DOGE tiết kiệm 160 tỷ USD, người dân Mỹ gánh 135 tỷ USD?

DOGE do Elon Musk dẫn dắt cho biết đã tiết kiệm được 160 tỷ USD, nhưng các cắt giảm có thể khiến người dân phải trả giá 135 tỷ USD. Ảnh: Reuters.

Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) của Elon Musk cho biết họ đã tiết kiệm được 160 tỷ USD thông qua các biện pháp loại bỏ lãng phí và gian lận trong chi tiêu của chính phủ.

Tuy nhiên, một phân tích mới đây từ một tổ chức nghiên cứu và vận động phi đảng phái cho rằng những biện pháp này có thể khiến người dân phải chịu chi phí lên đến 135 tỷ USD trong năm tài chính này, theo CBS News.

Phân tích của Partnership for Public Service (PSP), một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu và vận động về lực lượng lao động chính phủ, chỉ ra rằng chi phí phát sinh từ việc cho hàng chục nghìn công chức nghỉ phép có lương, tái tuyển dụng những nhân viên bị sa thải nhầm và giảm năng suất lao động.

Ước tính này được tính toán từ chi phí bồi thường hàng năm trị giá 270 tỷ USD cho lực lượng lao động liên bang, phản ánh tác động của các quyết định từ DOGE, từ việc cho nghỉ phép có lương đến sự suy giảm trong hiệu quả công việc.

Mức chi phí 135 tỷ USD mà người dân phải gánh không bao gồm các khoản chi phí liên quan đến việc bảo vệ chính phủ trước các vụ kiện chống lại các hành động của DOGE, cũng như tác động của việc mất thu nhập thuế do cắt giảm nhân sự tại Sở Thuế vụ (IRS).

Tại sao cắt giảm lại tăng chi phí?

DOGE đã nỗ lực giảm chi tiêu chính phủ bằng cách khuyến khích công chức tham gia kế hoạch từ chức hoãn lại, cho phép họ nhận đủ lương và phúc lợi đến tháng 9 mà không phải làm việc.

Thêm vào đó, 24.000 nhân viên liên bang bị sa thải trong đợt cải cách trước đó đã được tái tuyển dụng sau một phán quyết của tòa án.

Một số cơ quan khác cũng đã phải tuyển lại những nhân viên bị sa thải nhầm, chẳng hạn như các chuyên gia về cúm gia cầm bị Bộ Nông nghiệp Mỹ sa thải.

Hơn nữa, các công chức còn phải thực hiện các công việc như ghi lại thành tích hàng tuần, điều này đã làm giảm đáng kể năng suất lao động, theo Max Stier, Chủ tịch PSP, trong cuộc phỏng vấn với CBS MoneyWatch.

“Chúng tôi chưa thấy sự tập trung vào việc xử lý lãng phí mà DOGE tạo ra”, Stier nói về quyết định phân tích chi phí từ các cắt giảm của DOGE. “Nỗ lực này ban đầu được tạo ra để giải quyết lãng phí, nhưng chúng tôi lại thấy tác động ngược lại”.

“Cuối cùng, chính công chúng sẽ là những người phải trả giá cho điều này”, ông nói thêm, đồng thời dự báo rằng chi phí của người dân sẽ còn tăng cao khi các đợt cắt giảm tiếp theo từ DOGE có hiệu lực.

Nhà Trắng đã nhanh chóng bác bỏ phân tích này. "Những nỗ lực không ngừng nhằm gây nghi ngờ về thành quả to lớn của nỗ lực chưa từng có này để cải cách chính phủ cho thấy tính bất hợp pháp của những người đưa ra những thông tin sai lệch, thay vì phản ánh công việc tốt của DOGE", người phát ngôn Nhà Trắng Harrison Fields tuyên bố.

"Công chúng Mỹ đang đồng lòng với sứ mệnh của tổng thống và sẽ không bị dao động bởi những lời dối trá từ các phương tiện truyền thông truyền thống", đại diện Nhà Trắng cho biết thêm.

Sở Thuế vụ (IRS), dự định cắt giảm khoảng 40% lực lượng lao động, có thể mất đi 323 tỷ USD thu nhập thuế trong suốt 10 năm tới, do sự giảm sút trong việc tuân thủ thuế và giảm các cuộc thanh tra, theo ước tính từ Yale Budget Lab.

Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) dự định sẽ cắt giảm khoảng 40% nhân sự. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, các cắt giảm của DOGE có thể mang lại lợi ích trong dài hạn, khi lực lượng lao động chính phủ trở nên tinh gọn và hiệu quả hơn. Chẳng hạn, tiết kiệm trực tiếp từ các cuộc sa thải này có thể đạt 38 tỷ USD trong 10 năm tới, theo dự đoán của PSP.

Tuy vậy, Stier cảnh báo rằng chi phí đối với người dân có thể còn gia tăng khi các tác động này lan rộng trong nền kinh tế, như việc giảm ngân sách cho nghiên cứu y tế và khoa học.

Một nghiên cứu từ các tổ chức như Đại học Maryland và Đại học Pennsylvania ước tính rằng các cắt giảm trong nghiên cứu y tế sẽ gây thiệt hại kinh tế hàng năm lên tới 16 tỷ USD, cùng với việc mất đi 68.000 việc làm.

“Mọi người luôn có thể hy vọng vào một phép màu, nhưng những quyết định này không có lý do rõ ràng trên nhiều cấp độ”, Stier nhận xét.

"Tường hóa đơn" Của DOGE

DOGE duy trì một bảng công khai liệt kê số tiền tiết kiệm được mà họ tuyên bố đạt được, được đăng tải trên trang web của mình dưới hình thức “tường hóa đơn”. Tuy nhiên, một cuộc điều tra của CBS News vào tháng 2 đã chỉ ra rằng một số khoản tiết kiệm này đã bị phóng đại.

Cùng lúc đó, con số 160 tỷ USD mà DOGE tuyên bố tiết kiệm được vẫn còn khá xa so với mục tiêu trước đó của Elon Musk là giảm chi tiêu chính phủ hàng năm 2.000 tỷ USD, tương đương gần một phần ba ngân sách liên bang.

Nhiều chuyên gia cho rằng mục tiêu tham vọng này khó có thể đạt được nếu không cắt giảm các chương trình lớn như An sinh xã hội và Medicare, những chương trình mà Tổng thống Trump đã cam kết không đụng đến.

Musk cho biết vào ngày 22/4 rằng ông sẽ giảm bớt công việc tại DOGE bắt đầu từ tháng 5. Quyết định này được đưa ra khi Tesla, công ty xe điện do ông điều hành, chứng kiến lợi nhuận quý I giảm mạnh 71% và doanh số xe giảm 20%, do một số người tiêu dùng quay lưng với thương hiệu này vì phản đối công việc của Musk trong chính phủ.

Musk cho biết ông vẫn dự định dành từ 1-2 ngày mỗi tuần cho công việc liên quan đến DOGE, tập trung vào việc loại bỏ lãng phí trong chính phủ.

“Tôi sẽ phải tiếp tục làm công việc này cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ của tổng thống để đảm bảo rằng lãng phí và gian lận không quay trở lại mạnh mẽ”, ông nói trong cuộc gọi báo cáo kết quả quý I của Tesla.

Phương Linh