Dồn lực ngăn chặn tình trạng tàu cá vi phạm IUU

Đồn Biên phòng Trung Bình phối hợp với Hải đội Biên phòng 2, BĐBP Sóc Trăng tuần tra, kiểm soát, tặng cờ Tổ quốc cho ngư dân, kết hợp tuyên truyền cho ngư dân phòng, chống khai thác IUU. Ảnh: Văn Long

Mới đây, Đồn Biên phòng Trung Bình, BĐBP Sóc Trăng đã hoàn chỉnh hồ sơ, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản 3 tàu cá, với số tiền 16 triệu đồng. Theo đó, ngày 4 và 5/5, Trạm Kiểm soát Biên phòng Trần Đề, Đồn Biên phòng Trung Bình phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra tín hiệu thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS) trên hệ thống của Trạm Kiểm soát Biên phòng Trần Đề, phát hiện phương tiện ST06789TS và ST06868TS tự ý tháo thiết bị VMS, khiến các phương tiện mất tín hiệu. Đây là một trong 4 vụ việc mà đơn vị đã đấu tranh xử lý từ tháng 10/2023 đến tháng 5/2024.

Những vụ việc trên cho thấy, việc đối chiếu thông tin VMS khi tàu cá cập, rời cảng hiện còn gặp nhiều khó khăn do tình trạng tàu cá đã lắp thiết bị VMS, nhưng bị mất kết nối. Một số ngư dân chủ quan trong hoạt động khai thác hải sản, chưa tuân thủ đúng quy định của pháp luật...

Đại úy Huỳnh Lý Tưởng, Chính trị viên Đồn Biên phòng Trung Bình cho biết, hiện nay, đơn vị đang quyết liệt tuần tra, kiểm soát, xử lý các vụ việc vi phạm IUU để nâng cao tính răn đe. "Mặt khác, trong đợt cao điểm này, chúng tôi đã tập trung nhân lực và vật lực nhằm tăng cường tuyên truyền chống khai thác IUU cho nhân dân. Đặc biệt, đợt tuyên truyền lần này, đơn vị đã tập trung hướng dẫn cho các chủ phương tiện, thuyền trưởng, ngư dân về phần mềm quản lý tàu cá mà Bộ Tham mưu BĐBP đã triển khai đầu năm 2024, qua đó, tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn của ngư dân; kịp thời tham mưu cho các cấp, các ngành và cấp ủy, chính quyền địa phương có những biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, cùng chung sức gỡ bỏ “thẻ vàng” của EC” - Đại úy Tưởng cho biết.

Cũng đang trong thời gian cao điểm phòng chống IUU, Hải đoàn Biên phòng 48 đã có nhiều hoạt động nhằm thực hiện việc gỡ “thẻ vàng” của EC đối với ngành thủy sản Việt Nam. Báo cáo của đơn vị về đợt cao điểm phòng, chống khai thác IUU cho thấy, đơn vị đã triển khai lực lượng trinh sát, phòng chống ma túy và tội phạm phối hợp với các đồn, trạm Biên phòng từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa rà soát, phân loại tàu cá nguy cơ cao vi phạm vùng biển nước ngoài, tàu cá “3 không”, tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác thủy sản; phát hiện từ sớm các dấu hiệu, hành vi vi phạm khai thác IUU để kịp thời đấu tranh, ngăn chặn và xử lý theo quy định của pháp luật.

Triển khai Đội Phòng chống ma túy và tội phạm quản lý, hằng ngày truy cập hệ thống VMS để kịp thời phục vụ công tác phòng, chống khai thác IUU. Phối hợp với các lực lượng điều tra, xác minh, xử lý theo thẩm quyền các trường hợp vi phạm khai thác IUU, trọng tâm là tàu cá gửi thiết bị VMS sang tàu cá khác, tàu cá vận chuyển VMS của tàu cá khác, tàu cá ngắt kết nối VMS; xác minh làm rõ phương thức, thủ đoạn tàu cá trốn tránh lực lượng chức năng vượt qua ranh giới vùng biển Việt Nam, vi phạm vùng biển nước ngoài để có phương án ngăn chặn hiệu quả...

