Đồng hành cùng ngư dân bám biển bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc
Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, biển, đảo luôn giữ vị trí đặc biệt quan trọng cả về kinh tế, chính trị và an ninh, quốc phòng. Bám biển không chỉ là mưu sinh của hàng triệu ngư dân, mà còn là hành động thiết thực góp phần khẳng định và bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc nơi đầu sóng ngọn gió. Những con tàu mang cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới giữa trùng khơi là minh chứng cho tinh thần kiên cường, bất khuất của mỗi ngư dân. Đồng hành cùng với họ, những năm qua, các đơn vị BĐBP luôn phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt, xung kích trong công tác tuyên truyền, vận động, hỗ trợ ngư dân vươn khơi bám biển, phát triển kinh tế gắn với bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới biển.

Cán bộ Đồn Biên phòng Lý Sơn, BĐBP tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Đoàn Thanh niên đặc khu Lý Sơn tặng cờ Tổ quốc, ảnh Bác Hồ kết hợp truyên truyền phòng chống khai thác IUU cho ngư dân. Ảnh: Mai Tuấn
Xác định rõ: tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành nghiêm pháp luật, tổ chức sản xuất trên biển an toàn, hiệu quả là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, vừa phát triển kinh tế - xã hội, vừa đảm bảo quốc phòng, an ninh vững chắc, thời gian qua, các đơn vị BĐBP đã triển khai nhiều mô hình, biện pháp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật sáng tạo, hiệu quả, như: tổ chức các buổi tuyên truyền pháp luật ngay tại bến cá, trên tàu cá trước khi ra khơi; duy trì hệ thống thông tin liên lạc giữa BĐBP và ngư dân; kết hợp tặng cờ Tổ quốc, áo phao, tờ rơi pháp luật cho bà con; tổ chức tập huấn kỹ năng xử lý tình huống trên biển, sơ cấp cứu, phòng chống thiên tai... Đồng thời, tham mưu cho UBND các địa phương ven biển thành lập và đưa vào hoạt động mô hình “Tổ tàu thuyền đoàn kết”, “Tổ tự quản tàu thuyền an toàn”, “Tổ, đội tàu thuyền đoàn kết đánh bắt hải sản liên kết trên biển” nhằm đảm bảo ngư dân tuân thủ đúng pháp luật khi tham gia hoạt động sản xuất trên biển và phát huy vai trò ngư dân đối với hoạt động đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Quảng Ninh là địa phương có đường bờ biển dài hơn 250km, tiếp giáp với Trung Quốc, với hàng nghìn phương tiện tàu cá hoạt động. Nhận thức rõ vị trí chiến lược này, BĐBP tỉnh Quảng Ninh đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ trong công tác vận động ngư dân vươn khơi bám biển, bảo vệ chủ quyền vùng biển phụ trách. Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Móng Cái, Đồn Biên phòng Trà Cổ, Đồn Biên phòng Hải Hòa... thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức những buổi tuyên truyền tập trung ngay tại cảng cá, thu hút hàng nghìn lượt ngư dân tham gia. Nội dung tuyên truyền tập trung vào Luật Thủy sản 2017, các quy định về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), hướng dẫn ngư dân nhận diện ranh giới vùng biển, không vi phạm vùng biển nước ngoài. Một mô hình tiêu biểu được BĐBP tỉnh Quảng Ninh phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai là “Tổ tàu thuyền đoàn kết trên biển”. Thông qua mô hình này, ngư dân hỗ trợ nhau trong khai thác, đồng thời thông tin kịp thời cho lực lượng Biên phòng về tình hình an ninh trên biển. Nhiều trường hợp ngư dân đã trực tiếp cung cấp tin tức quan trọng giúp lực lượng chức năng phát hiện, xử lý tàu thuyền vi phạm. Ngư dân Nguyễn Văn Nam, phường Móng Cái 1 chia sẻ: “Cán bộ BĐBP thường xuyên xuống tận bến cảng, phát tờ rơi, giải thích tận tình cho chúng tôi. Nhờ vậy, bà con hiểu rõ pháp luật hơn, tự giác chấp hành, yên tâm vươn khơi. Chúng tôi coi cán bộ, chiến sĩ Biên phòng như người thân trong gia đình”.
