Doanh nghiệp xuất khẩu muốn hỗ trợ tìm thị trường mới
Trong bối cảnh chính sách thuế của Mỹ khiến thị trường toàn cầu biến động, giá cả gia tăng, sức cầu giảm, các ngành hàng xuất khẩu Việt Nam cần chủ động thích ứng, nắm bắt tình hình, quản trị rủi ro để giữ đà xuất khẩu.

Hội nghị giao ban với thương vụ Việt Nam ở nước ngoài của Bộ Công Thương. Ảnh: L.G
Việt Nam trong nhóm Hoa Kỳ ưu tiên đàm phán thương mại
Ông Đỗ Ngọc Hưng – Tham tán Thương mại tại Hoa Kỳ thông tin quý I-2025, xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 31,4 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2024, trong khi nhập khẩu đạt 4,1 tỷ USD tăng 21%, điều này thể hiện cơ cấu ngoại thương mang tính bổ trợ giữa 2 nước.
Tuy nhiên, nếu áp dụng mức thuế cao, ngành điện tử của Việt Nam chịu ảnh hưởng đáng kể, chi phí sản xuất tăng và khả năng cạnh tranh trên thị trường Hoa Kỳ giảm. Các ngành dệt may, giầy dép sử dụng nhiều lao động cũng đối mặt với nhiều thách thức do suy giảm nhu cầu, đơn hàng…
Thông tin về nỗ lực đàm phán thỏa thuận thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, ông Hưng cho hay, Việt Nam nằm trong nhóm các nước Hoa Kỳ ưu tiên đàm phán cùng với Ấn Độ, Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia.
Nhiều doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ ủng hộ và tin tưởng Việt Nam sẽ đạt được thỏa thuận với Hoa Kỳ, thông qua gỡ bỏ mức thuế đối ứng.
Bà Trần Thu Quỳnh – Tham tán Thương mại tại Canada cho biết, căng thẳng thương mại giữa Canada và Trung Quốc, cùng với việc các doanh nghiệp Canada muốn tìm kiếm đối tác mới đã tạo cơ hội cho hàng hóa Việt Nam. Sự chuyển hướng tiêu dùng của Canada khỏi hàng hóa Hoa Kỳ cũng tái định hình chuỗi cung ứng của Canada, tạo cơ hội cho các nước có hiệp định thương mại tự do với Canada, trong đó có Việt Nam.
Về khả năng xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường Australia, bà Nguyễn Thu Hường đại diện Thương vụ Việt Nam tại Australia thông tin, xuất khẩu Việt Nam sang Australia tăng 13,2% trong 3 tháng đầu năm 2025 đạt gần 1,6 tỷ USD, với nhiều ngành xuất khẩu Việt Nam tăng trưởng tốt.
Xuất khẩu sang Australia có nhiều lợi thế do quan hệ song phương đang tốt đẹp. Chính sách thuế quan ưu đãi từ các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam và Australia đều là thành viên, như CPTPP, AANZ, RCEP. Đặc biệt, cộng đồng người Việt Nam và châu Á ở Australia rất lớn.
Tuy nhiên, do chiến tranh thương mại trên thế giới nên sức mua của thị trường giảm, giá cả tăng lên, đồng đô la Australia mất giá nhiều nhất trong vòng 5 năm trở lại đây.
“Hàng hóa Việt Nam chắc chắn sẽ gặp cạnh tranh lớn với hàng hóa Trung Quốc, Thái Lan và nhiều nước khác. Chưa kể nếu Australia giảm thuế cho hàng hóa của Hoa Kỳ thì nông sản của Việt Nam sẽ phải cạnh tranh với nông sản của Hoa Kỳ”, bà Hường nói.
Đại diện các cơ quan thương vụ Việt Nam tại nước ngoài cũng cho hay, chính sách thuế quan của Hoa Kỳ đã khiến thị trường thế giới biến động, tuy nhiên thách thức luôn đi liền với cơ hội. Do đó các doanh nghiệp cần cải thiện năng lực sản xuất để có thể xuất khẩu bền vững tới các thị trường đang có đồng thời tăng cường tiếp cận thị trường mới.
Các cơ quan thương vụ sẽ nắm bắt thông tin thị trường, xu hướng tiêu dùng và chính sách mới của nước sở tại để cung cấp tới doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn mới và thâm nhập thị trường toàn cầu, thị trường tiềm năng.

Doanh nghiệp cần chủ động thích ứng tình hình để giữ đà xuất khẩu. Ảnh: T.Linh
Thông tin kịp thời thị trường, tiến độ đàm phán
Đề cập thực trạng và khó khăn của doanh nghiệp, ông Trương Văn Cẩm – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho biết, dệt may là một trong những ngành chịu ảnh hưởng lớn từ chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ.
Nếu không thể đàm phán được mức thuế hợp lý, doanh nghiệp sẽ gặp rất nhiều khó khăn, thu hẹp sản xuất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc làm của hơn 3,4 triệu lao động.
Kiến nghị giải pháp, ông Cẩm đề nghị cơ quan thương vụ thông tin thường xuyên tình hình thị trường, xu hướng mới nhất của người tiêu dùng Hoa Kỳ, tiến độ đàm phán chính sách thuế.
“Hiện các doanh nghiệp đang dồn sức hoàn thành đơn hàng trong 90 ngày Hoa Kỳ hoãn thuế, song doanh nghiệp rất cần thông tin mới nhất để đánh giá tình hình thị trường để quyết định có nên tiếp tục ký kết đơn hàng hay không”, ông Cẩm nêu.
Ngoài ra với các thị trường khác, ngành dệt may cũng cần thông tin cụ thể về khả năng đẩy mạnh xuất khẩu, nhất là Nga, Brazil, Chile, Trung Đông…
Cũng là ngành xuất khẩu lớn, ông Nguyễn Hoài Nam – Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam cho biết, Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia xuất khẩu thủy sản lớn nhất vào Hoa Kỳ. Trong 90 ngày hoãn thuế của Hoa Kỳ, các doanh nghiệp đang chạy đua sản xuất.
Dù tin tưởng vào các giải pháp ứng phó của các cơ quan chức năng song ông Nam cho biết, doanh nghiệp đối mặt nhiều lo ngại. Căng thẳng thương mại Hoa Kỳ - Trung Quốc có thể làm cho thủy sản xuất khẩu của Trung Quốc dư thừa buộc phải bán ra trong nước khiến sức cầu với thủy sản Việt Nam giảm xuống, tác động mạnh tới xuất khẩu thủy sản Việt Nam tới thị trường này.
Ông mong muốn các cơ quan chức năng, thương vụ Việt Nam ở nước ngoài hỗ trợ ngành khơi thông các thị trường tiềm năng để doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường.
Đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp điện tử Việt Nam kiến nghị, Bộ Công Thương tổ chức các hội nghị xúc tiến thương mại chuyên sâu tại các thị trường tiềm năng như Ấn Độ, Nga…; thương xuyên cảnh báo sớm về chính sách thương mại, thuế quan của nước sở tại. Ngoài ra, cung cấp thông tin về các dòng sản phẩm điện tử có nhu cầu sử dụng cao, những lưu ý để được xuất khẩu sản phẩm điện tử, các danh mục có thể tiếp cận với doanh nghiệp ngành điện tử…