Đổi mới, nâng tầm giáo dục

Khai thông điểm nghẽn, hiện đại hóa giáo dục

Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị diễn ra vào sáng 16/9 , Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định Đảng và Nhà nước luôn dành sự quan tâm đặc biệt, coi GD&ĐT là quốc sách hàng đầu. Tuy nhiên, GD&ĐT vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, hạn chế, chưa thực sự trở thành động lực then chốt cho sự phát triển bứt phá của đất nước. Cơ hội tiếp cận giáo dục còn thấp so với các nước phát triển, tồn tại sự chênh lệch lớn giữa các vùng miền và nhóm đối tượng.

Đội ngũ nhà giáo, điều kiện cơ sở vật chất ở nhiều nơi chưa đáp ứng yêu cầu. Hệ thống giáo dục đại học (ĐH), giáo dục nghề nghiệp phát triển manh mún, lạc hậu, chưa đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao và nghiên cứu khoa học, nhất là ở một số ngành, lĩnh vực trọng điểm. Tình trạng tiêu cực, bệnh hình thức vẫn còn phổ biến. Nội dung, chương trình giáo dục còn nhiều bất cập, giáo dục đạo đức, thể chất, thẩm mỹ chưa được quan tâm đúng mức và chưa thực sự hiệu quả.

Thầy và trò Trường THPT Lê Trung Đình, phường Cẩm Thành chia sẻ niềm vui sau khi đoạt giải Nhất tại Cuộc thi Sáng tạo Robot Quảng Ngãi lần thứ III - năm 2025. Ảnh: TR.PHƯƠNG

Bối cảnh quốc tế thay đổi sâu sắc cùng với yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của đất nước, đòi hỏi Việt Nam phải có thế hệ công dân toàn cầu đủ bản lĩnh, trí tuệ, sức khỏe để kiến tạo tương lai. Đột phá phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và đội ngũ nhân tài đã trở thành yêu cầu tất yếu, cấp bách. Từ thực tiễn đó, Bộ Chính trị, dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, đã xây dựng và ban hành Nghị quyết 71, đề ra những quyết sách mạnh mẽ nhằm khai thông điểm nghẽn, tạo đột phá để hiện đại hóa, chấn hưng nền giáo dục quốc dân, hướng tới thực hiện thành công hai mục tiêu chiến lược 100 năm.

Đầu tư từ gốc

Nghị quyết 71 đặt mục tiêu chiến lược, đến năm 2030 hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi. Đây là bước đi đột phá, thể hiện sự chuyển hướng mạnh mẽ trong tư duy giáo dục: Đầu tư cho mầm non là đầu tư cho tương lai lâu dài của đất nước. Việc phổ cập giáo dục mầm non không chỉ giúp trẻ em có nền tảng vững chắc để phát triển toàn diện, mà còn tạo điều kiện để các em được tiếp cận với một môi trường giáo dục lành mạnh, khoa học ngay từ sớm.

Cô và trò Trường Mầm non Phổ An, phường Trà Câu. Ảnh: ĐVCC

Nghị quyết đi sâu vào cốt lõi của GD&ĐT, đó là nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Mục tiêu là hình thành một thế hệ người Việt Nam có đức, trí, thể, mỹ, đáp ứng yêu cầu của thời đại mới. Đây là nhiệm vụ nặng nề, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. “Tinh thần của Nghị quyết 71 rất rõ ràng. Đó là giáo dục không chỉ để truyền thụ kiến thức mà phải góp phần hình thành thế hệ con người Việt Nam thời đại mới. Điều đó đòi hỏi sự tham gia đồng bộ từ gia đình, nhà trường và xã hội”, TS Lê Đắc Tường - Hiệu trưởng Trường THCS và THPT Liên Việt Kon Tum, phường Đăk Bla nhận định.

Chăm lo cho đội ngũ giáo viên

Nghị quyết 71 đề ra định hướng quan trọng nhằm chăm lo cho đời sống giáo viên, xem đây là yếu tố then chốt để thúc đẩy sự nghiệp giáo dục. Nghị quyết đặt mục tiêu chi ngân sách cho GD&ĐT đạt tối thiểu 20% tổng chi ngân sách nhà nước, với chính sách phân bổ rõ ràng cho các cấp học và các vùng khó khăn.

Các chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội cho giáo viên cũng được nhấn mạnh tại Nghị quyết 71. Phụ cấp ưu đãi nghề đối với giáo viên mầm non và phổ thông sẽ được nâng tối thiểu lên 70% và 100% đối với giáo viên vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo. Đây không chỉ là sự ghi nhận đóng góp mà còn là tạo động lực quan trọng để "giữ chân" người giỏi, thúc đẩy chất lượng giáo dục bền vững.

Tiến sĩ Lê Đắc Tường - Hiệu trưởng Trường THCS và THPT Liên Việt Kon Tum cho rằng, Nghị quyết 71 được kỳ vọng sẽ giải quyết triệt để những khó khăn của giáo dục vùng cao như tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ và tâm lý không ổn định của thầy, cô giáo. Qua đó, đảm bảo đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, vững về chuyên môn và yên tâm cống hiến.

Đội tuyển Robotics Trường THCS và THPT Liên Việt Kon Tum, phường Đăk Bla tham gia Giải Vô địch Quốc gia Việt Nam VEX Robotics 2025. Ảnh: ĐVCC

Ngay sau khi Nghị quyết 71 được ban hành, Chính phủ đã xây dựng Chương trình hành động với 8 nhóm nhiệm vụ và giải pháp lớn, cụ thể hóa thành 36 mục tiêu và 151 nhiệm vụ. Các nhiệm vụ được phân công rõ ràng, tuân thủ tinh thần “6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả”, đảm bảo sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, với những giải pháp mang tính cách mạng, đột phá, Nghị quyết 71 là nguồn cảm hứng mạnh mẽ, “tiếp lửa” cho ngành GD&ĐT, cho tất cả học sinh, sinh viên và thầy, cô giáo, cán bộ quản lý đang nỗ lực không ngừng nghỉ, ngày đêm cống hiến cho sự nghiệp “trồng người” - sự nghiệp trăm năm của dân tộc, như Bác Hồ từng căn dặn: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”.

Trong đó, con người vừa là trung tâm, chủ thể, vừa là động lực, nguồn lực và là mục tiêu quan trọng nhất của sự phát triển. Nền GD&ĐT đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển con người. “Chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng, Nghị quyết số 71 về đột phá phát triển GD&ĐT, cùng với các quyết sách của Bộ Chính trị sẽ được thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, tạo nền tảng, cơ sở vững chắc đưa đất nước ta phát triển nhanh và bền vững, sánh vai với các cường quốc năm châu, như Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu hằng mong muốn”, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh.

TRỊNH PHƯƠNG