Dốc sức đưa các dự án cao tốc Bắc – Nam về đích

Ảnh minh họa

Theo thống kê từ Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng), tính đến hết năm 2024, ngành giao thông đã hoàn thành và đi vào khai thác 11 đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 với tổng chiều dài đường bộ cao tốc trên cả nước lên 2.021 km.

Trong năm 2025, Bộ Xây dựng đặt ra kế hoạch hoàn thành 1.172 km đường cao tốc, bao gồm 1.104 km với kế hoạch hoàn thành năm 2025 và 68 km hoàn thành năm 2026, có thể rút ngắn tiến độ để hoàn thành năm 2025.

Nhận thức rõ khối lượng công việc đồ sộ, Bộ Xây dựng đã yêu cầu các địa phương, chủ đầu tư và nhà thầu thi công tăng cường giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ triển khai, bù lại phần khối lượng còn chậm trễ. Đồng thời, các chủ đầu tư phải lập tiến độ chi tiết theo từng tháng, tăng ca, huy động tối đa nguồn lực nhằm đảm bảo hoàn thành đúng kế hoạch.

Thực hiện chỉ đạo, trên công trường gói thầu A6.3 thuộc dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành, 7 mũi thi công với hàng trăm công nhân đang ngày đêm nỗ lực để đưa gói thầu vào khai thác đúng dịp kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Chia sẻ về mục tiêu triển khai dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành, ông Phạm Hồng Quang, Tổng giám đốc Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam, cho biết đến ngày 30/4/2024, đoạn tuyến phía Tây dài 23 km từ đầu tuyến đến nút giao Nguyễn Văn Tạo cùng bảy nút giao quan trọng sẽ được đưa vào khai thác.

THI CÔNG XUYÊN NGÀY ĐÊM, ĐẨY NHANH TIẾN ĐỘ

Riêng với gói thầu J3.1 – cầu Bình Khánh, trước đây đã thi công đạt 70% nhưng bị đình trệ do vướng mắc pháp lý. Đến nay, vấn đề pháp lý đã được tháo gỡ, nhà thầu mới đã triển khai thi công ngay từ đầu năm 2025. Mục tiêu đặt ra là hoàn thiện trong năm 2026, góp phần đưa toàn tuyến Bến Lức – Long Thành vào khai thác, đáp ứng nhu cầu giao thông giữa Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ cũng như kết nối thuận lợi với sân bay Long Thành.

Trên tuyến cao tốc Long Thành – Dầu Giây, đoạn cao tốc từ Km18+300 đến Km21+300 thuộc gói thầu XLA2.2-4, công nhân nhà thầu Tổng công ty 319 – Bộ Quốc phòng đang gấp rút thảm nhựa các hạng mục cuối. Tận dụng điều kiện thời tiết thuận lợi, các đội thi công làm việc xuyên trưa, tăng ca ban đêm, đảm bảo chất lượng tốt nhất.

Theo đại diện nhà thầu, từ mùng 8 Tết, đơn vị đã huy động tối đa nhân lực, máy móc để bám sát tiến độ. Nhiều nhóm công nhân làm việc đến 21 – 22h, riêng tổ thi công cầu có thời điểm tăng ca đến 2h sáng. Dự kiến, công tác thi công lan can sẽ hoàn thành vào ngày 30/3/2025, sau đó sẽ tiến hành thảm nhựa, lắp đặt khe co giãn, sơn kẻ vạch và hệ thống điện để bàn giao cho liên danh nhà thầu tiếp tục thực hiện các hạng mục còn lại.

Không khí thi công cũng hết sức khẩn trương trên công trường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau. Hiện tại, 25 mũi thi công cùng 250 thiết bị máy móc hoạt động hết công suất và hơn 300 kỹ sư, công nhân túc trực 24/24 để đảm bảo hoàn thành 110 km tuyến cao tốc trong năm 2025.

Để đáp ứng khối lượng công việc khổng lồ cần nguồn nguyên vật liệu rất lớn. Theo ông Lê Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng, khu vực phía Nam đang triển khai 15 dự án giao thông trọng điểm với nhu cầu vật liệu đá xây dựng lên tới hơn 21 triệu m3. Dù Đồng Nai được xem là “thủ phủ” khai thác đá của cả nước với 32 mỏ đã được cấp phép, tổng trữ lượng khoảng 400 triệu m3, song công suất khai thác hàng năm chỉ đạt khoảng 22 triệu m3, không đủ đáp ứng nhu cầu cho các công trình trọng điểm.

GIẢI BÀI TOÁN THIẾU NGUỒN CUNG VẬT LIỆU

Trong buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, các nhà thầu đã kiến nghị địa phương cho phép nâng công suất khai thác, tăng số ca vận hành dây chuyền, mở lại các mỏ tạm dừng khai thác và rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục cấp phép hoặc gia hạn khai thác. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng đề xuất cải thiện cơ chế điều phối vận chuyển, như xác định khung giờ ưu tiên để tránh gây áp lực lên hệ thống giao thông.

Trước những vướng mắc này, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức khẳng định, tỉnh sẽ tiếp tục làm việc với các đơn vị liên quan để định lượng chính xác nhu cầu vật liệu xây dựng cho từng dự án, đặc biệt là Cảng hàng không quốc tế Long Thành và cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu. Theo đó, tỉnh sẽ xây dựng phương án giao chỉ tiêu khai thác, điều tiết nguồn cung và phối hợp với ngành giao thông để tổ chức vận chuyển hợp lý, tránh ùn tắc.

