới và cộng dồn số năm đóng; không được giải quyết chế độ hưu trí khi đến tuổi về hưu; khi thất nghiệp, đi khám, chữa bệnh không được hỗ trợ.
Chưa thể cứng rắn trong xử lý
Vậy đâu là nguyên nhân khiến tình trạng chậm, nợ đọng bảo hiểm trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa kéo dài trong suốt nhiều năm qua mà không thể xử lý? Nói về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Tám - Giám đốc BHXH tỉnh Thanh Hóa cho biết: Nguyên nhân dẫn đến các đơn vị chậm đóng, nợ đọng các loại bảo hiểm là do ý thức tuân thủ pháp luật của người sử dụng lao động chưa nghiêm. Việc xử lý sau thanh tra, kiểm tra tại các DN chậm đóng còn hạn chế, chưa có biện pháp xử lý triệt để trường hợp vi phạm.
Từ năm 2020 đến năm 2022, BHXH tỉnh Thanh Hóa đã lập và chuyển hồ sơ đến cơ quan cảnh sát điều tra kiến nghị khởi tố đối với 5 đơn vị chậm đóng BHXH, gồm: Công ty cổ phần xây dựng Hancorp.2, Công ty cổ phần Licogi 15, Công ty TNHH may Vạn Hà, Công ty TNHH TS VINA và Công ty TNHH may Đa Lộc.
“Trong thời gian qua, một số đơn vị sử dụng lao động có dấu hiệu gia tăng số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN của người lao động. Tuy nhiên, tại các quy định, hướng dẫn hiện hành thì hành vi này chưa đủ yếu tố cấu thành tội danh trốn đóng BHXH dù đã bị xử lý hành chính nhiều lần. Do đó, mặc dù cơ quan BHXH chuyển hồ sơ một số đơn vị sử dụng lao động bị xử phạt vi phạm hành chính cho cơ quan Công an để điều tra, xử lý theo quy định, nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc nên hiện tại chưa xem xét xử lý” - ông Tám cho biết thêm.
Ông Đầu Thanh Tùng - Phó chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã yêu cầu các cơ quan, đơn vị sớm khắc phục tình trạng chậm đóng bảo hiểm; xử lý nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị hành chính sự nghiệp để xảy ra tình trạng này; đưa đóng đúng, đóng đủ, kịp thời bảo hiểm vào chỉ tiêu đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị hàng năm. Trường hợp đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng, trốn đóng thì không xét các danh hiệu thi đua, đồng thời công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.
