Động đất 5,6 độ xảy ra tại Afghanistan

Trận động đất xảy ra ở độ sâu khoảng 121km, với tâm chấn được xác định cách thành phố Baghlan khoảng 164km về phía đông. Thành phố này có dân số vào khoảng 108.000 người, theo Reuters.

Hindu Kush là một khu vực thường xuyên xảy ra động đất do nằm gần điểm tiếp giáp giữa hai mảng kiến tạo chính là mảng Á-Âu và mảng Ấn Độ. Những chuyển động địa chất giữa hai mảng này thường gây ra các chấn động mạnh ở độ sâu lớn, có thể cảm nhận được ở nhiều vùng rộng lớn xung quanh.

Afghanistan là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề từ các trận động đất - Ảnh: Reuters

Trận động đất ngày 16.4 có độ sâu lớn cho thấy đây là một kiểu động đất trong lớp vỏ trên, thường ít gây ra thiệt hại nghiêm trọng về cơ sở hạ tầng so với các trận động đất nông, nhưng vẫn có thể cảm nhận rõ ràng trong phạm vi hàng trăm kilomet.

Ban đầu, EMSC báo cáo trận động đất có độ lớn 6,4 nhưng sau đó điều chỉnh xuống còn 5,6 sau khi thu thập thêm dữ liệu từ các trạm đo địa chấn khác nhau. Việc điều chỉnh số liệu như vậy là phổ biến trong ngành địa chấn, khi các hệ thống tiếp nhận thông tin ban đầu có thể chưa đủ đầy đủ để xác định chính xác cường độ thực sự của một trận động đất.

Theo dữ liệu mới nhất, tâm chấn được xác định nằm ở khu vực miền núi phía đông bắc Afghanistan, nơi dân cư thưa thớt nhưng địa hình hiểm trở, khiến việc tiếp cận và đánh giá thiệt hại tiềm ẩn gặp nhiều khó khăn.

Tính đến thời điểm hiện tại, chưa có báo cáo chính thức về thương vong hoặc thiệt hại vật chất do trận động đất gây ra. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng địa phương đã được đặt trong tình trạng sẵn sàng, đề phòng các dư chấn có thể xảy ra sau đó.

Các tổ chức cứu trợ quốc tế và nhân đạo, trong đó có Liên Hợp Quốc và Hội chữ thập đỏ, cũng đang theo dõi sát tình hình. Trong quá khứ, những trận động đất xảy ra tại khu vực Hindu Kush từng gây ra các đợt lở đất nghiêm trọng, đặc biệt là trong mùa mưa hoặc ở các khu vực có cấu trúc đất yếu.

Một số người dân tại các tỉnh lân cận, bao gồm cả Kabul và một số vùng ở Pakistan, cho biết họ cảm nhận được rung lắc nhẹ nhưng kéo dài trong vài giây. Trên mạng xã hội, một số người chia sẻ rằng nhà cửa rung chuyển, khiến họ phải tạm thời sơ tán ra ngoài trời.

Mặc dù độ sâu của trận động đất có thể giúp làm giảm tác động ở bề mặt, các chuyên gia cảnh báo rằng khu vực Hindu Kush vẫn có nguy cơ xảy ra các dư chấn trong những ngày tới. Các dư chấn này, dù nhỏ hơn về cường độ, vẫn có thể ảnh hưởng tới các công trình đã suy yếu hoặc gây hoang mang cho người dân.

Afghanistan là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề từ các hiện tượng địa chất do vị trí địa lý đặc thù, cộng thêm cơ sở hạ tầng yếu và hệ thống cảnh báo sớm còn hạn chế.

Trong năm 2022, một trận động đất mạnh xảy ra tại tỉnh Paktika, miền đông nước này, đã khiến hơn 1.000 người thiệt mạng và hàng nghìn người khác bị thương, cho thấy mức độ tổn thương cao của khu vực trước thiên tai. Vào năm 2023, hơn 2.400 người đã thiệt mạng trong các trận động đất ở phía tây Afghanistan, với một trận có cường độ 6,3 độ richter, theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS).

Việc đầu tư vào hệ thống cảnh báo sớm, nâng cấp cơ sở hạ tầng, đặc biệt là trong xây dựng nhà ở và công trình công cộng, là điều cần thiết để giảm thiểu thiệt hại trong các trận động đất tương lai. Bên cạnh đó, việc nâng cao nhận thức cộng đồng về kỹ năng ứng phó cũng đóng vai trò quan trọng.

Tuy nhiên, trong bối cảnh Afghanistan vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn về kinh tế và nhân đạo, việc triển khai các chương trình như vậy gặp không ít trở ngại. Các tổ chức quốc tế hiện đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ kỹ thuật và tài chính nhằm giúp nước này nâng cao khả năng phòng chống thiên tai.

Hoàng Vũ