Doanh nghiệp góp ý dự thảo Luật Thương mại điện tử

Đây là ý kiến của các đại biểu tại hội thảo lấy ý kiến doanh nghiệp do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp Bộ Công thương tổ chức chiều 5/9 nhằm hoàn thiện dự thảo Luật Thương mại điện tử để trình Quốc hội thông qua vào Kỳ họp tháng 10 tới.

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh: Vũ Quang

Phát biểu tại hội thảo, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số nhấn mạnh, thương mại điện tử đã trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia.

Tuy nhiên, cùng với tốc độ phát triển nhanh, lĩnh vực này cũng bộc lộ nhiều thách thức về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, quản lý thuế, ngăn chặn hàng giả hàng nhái và kiểm soát hoạt động bán hàng qua livestream. Việc xây dựng Luật Thương mại điện tử vì thế là hết sức cấp thiết, vừa nhằm tăng cường quản lý nhà nước, vừa tạo điều kiện để thị trường phát triển lành mạnh và bền vững.

Theo ông Ninh, dự thảo Luật được thiết kế dựa trên bốn định hướng cốt lõi: bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tăng cường quản lý thuế và chống thất thu ngân sách, ngăn chặn gian lận thương mại trong môi trường trực tuyến, đồng thời xây dựng cơ chế pháp lý để thương mại điện tử tiếp tục phát triển, đóng vai trò là động lực chính của nền kinh tế số.

Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế VCCI Đậu Anh Tuấn, dẫn số liệu: cuối năm 2024 quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã vượt 25 tỷ USD, với mức tăng trưởng thường niên 18 - 25%, đưa Việt Nam vào nhóm quốc gia phát triển nhanh nhất trong khu vực.

Hệ sinh thái thương mại điện tử hiện vô cùng đa dạng, bao gồm cả các nền tảng công nghệ lớn, doanh nghiệp logistics, dịch vụ thanh toán, cùng hàng trăm nghìn hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Chính sự đa dạng này đặt ra thách thức lớn cho công tác xây dựng luật, bởi mỗi quy định sẽ tác động không chỉ tới một nhóm đối tượng mà tới toàn bộ hệ sinh thái. Do đó, chính sách cần cân bằng giữa yêu cầu quản lý nhà nước, bảo vệ người tiêu dùng, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Góp ý dự thảo Luật, Luật sư Trần Mạnh Hùng (Công ty Luật Baker & McKenzie) cho rằng, một số quy định còn quá rộng, dễ tạo gánh nặng cho doanh nghiệp trong và ngoài nước. Ông cũng lưu ý việc yêu cầu doanh nghiệp nước ngoài tham gia thương mại điện tử tại Việt Nam phải thành lập pháp nhân hoặc có đại diện thường trú có thể gây khó khăn, đi ngược xu hướng cải cách thủ tục hành chính và cam kết quốc tế.

Ngoài ra, cần phân loại rõ các mô hình kinh doanh mới như mạng xã hội tích hợp bán hàng, livestream thương mại hay tiếp thị liên kết để có quy định phù hợp, tránh áp dụng cơ chế quản lý truyền thống cho những loại hình đặc thù, ông Hùng nêu rõ.

Cũng tại hội thảo, nhiều doanh nghiệp mong muốn Luật Thương mại điện tử sẽ xử lý triệt để vấn nạn hàng giả, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, đồng thời xây dựng cơ chế thử nghiệm linh hoạt cho các mô hình mới.

Một số ý kiến nhấn mạnh đến yêu cầu tăng cường bảo mật dữ liệu người tiêu dùng, quy định trách nhiệm rõ ràng hơn cho các sàn thương mại điện tử trong giải quyết khiếu nại, cũng như nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan quản lý trong lĩnh vực thuế, logistics và thanh toán.

Ban soạn thảo cho biết sẽ tiếp thu đầy đủ ý kiến đóng góp, tiếp tục hoàn thiện dự thảo để trình Quốc hội. Dự Luật được kỳ vọng sẽ tạo khung pháp lý toàn diện, đồng bộ và khả thi, góp phần đưa thương mại điện tử trở thành một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế số Việt Nam trong giai đoạn tới.

Vũ Quang