Độc đáo lễ 'cúng sức khỏe' cho voi ở Tây Nguyên

Công tác chuẩn bị cho lễ cúng được sắp xếp kỹ như người chủ trì, lễ vật. Lễ vật gồm lợn, gà, rượu cần, gạo, cơm, nến, trầu, thuốc... Huyết lợn được lấy để trên bàn lễ cùng với các lễ vật khác đặt lên đầu voi để chứng minh cho tình cảm, lòng biết ơn của chủ dành cho voi. Còn người chủ trì buổi lễ là những vị thầy cúng giàu kinh nghiệm và uy tín trong làng. Riêng voi sẽ được nghỉ ngơi, tắm sạch sẽ, được bồi bổ những thức ăn ngon.

Voi hàng ngày được chăm sóc và được xem là động vật quý của gia đình.

Chuẩn bị cúng sức khỏe cho voi.

Voi được tắm sạch sẽ để dự lễ cúng sức khỏe cho mình.

Nghi thức của buổi lễ gồm 3 lần cúng là cúng tạ ơn các thần linh, cúng tổ tiên và cúng chúc sức khỏe. Thầy cúng trong trang phục truyền thống vừa bôi rượu, bôi huyết heo lên voi để thể hiện lòng biết ơn và chúc voi có nhiều sức khỏe, khỏe mạnh, không bị ốm đau, bệnh tật, giúp đỡ gia đình, buôn làng. Vừa khấn cầu cho các nài voi có sức khỏe để chăm sóc voi thật tốt.

Giữa các lần cúng là lúc mọi người cùng nhau nhảy múa trong tiếng chiêng ngân và thưởng thức các ché rượu cần. Vào các ngày lễ hội cũng là dịp để đồng bào tề tựu tập trung đông đủ, chia vui cùng nhau.

Số lượng voi nhà ở Đắk Lắk hiện nay còn rất ít. Chính quyền địa phương vẫn đang nỗ lực duy trì và hỗ trợ người dân chăm sóc đàn voi tốt nhất có thể như mô hình du lịch thân thiện với voi, không tổ chức du lịch cưỡi voi.

Nhiều người nuôi voi chia sẻ, từ xa xưa, các gia đình nuôi nhiều voi ở Tây Nguyên đều xem voi là ông Tượng, là động vật rất quý. Có việc trọng đại gì là gia chủ và buôn làng phải làm lễ kính báo với "ông Tượng". "Ông Tượng" đau, người nuôi cũng buồn theo.

Vào những ngày hội làng, bên bếp lửa bập bùng, voi và người cùng soi chiếu vào mắt nhau biểu thị cảm xúc. Chính thế nên, người và voi luôn quấn quýt, khi nài voi (huấn luyện voi) nói gì, ra ký hiệu gì voi cũng vui vẻ làm theo. Các nài voi ở đây đều cho rằng, thương voi thì voi mới thương mình. Muốn thương thì phải hiểu, phải quan sát kỹ, nếu voi ốm mà mình không vỗ về, nó sẽ rất buồn. Còn với những chú voi khỏe mạnh phải cho đầy đủ thức ăn như mía, cỏ… Một khi đã tạo cho loài voi cảm giác được yêu thương, trân trọng thì nói gì voi cũng nghe. Cúng sức khỏe cho voi là điều quan trọng mà gia đình nào cũng làm.