Về phía Trung ương, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã yêu cầu các chủ đầu tư và nhà thầu phải xác định chính xác nhu cầu vật liệu xây dựng theo tiến độ từng tháng, từng quý, thay vì dựa vào trữ lượng khai thác của các mỏ. Đây là số liệu có tính pháp lệnh, gắn với trách nhiệm cụ thể của từng đơn vị liên quan, trong đó có cả Bộ Giao thông vận tải.

Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai khẩn trương thành lập tổ công tác liên ngành, phối hợp với các bộ, ngành để rút ngắn tối đa thủ tục nâng công suất và gia hạn các mỏ vật liệu.

Cùng với việc tháo gỡ nguồn cung vật liệu truyền thống, Chính phủ cũng chỉ đạo thí điểm sử dụng cát biển làm vật liệu đắp nền đường. Kết quả ban đầu cho thấy giải pháp này đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, hiện đang tiếp tục được áp dụng tại một số khu vực phù hợp, giúp giảm áp lực lên nguồn cát sông.

Bên cạnh đó, các chủ đầu tư, nhà thầu cũng chủ động nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật như hút chân không, gia tải bằng đá, hay tận dụng nguồn cát thương mại để rút ngắn thời gian chờ lún. Một số công trình quan trọng đã triển khai thi công ba ca, bốn kíp, nhằm bù lại tiến độ bị chậm trễ trước đó.

VƯỢT NẮNG THẮNG MƯA, ĐƯA CÁC DỰ ÁN VỀ ĐÍCH

Ngoài những vướng mắc về nguồn cung vật liệu, yếu tố thời tiết cũng đang thử thách công nhân trên công trường. Sau Tết Ất Tỵ, mưa lớn kéo dài nhiều ngày tại Quảng Ngãi khiến công tác thi công cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn gặp nhiều khó khăn. Ghi nhận tại công trường, nhiều khu vực bị “đông cứng” do nền đường lầy lội, không thể triển khai đắp đất nền.

Tại đoạn qua xã Nghĩa Kỳ (huyện Tư Nghĩa), nhà thầu Dacinco đã hoàn thành cơ bản phần đắp nền đường theo chiều cao thiết kế. Tuy nhiên, do thời tiết bất lợi, phần đắp đất K98 và rải cấp phối đá dăm chưa thể triển khai đồng bộ. Để đảm bảo tiến độ, đơn vị thi công tăng cường thực hiện các hạng mục cầu, cống và các công trình liên quan. Trên toàn tuyến, nhiều vị trí nền đường bị ngâm nước, chưa thể đắp nền và cấp phối đá dăm.

Đại diện nhà thầu cho biết, kế hoạch ban đầu sau Tết là tăng cường thi công ba ca, bốn kíp để đảm bảo tiến độ. Tuy nhiên, mưa kéo dài hơn một tháng khiến việc thi công bị trì hoãn. “Thiết bị đã sẵn sàng, nhưng vừa hoạt động được vài ngày thì mưa quay trở lại, phải tạm dừng. Tiến độ dự án rất gấp rút nhưng thời tiết không ủng hộ”, một cán bộ kỹ thuật nhà thầu Dacinco chia sẻ.

Tại gói thầu XL2, địa phận thị xã Đức Phổ, để đảm bảo tiến độ, nhà thầu đã đẩy nhanh thi công cầu, cống. Hiện nay, nhiều trụ cầu đã hoàn thành, dầm cầu được đúc xong và sẵn sàng phương án lao lắp khi thời tiết thuận lợi. Sau hơn hai năm thi công, dự án cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đã hoàn thành trên 95% nền đường tuyến chính, hệ thống thoát nước, hầm chui dân sinh và thi công 12km cấp phối đá dăm. Bên cạnh đó, sáu trạm bê tông nhựa đã được lắp dựng, sẵn sàng thi công khi điều kiện kỹ thuật cho phép.

Trước tình hình thời tiết bất lợi, liên danh nhà thầu đã linh hoạt bố trí các mũi thi công, đặc biệt tập trung vào các hầm xuyên núi. Nhà thầu Đèo Cả đang đẩy nhanh hoàn thiện vỏ hầm số 1, số 2, lắp đặt hệ thống điện, thoát nước, cứu hỏa, thông gió, đảm bảo tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính trong chuyến kiểm tra thực tế dự án vào ngày 9/2/2025.

Tại hầm số 3, dài 3.200m, dài nhất trong tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, công nghệ hiện đại đang được áp dụng để đảm bảo tiến độ ba ca, bốn kíp. Đến nay, nhà thầu đã đào và gia cố 5.000/6.400m, bê tông vỏ hầm đạt 1.700m. Dự kiến, hầm sẽ được thông vào ngày 30/4/2025.

Bên cạnh hạng mục hầm, hệ thống cầu trên tuyến cũng đang được đẩy nhanh. Hiện nay, cả 77 cầu đã hoàn thành mố trụ, 50 cầu đang lắp dầm. Riêng cầu Sông Vệ, dài hơn 600m và lớn nhất trên tuyến, đã cơ bản hoàn thành, đảm bảo trung chuyển thiết bị, máy móc...

Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 9-2025 phát hành ngày 3/3/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:

https://postenp.phaha.vn/tap-chi-kinh-te-viet-nam/detail/1283

Huỳnh Dũng