Đổi thay ở ngôi làng được tặng thưởng bằng 'Có công với nước'
Trong những năm tháng tiền khởi nghĩa, với địa thế hiểm trở ven suối, gần rừng, Thà Lừa – ngôi làng nhỏ thuộc xã Chí Minh, huyện Tràng Định đã trở thành một trong những căn cứ hoạt động cách mạng quan trọng của Ban Việt Minh liên tỉnh Cao – Bắc – Lạng. Ghi nhận những đóng góp của người dân nơi đây, năm 1979 thôn vinh dự được Chính phủ tặng bằng 'Có công với nước'. Phát huy truyền thống cách mạng, người dân trong thôn luôn đoàn kết, cần cù, chung sức xây dựng quê hương ngày càng phát triển.
Vượt qua những con dốc cao, khúc khuỷu, chúng tôi có mặt tại nhà văn hóa thôn Cốc Toòng – Thà Lừa. Bước chân vào nhà văn hóa thôn, hình ảnh để lại ấn tượng sâu sắc với chúng tôi là những tấm bằng khen, giấy khen được treo ngay ngắn, trang trọng. Tấm bằng do Chính phủ tặng thưởng thôn có công với nước hiện không còn nguyên vẹn với những mảnh giấy cũ được ghép lại, được người dân trong thôn đóng khung và treo đầu tiên trên hàng các bằng khen, giấy khen. Đây là phần thưởng cao quý cũng là minh chứng ghi nhận những đóng góp của ngôi làng giàu truyền thống cách mạng.
Theo lịch sử, cuối năm 1942, đầu năm 1943, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh đã chọn xã Chí Minh làm căn cứ hoạt động của Ban Việt Minh liên tỉnh Cao - Bắc - Lạng, cơ quan của Ban đóng tại thôn Thà Lừa. Tai đây, các đồng chí Hoàng Văn Hoan, Hà Khai Lạc, Hoàng Minh Thảo... đã được đồng bào chở che, nuôi dưỡng để hoạt động cách mạng.
Để hiểu hơn về những đóng góp của người dân trong thôn, chúng tôi đến nhà ông Mã Văn Sàng, con của ông Mã Phia và bà Hoàng Thị Dỉn, đây là một trong những gia đình có công nuôi dưỡng và bảo vệ cán bộ. Ông Sàng năm nay đã 90 tuổi, ông vừa vinh dự được nhận Huy hiệu 65 năm tuổi Đảng. Dù đã tuổi cao, sức yếu nhưng ông vẫn nhớ y nguyên những câu chuyện, những kỷ niệm được bố mẹ kể lại về những ngày tháng cán bộ hoạt động tại thôn. Hướng mắt về cánh rừng bên kia dòng suối trước sân nhà, ông chỉ cho chúng tôi biết đó từng là nơi cán bộ cách mạng hoạt động. Bấy giờ, người dân trong thôn dốc lòng bảo vệ, chở che, nuôi dưỡng cho cán bộ.
Theo hồ sơ đề nghị công nhận xã ATK Chí Minh có đoạn viết “Trong giai đoạn này, một số người dân ở Thà Lừa trực tiếp đưa cơm, tiếp tế lương thực và nhu yếu phẩm cho cán bộ Việt Minh ở trong rừng sâu. Do yêu cầu của công tác đảm bảo bí mật tuyệt đối nên chỉ được đem cơm vào hai buổi sáng, chiều. Cơm được đem đến treo ở bìa rừng thuộc xóm Kẻo Khẹt (thôn Thà Lừa) để cán bộ Việt Minh đến lấy.
Không chỉ chăm lo, giúp đỡ cán bộ, người dân trong thôn đã sớm được giác ngộ, tham gia các hoạt động cách mạng, có thể kể đến những tấm gương như ông Mã Thành, Mã Phia... Trong những năm 1943 -1945, Thà Lừa là địa chỉ tin cậy để cán bộ yên tâm mở các lớp huấn luyện chương trình Việt Minh, đây cũng là nơi diễn ra sự kiện thành lập lực lượng vũ trang tuyên truyền giải phóng quân của huyện Tràng Định với hơn 200 đội viên vào tháng 3/1945.
Với truyền thống cách mạng của quê hương, trong bảo vệ và xây dựng, phát triển quê hương, người dân thôn Thà Lừa luôn đoàn kết, chung sức, nỗ lực hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
Làng quê chuyển mình
Năm 2020, thôn Cốc Toòng và Thà Lừa sáp nhập thành thôn mới, lấy tên là Cốc Toòng – Thà Lừa với 88 hộ dân cùng sinh sống. Thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, thôn được quan tâm xây dựng một số tuyến đường, đồng thời người dân trong thôn cũng tích cực hiến đất, góp công, góp tiền của để làm đường, làm nhà văn hóa. Cụ thể, từ năm 2022 đến nay, các hộ dân trong thôn đã hiến gần 1.000 m2 đất, đóng góp trên 50 triệu đồng để chung sức xây dựng các công trình chung ở thôn.
Tiếp bước truyền thống quê hương, người dân trong thôn luôn tin tưởng vào đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, tích cực ủng hộ các cuộc vận động, phong trào thi đua do các cấp phát động. Điển hình như năm 2024, hưởng ứng đợt thi đua cao điểm thực hiện công tác giải phóng mặt bằng Dự án đầu tư xây dựng cao tốc Đồng Đăng – Trà Lĩnh, hơn 30 hộ dân thôn đã nhất trí bàn giao sớm mặt bằng. Thôn được Chủ tịch UBND huyện tặng giấy khen vì đạt thành tích tiêu biểu trong đợt thi đua cao điểm và cuộc vận động "Bàn giao đất trước, nhận bồi thường sau" trong GPMB dự án cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh.
Ông Lương Trung Thuyền, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Chí Minh đánh giá: Thôn Cốc Toòng – Thà Lừa là thôn tiêu biểu trong thực hiện các phong trào thi đua trên địa bàn xã. Đảng viên và người dân trong thôn tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, chấp hành tốt chính sách, pháp luật của Nhà nước, luôn nỗ lực, đoàn kết hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
Theo bà Hoàng Thị Âm, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Cốc Toòng – Thà Lừa, hiện đời sống của người dân trong thôn ngày càng được nâng cao cả về vật chất và tinh thần. Thu nhập trung bình của thôn là 45 triệu đồng/người/năm, số hộ nghèo trong thôn chỉ còn 2 hộ, giảm 9 hộ so với năm 2020.
Từ ngôi làng nhỏ bé, nay Thà Lừa đang dần chuyển mình. Nối tiếp truyền thống cách mạng, người dân trong thôn đã và đang tích cực dựng xây quê hương ngày càng giàu đẹp, phát triển, góp phần đưa xã Chí Minh đạt chuẩn nông thôn mới năm 2024.