Độc đáo 'Bữa cơm Tết Độc lập' với ký ức về Chủ tịch Hồ Chí Minh

Cùng với rất nhiều sự kiện, triển lãm, trưng bày giới thiệu lịch sử, văn hóa dân tộc trong dịp đại lễ, việc giới thiệu văn hóa ẩm thực lấy cảm hứng từ những câu chuyện lịch sử mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho du khách khi đến Hà Nội.

Chia sẻ với Báo Hànôịmới về ý tưởng thực hiện “Bữa cơm Tết Độc lập”, chị Phạm Bích Hạnh, Tổng giám đốc CTCP Dịch vụ quản lý Phúc Hưng Thịnh, cho biết: Ý tưởng này xuất phát từ một câu chuyện có thật. Trước ngày 2-9-1945, Bác Hồ từ chiến khu về Hà Nội, và nơi đầu tiên mà Bác Hồ dừng chân là căn nhà của cụ Nguyễn Thị An tại làng Phú Gia (nay là Phú Thượng, phường Tây Hồ). Bác đã ở và làm việc tại ngôi nhà này trong 2 ngày (từ chiều 23-8 đến ngày 25-8-1945) chuẩn bị cho ngày Quốc khánh – Ngày Tuyên ngôn Độc lập.

Thời gian ở đây, Bác được gia đình chuẩn bị bữa cơm thân tình. Người dân khi ấy không biết Bác là ai, chỉ biết là chuẩn bị cơm cho vị khách đặc biệt. Chỉ đến khi đi dự mít tinh vào ngày 2-9, thấy Bác đọc “Bản Tuyên ngôn Độc lập” tại Quảng trường Ba Đình, người dân làng Phú Gia lúc bấy giờ mới nhận ra đó là Chủ tịch Hồ Chí Minh. “Từ câu chuyện có thật này, chúng tôi đã tái hiện “Bữa cơm Tết Độc lập” để gợi nhắc lại một phần câu chuyện lịch sử và văn hóa của Hà Nội”, bà Phạm Bích Hạnh chia sẻ.

Theo nhà báo Vĩnh Quyên, người tham gia tìm hiểu và thực hiện tái hiện “Bữa cơm Tết Độc lập”, ê-kíp thực hiện đã trở lại ngôi nhà của cụ Nguyễn Thị An, nay đã được công nhận là Di tích Quốc gia Đặc biệt, để nghe những người trong làng kể lại bữa cơm thiết đãi Bác trong ngày đầu tiên Bác từ chiến khu về Hà Nội chuẩn bị cho Ngày Quốc khánh 2-9. “Theo lời kể lại của những người dân làng, chúng tôi được biết, trong bữa cơm mà làng Phú Gia mời Bác khi ấy gồm có: cơm, cá kho, canh khoai sọ, giò chả, xôi…”.

Khi tái hiện lại “Bữa cơm Tết Độc lập”, nhà báo Vĩnh Quyên cùng những người thực hiện đã dựa trên ý tưởng câu chuyện bữa cơm mà dân làng Phú Gia mời Bác trong ngày đầu trở về Hà Nội chuẩn bị cho Ngày Quốc khánh, và sáng tạo thêm để “Bữa cơm Tết Độc lập” hôm nay thêm ý nghĩa hơn.

“Vào ngày Tết Độc lập (2-9), rất nhiều gia đình Việt Nam sửa soạn mâm cơm để dâng lên gia tiên, tưởng nhớ đến cội nguồn dân tộc và ghi nhớ công lao của ông cha để có được nền hòa bình ngày nay. Đây là truyền thống rất tốt đẹp, thể hiện tinh thần “uống nước nhớ nguồn” của người Việt”, chị Vĩnh Quyên bày tỏ.

Theo đó, “Bữa cơm Tết Độc lập” gồm các món ăn ba miền Bắc - Trung - Nam, thể hiện sự đoàn kết và niềm vui chung của cả dân tộc. Bữa cơm gồm: Cá bông lau kho tộ (miền Nam); bánh truyền thống Huế; cà dầm tương Nam Đàn, nhút Thanh Chương (đặc sản Nghệ An). Đặc biệt, bữa cơm không thể thiếu những món ăn đậm chất Hà Nội như: canh cua khoai sọ, xôi Phú Thượng, gà luộc, mướp hương xào lòng gà, giò chả thìa là (đặc sản Đông Anh), chả cốm…

"Bữa cơm Tết Độc lập" giới thiệu đợt này góp phần quảng bá văn hóa ẩm thực đặc sắc của Hà Nội trong dịp đại lễ. Ảnh: PTH

Chia sẻ thêm về các món ăn lựa chọn trong “Bữa cơm Tết Độc lập”, chị Phạm Bích Hạnh cho biết, bữa cơm được lấy cảm hứng từ những món ăn mà Bác đã dùng tại làng Phú Thượng – một làng nghề nổi tiếng về xôi. Mặc dù trong bữa cơm lịch sử không có xôi, nhưng những người thực hiện chọn thực hiện xôi lúa - đặc sản của làng Phú Thượng, cùng với các món như chả cốm để phù hợp với không khí mùa thu Hà Nội.

“Đối với chúng tôi, câu chuyện về ẩm thực không chỉ là ăn uống mà còn là văn hóa và lịch sử. Bữa cơm Tết Độc lập còn mang ý nghĩa là bữa cơm đoàn kết, mừng ngày hội của non sông, đất nước. Vì thế, chúng tôi muốn giới thiệu những câu chuyện đằng sau các món ăn, những nét văn hóa truyền thống của Việt Nam. Nhân dịp Tết Độc lập này, câu chuyện về bữa cơm tại làng Phú Thượng rất ý nghĩa, và chúng tôi tin rằng không nhiều người biết đến, đặc biệt nhiều người trẻ chưa biết câu chuyện ý nghĩa này, vì thế, chúng tôi muốn kể lại câu chuyện đó trong không khí hào hùng của dân tộc”, bà Phạm Bích Hạnh bày tỏ.

Giới thiệu "Bữa cơm Tết Độc lập" (Thực hiện: Hoàng Lân)

Hoàng Lân