Độc đáo nghi lễ rước vua giả tại lễ hội đền Sái

Hàng năm, cứ vào ngày 11 tháng Giêng Âm lịch, người dân làng Thụy Lôi (xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội) lại trang trọng tổ chức lễ hội đền Sái, với nghi lễ rước vua, chúa giả bằng người thật và nghi lễ chém tinh gà trắng vô cùng độc đáo.

Cụ ông Lê Vĩnh Lô (75 tuổi, khu 5) được phong Thanh Giang Sứ tức là ông Chúa trò

Nguồn gốc lễ hội bắt nguồn từ việc An Dương Vương xây thành Cổ Loa. Vua được các tiên nữ đêm đêm xuống trần gánh đất đắp hộ nhưng ma gà giả tiếng gà gáy sáng làm các tiên cô bỏ cuộc bay về trời, nên đắp mãi chưa xong.

Lễ hội rước vua giả làng Thụy Lôi hàng năm được tổ chức vào ngày 11 tháng Giêng, là lễ hội độc nhất vô nhị ở Hà Nội và cả nước

Nhờ được thần Huyền Thiên Trấn Vũ ra tay diệt được ma gà trắng núp ở Thất Diệu Sơn nên vua Thục mới xây xong thành Cổ Loa. Vua, chúa nhiều đời sau về đây bái yết, nhưng thấy việc đi lại làm hao phí tiền bạc, công sức của nhân dân nên vua ban chiếu cho dân làng làm nghi lễ rước vua giả.

Ông Trần Tiến Tĩnh (72 tuổi, khu 6) được phong Vua Thục An Dương Vương

Để chuẩn bị cho lễ hội đền Sái, người dân trong làng phải chọn ra những người đóng vua giả, công chúa giả và các quan.

Năm nay, cụ ông Lê Vĩnh Lô (75 tuổi, khu 5) được phong Thanh Giang Sứ tức là ông Chúa trò. Ông Trần Tiến Tĩnh (72 tuổi, khu 6) được phong Vua Thục An Dương Vương.

Ngoài "vua, chúa" còn có các quan đều hóa trang, đánh phấn, đội mũ, đi hia

Trong ngày chính hội, vua và các quan đều hóa trang, đánh phấn, mặc trang phục quan lại, đội mũ, đi hia. Người được chọn đóng vua sẽ tự lên đền Thượng làm lễ tế Đức Thánh Cao Sơn Đại Vương.

"Vua" tung tiền lẻ ban lộc cho người dân

Người được chọn đóng chúa sẽ lên đền Sái làm lễ thỉnh Đức Thánh Huyền Thiên Trấn Vũ. Sau đó, chúa sẽ vòng sang đền Thượng cùng vua làm lễ ướm gươm, chém ba nhát vào tảng đá lớn.

Nghi thức chém đầu tinh gà trắng

Đây là hành động biểu trưng cho việc chém đầu tinh gà trắng thuở xưa. Tiếp đến lễ mừng tựa, tức bêu đầu gà tượng trưng cho việc tinh gà trắng đã bị tiêu diệt, nhà vua có thể yên tâm tiếp tục xây thành.

Đông đảo người dân tham dự lễ hội

Lễ hội đền Sái với nghi thức rước “vua sống”, “chúa sống” mong ước một năm mới tài lộc, thành công, bình an và hạnh phúc. Lễ hội được ví như một bảo tàng về đời sống văn hóa, tinh thần phong phủ xa của nhân dân bản địa.

T.Toàn