Đồng Bolivar gần như 'tuyệt chủng', Venezuela sắp có cải cách tiền tệ mới

Đồng Bolivar đứng trước nguy cơ “tuyệt chủng”. (Nguồn: AFP Photo).

Một quy định mới về tiền tệ tại Venezuela đang được triển khai. Đây sẽ là lần cải cách thứ 3 về tiền tệ ở nước này trong 13 năm qua. Cũng giống như năm 2008 và 2018, đây sẽ chỉ là một giải pháp tạm thời cho tình trạng thiếu tiền mặt và những phức tạp trong việc tính toán, một cuộc cải cách vá víu để cố gắng khắc phục một nền kinh tế mục nát đã lâu.

Theo nhiều nguồn tin, giải pháp này không thể thực sự chữa lành nền kinh tế.

Cụ thể, với cuộc cải cách này, không một vấn đề kinh tế nghiêm trọng nào mà Venezuela phải gắng gượng trong nhiều năm qua được giải quyết: siêu lạm phát, phá giá hay suy thoái. Các nhà kinh tế, nhà phân tích tài chính và các lãnh đạo doanh nghiệp được Caracas Chronicles tư vấn cho điều này đều đồng ý như vậy.

Không có thông báo chính thức

Người ta cho rằng sắp có cuộc cải cách tiền tệ mới bởi Cơ quan giám sát hoạt động của các tổ chức ngân hàng ở Venezuela (Sudeban), đã tụ hợp đại diện của các ngân hàng tư nhân để nói về chủ đề này vào đầu năm nay, nhưng cho đến nay, họ vẫn chưa đưa ra bất kỳ thông báo chính thức nào. Vào đầu năm nay, một ngân hàng nói với tờ El Diario rằng họ đang có kế hoạch “loại bỏ 6 số 0 trên đồng Bolivar và giảm lượng tiền mặt. Việc in tiền sẽ không có ý nghĩa gì khi tiền mặt vô giá trị".

“Không chỉ khó thanh toán vì số in trên tiền quá lớn, mà việc in những con số như vậy đang trở nên khó khăn đối với các nhà sản xuất”, cựu Chủ tịch Hội đồng Thương mại và Dịch vụ Quốc gia (Consecomercio), ông Felipe Capozzolo cho biết gần đây.

Ông này chỉ ra rằng, thực tế, mọi người đã tự mình loại bỏ ba số 0 ở cuối tờ tiền để làm cho mọi thứ dễ dàng hơn cho việc tính toán.

Nếu không có những thay đổi lớn, sẽ không có lối thoát

Nhà kinh tế học Leonardo Buniak cảnh báo rằng sẽ không thể kìm hãm siêu lạm phát nếu không có những cải cách về cơ cấu kinh tế. “Một trong số họ đang trao cho Ngân hàng Trung Ương Venezuela (BCV) quyền tự chủ tuyệt đối”, ông giải thích.

Trên thực tế, 3 tờ tiền mới được giới thiệu cách đây vài tháng đã mất giá. Mức cao nhất, 1.000.000 Bs.S. tiền giấy, thậm chí không có giá trị 1 USD.

Theo Caracas Chronicles, việc định giá lại tiền mặt diễn ra vào năm 2008 và 2018 đã không tăng cường sức mạnh cho đồng bolivar cũng như không ngăn được sự mất giá của nó.

Khi Tổng thống Hugo Chávez nhậm chức lần đầu tiên vào tháng 2/1999, bạn có thể mua 1 USD với giá 573,8 Bolivar. Ngày nay, giá của 1 USD là 31.277.000.000.000 Bolivar.

Nhà kinh tế tin rằng cần phải tiến tới một quá trình đô la hóa chính thức cho đồng Bolivar. Tuy nhiên, đây là một quyết định chính trị không thể thực hiện được vào lúc này, vì các biện pháp trừng phạt kinh tế và tài chính mà chính quyền và Nhà nước đang phải chịu. “Sẽ không có thay đổi kinh tế ở Venezuela nếu không có thay đổi chính trị”, nhà kinh tế Buniak nói.

Một loại tiền tệ đang tuyệt chủng

Đồng bolivar đang tuyệt chủng theo đúng nghĩa đen. “Về cơ bản là do cơ quan ban hành thiếu uy tín”, ông Buniak chỉ ra.

Một số nghiên cứu ước tính rằng, hiện nay có khoảng 66% giao dịch thương mại ở Venezuela được thực hiện bằng ngoại tệ, cao gấp 12 lần so với mức 5% vào năm 2012.

Giới cầm quyền đã không thể ngăn chặn tình trạng đô la hóa giao dịch của nền kinh tế, cũng như việc phá giá đồng tiền quốc gia. Mức lương tối thiểu của Venezuela đang là 3,3 USD/tháng, theo tỷ giá hối đoái chính thức của BCV, nhưng để trang trải chi phí ăn uống cơ bản, người dân Venezuela cần tới 321,3 USD hoặc mức lương tối thiểu là 97 USD/tháng.

Cuộc cải cách tiền tệ dự đoán sẽ xảy ra trong quý 3 tới đây.

Ba năm hoặc ít hơn?

"Chỉ trong ba năm nữa, chúng ta sẽ phải tiếp tục làm quen với một cuộc cải cách tiền tệ khác vì lạm phát vẫn chưa được giải quyết. Mặc dù, giải quyết lạm phát không phải là một nhiệm vụ dễ dàng với tình trạng nền kinh tế kiệt quệ của Venezuela và những hạn chế rõ ràng mà cường quốc một thời đã mắc phải trong việc đưa lại tiến bộ cho đất nước", một quan chức Venezuela nói với báo chí.

Để thực thi một chính sách chống lạm phát hiệu quả, không chỉ phải giải quyết khía cạnh tiền tệ, mà còn phải xử lý kỳ vọng của người dân, và điều đó còn phụ thuộc rất nhiều vào việc họ có thể tin tưởng vào những cơ quan soạn thảo các chính sách kinh tế hay không. Sản xuất và năng suất sẽ tăng lên nếu có được niềm tin của người dân thông qua các chính sách đầy đủ, nhưng chừng niềm tin đó chưa được thiết lập thì điều đó là không thể.

Một bộ tiền giấy mới này có thể có thời hạn hiệu lực thậm chí ngắn hơn so với bộ được công bố năm 2018, nếu chu kỳ lạm phát mạnh hiện tại không dừng lại hoặc ít nhất là giảm.

Sơn Tùng