Cán bộ Hải đoàn Biên phòng 48 tuyên truyền cho ngư dân về các quy định liên quan đến chống khai thác IUU. Ảnh: Tấn Sang

Đại tá Đoàn Anh Tiến, Hải đoàn trưởng Hải đoàn Biên phòng 48 cho biết, trong đợt cao điểm, đơn vị đã triển khai cho Biên đội 48 tổ chức 5 đợt tuần tra, kiểm soát kết hợp tuyên truyền chống khai thác IUU khu vực biển từ Bình Định đến Quảng Bình; 1 đợt tuyên truyền tại cảng cá Thọ Quang, Đà Nẵng. Kết quả: đã tổ chức phát loa tuyên truyền và tuyên truyền các quy định về chống khai thác IUU cho 30 tàu cá/145 ngư dân, tặng 85 lá cờ Tổ quốc, phát 145 tờ rơi tuyên truyền và 40 băng đĩa các loại. Triển khai cho Biên đội 16ĐX tổ chức 2 đợt tuần tra, kiểm soát, tuyên truyền chống khai thác IUU khu vực biển từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa, 2 đợt tuyên truyền IUU trên khu vực biển Bình Định, 2 đợt tuyên truyền tại cảng cá Quy Nhơn và các khu neo đậu tàu thuyền. Kết quả: đã tuyên truyền các quy định về chống khai thác IUU cho 205 tàu cá Việt Nam/1.064 ngư dân, trao tặng 458 lá cờ Tổ quốc và phát 1.756 tờ rơi tuyên truyền các loại.

Chia sẻ về các hoạt động phòng, chống IUU của BĐBP trong thời gian qua, Đại tá Vũ Văn Hưng, Phó Tham mưu trưởng BĐBP cho biết, để đạt được mục tiêu không để tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài, hơn hết, chúng ta vẫn phải đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục và tăng cường tuần tra, kiểm soát để ngăn chặn từ sớm, từ xa. Sau đó, phải tổ chức xử lý nghiêm túc các hành vi vi phạm để tăng tính răn đe. Do đó, BĐBP đã tập trung tuyên truyền cho người dân nắm được các hành vi vi phạm IUU, đặc biệt là 14 hành vi vi phạm đã được cụ thể hóa trong Luật Thủy sản để bà con, ngư dân hiểu rõ và không vi phạm. Đây là một nội dung cốt lõi. Bởi chủ thể của chúng ta là bà con ngư dân, do đó, vận động và tuyên truyền cho bà con ngư dân hiểu được những nội dung nào vi phạm, những nội dung nào không vi phạm là một trong những giải pháp hiệu quả để chống khai thác IUU.

Với chức năng, nhiệm vụ của BĐBP, trong suốt thời gian qua và đặc biệt thời gian gần đây, BĐBP các tỉnh đã tích cực tổ chức tuyên truyền sâu rộng trên các phương tiện thông tin đại chúng, bằng nhiều mô hình và cách làm cụ thể. Chúng tôi sử dụng phương tiện tuyên truyền, đi vào từng ngõ ngách, từng nhà dân, rải tờ rơi, tuyên truyền sâu rộng trên các hệ thống phương tiện phát thanh, truyền hình, hoặc thông qua các hoạt động văn hóa, văn nghệ ở cơ sở, lồng ghép tuyên truyền chống khai thác IUU.

BĐBP xem công tác đấu tranh phòng, chống khai thác IUU là một nhiệm vụ chính trị rất quan trọng. Vì vậy, nội dung này được thể hiện trong kế hoạch công tác ngày, công tác tuần, công tác tháng và tinh thần, trách nhiệm của từng cấp ủy, chỉ huy để tổ chức, quán triệt, triển khai và thực hiện một cách nghiêm túc các mô hình tuyên truyền của BĐBP.

Chủ trì cuộc họp trực tuyến với 28 tỉnh, thành phố ven biển về công tác phòng chống khai thác IUU trong tháng 2/2024, tại Kiên Giang, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang chia sẻ: “Đợt thanh tra lần thứ 5 là cơ hội cuối cùng để Việt Nam gỡ "thẻ vàng" trước khi EU bầu cử, vì thế, rất cần những giải pháp tổng lực, tạo chuyển biến thực chất trong công tác chống IUU để gỡ "thẻ vàng" sớm nhất có thể. Nếu không gỡ được "thẻ vàng" trong thời gian sắp tới thì có thể phải mất vài năm nữa mới có cơ hội gỡ, thậm chí có nguy cơ bị phạt "thẻ đỏ", bị hạn chế xuất khẩu thủy sản vào các thị trường quan trọng khác”.

Cẩm Linh