'Đối đầu giữa Israel và Iran có nguy cơ dẫn đến thảm họa'

Đài RT hôm 8/6 đưa tin Israel vẫn chưa loại trừ khả năng tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran trong trường hợp các cuộc đàm phán hiện tại giữa Mỹ và Iran đổ vỡ.

Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi mới đây cảnh báo những lời đe dọa từ phía Israel nhằm vào chương trình hạt nhân của Iran có khả năng leo thang thành một kịch bản “thảm họa”.

Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael . Ảnh: IRNA

Trong bài trả lời phỏng vấn truyền thông Anh tuần trước, ông Grossi cho biết: “Vấn đề Iran có tiềm năng khủng khiếp để trở thành thảm họa. Nếu đàm phán thất bại, điều đó rất có thể sẽ dẫn tới hành động quân sự”.

Ông Grossi lưu ý thêm rằng không một cuộc tấn công chính xác đơn lẻ nào có thể phá hủy được các mục tiêu hạt nhân được gia cố của Iran. “Những thứ nhạy cảm nhất thì nằm sâu tới nửa dặm dưới lòng đất, tôi đã từng tới đó nhiều lần. Để xuống được đó, bạn phải đi qua một đường hầm xoắn ốc, xuống, xuống mãi,” ông Grossi nói.

Mặc dù Iran hiện chưa sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng theo ông Grossi, nước này “đã có đủ nguyên liệu” để chế tạo nếu họ muốn. Trước đó, ông Grossi cũng từng bày tỏ lo ngại về việc Iran ngày càng gia tăng các hoạt động làm giàu uranium.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi cho biết trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Ai Cập Nile News hôm 6/6 rằng Iran muốn chứng minh chương trình hạt nhân của họ hoàn toàn vì mục đích hòa bình.

Ông Araghchi nhấn mạnh rằng việc Tehran vi phạm lệnh cấm vũ khí hạt nhân của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei là điều “không thể tưởng tượng nổi”.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Araghchi cũng khẳng định hôm 4/6 rằng Iran sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào yêu cầu họ từ bỏ năng lực làm giàu uranium trong nước. “Không có làm giàu uranium, thì không có thỏa thuận. Không có vũ khí hạt nhân, chúng ta có thỏa thuận,” ông Araghchi cho hay.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đơn phương rút Mỹ khỏi Thỏa thuận Hạt nhân Iran, còn được gọi là Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA), ký năm 2015 do Liên hợp quốc hậu thuẫn, theo đó Tehran đồng ý hạn chế các hoạt động hạt nhân để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt. Kể từ đó, Tehran đã từng bước gia tăng các nỗ lực làm giàu uranium.

Israel, quốc gia xem các hoạt động hạt nhân của Iran là mối đe dọa, đã yêu cầu nước Cộng hòa Hồi giáo chấm dứt hoàn toàn hoạt động làm giàu này.

Cuộc chiến tranh bóng tối kéo dài hàng thập kỷ giữa Israel và Iran đã hai lần leo thang thành các cuộc tấn công tên lửa trực tiếp trong năm ngoái. Căng thẳng giữa hai nước đã gia tăng mạnh kể từ khi bùng nổ cuộc xung đột tại Gaza vào năm 2023.

Mặc dù căng thẳng giữa Israel và Iran đang âm ỉ gia tăng, nhưng Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đã cảnh báo Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu không nên tiến hành bất kỳ hành động quân sự nào có thể làm suy yếu nỗ lực của ông trong việc đạt được một thỏa thuận nhằm kiềm chế các hoạt động hạt nhân của Iran.

Trong một diễn biến liên quan, người phát ngôn của Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) Behrouz Kamalvandi ngày 8/6 thông báo, Tehran sẽ đưa ra phản hồi đối với đề xuất của Mỹ nhằm giải quyết vấn đề liên quan đến chương trình hạt nhân của Tehran trong vài ngày tới,

Vòng đàm phán hạt nhân lần thứ năm giữa Iran và Mỹ đã được tổ chức tại Rome (Italia) vào ngày 23/5. Ngoại trưởng Oman Badr Albusaidi, người đang đóng vai trò trung gian trong tiến trình này, cho biết các cuộc đối thoại đã đạt được “một số tiến triển, nhưng chưa có kết quả”.

Ngày 1/6, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff đã gửi đến chính quyền Iran một đề xuất toàn diện và có thể chấp nhận được nhằm giải quyết các bất đồng xung quanh chương trình hạt nhân của Tehran.

Theo trang tin Axios, trong đề xuất mà Washington chuyển cho Tehran vào ngày 30/5, Iran sẽ phải giảm mức độ làm giàu uranium xuống còn 3%. Trong khi đó, Tổng thống Trump hôm 7/6 đã cảnh báo Iran không được tiếp tục các hoạt động làm giàu uranium, nếu không sẽ phải đối mặt với hậu quả từ phía Washington.

Nguyễn Phương