Khu vực miền Trung là nơi có đông tàu, thuyền hoạt động trên biển dài ngày, đặc biệt là vùng ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa. Ở đây, ngư dân vừa mưu sinh, vừa góp phần khẳng định chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. BĐBP tỉnh Quảng Ngãi là một trong những đơn vị điển hình trong công tác vận động, hỗ trợ ngư dân. Hàng năm, BĐBP tỉnh Quảng Ngãi tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền pháp luật, cấp phát hàng nghìn tờ rơi, tặng hàng nghìn lá cờ Tổ quốc cho ngư dân. Những buổi nói chuyện trước khi tàu vươn khơi tại cảng cá Sa Huỳnh, Tịnh Kỳ, Mỹ Á luôn tạo được hiệu quả thiết thực, giúp bà con nắm rõ quy định của Việt Nam và quốc tế trong khai thác thủy sản. Tại Đồn Biên phòng Bình Thạnh, mô hình “Ngư dân với pháp luật” được triển khai khá hiệu quả. Theo đó, mỗi tàu cá trước khi ra khơi đều được cán bộ, chiến sĩ Biên phòng nhắc nhở, ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài. Ngư dân nào vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm, đồng thời thông tin rộng rãi để răn đe.

Cán bộ BĐBP tỉnh Cà Mau phát tờ rơi tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân trước khi vươn khơi. Ảnh: Đơn vị cung cấp
Không chỉ tuyên truyền, vận động, BĐBP tỉnh Quảng Ngãi còn thường xuyên tham gia cứu hộ, cứu nạn ngư dân gặp nạn trên biển. Năm qua, BĐBP tỉnh Quảng Ngãi đã cứu nạn thành công hàng chục tàu cá và hàng trăm ngư dân, trở thành điểm tựa vững chắc cho bà con vươn khơi, bám biển. Ngư dân Võ Văn Hùng, xã Đông Sơn xúc động nói: “Có lần, tàu chúng tôi gặp nạn giữa Hoàng Sa, nhờ sự hỗ trợ kịp thời của BĐBP mà anh em thoát nạn. Chúng tôi càng thêm tin tưởng và quyết tâm bám biển, giữ vững ngư trường truyền thống của cha ông”.
Vùng biển Tây Nam Bộ có ngư trường rộng lớn, giàu tiềm năng nhưng cũng là nơi nóng bỏng tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Trước thực tế đó, BĐBP tỉnh An Giang đã tập trung cao độ công tác tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật. Tại các cảng cá lớn như Tắc Cậu, An Thới, Hà Tiên, cán bộ, chiến sĩ Biên phòng thường xuyên “bám dân, bám tàu”, tổ chức đối thoại trực tiếp với ngư dân. Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng An Thới, Đồn Biên phòng Thổ Châu còn phối hợp với chính quyền địa phương ký cam kết chống khai thác IUU với từng chủ tàu, thuyền trưởng. Mô hình “Tiếng loa Biên phòng” của BĐBP tỉnh An Giang cũng được đánh giá cao. Thông qua hệ thống loa truyền thanh tại các bến cá, ngư dân dễ dàng nắm bắt thông tin pháp luật, tình hình trên biển. Song song với đó, BĐBP còn hỗ trợ bà con lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, hướng dẫn sử dụng thành thạo, giúp ngư dân tuân thủ quy định, tránh rủi ro bị nước ngoài bắt giữ. Kết quả, số vụ vi phạm vùng biển nước ngoài của ngư dân tỉnh An Giang đã giảm rõ rệt trong những năm gần đây. Hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên những con tàu vươn khơi đã trở thành biểu tượng của tinh thần kiên cường, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Có thể khẳng định, công tác vận động ngư dân vươn khơi, bám biển của BĐBP đã tạo chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động trong cộng đồng ngư dân cả nước. Bà con không chỉ nâng cao ý thức pháp luật, hạn chế tình trạng vi phạm vùng biển nước ngoài, mà còn đoàn kết hơn, gắn bó hơn với lực lượng Biên phòng. Thông qua những mô hình thiết thực, BĐBP đã giúp ngư dân hiểu rõ rằng, mỗi chuyến ra khơi không chỉ là hành trình mưu sinh, mà còn là một “cuộc tuần tra” bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Hình ảnh hàng vạn ngư dân ngày đêm bám biển cùng với sự đồng hành sát cánh của BĐBP đã trở thành “cột mốc sống” nơi đầu sóng ngọn gió.
Trong thời gian tới, cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự chung tay của các ngành, các cấp, lực lượng BĐBP tiếp tục giữ vai trò nòng cốt trong tuyên truyền, vận động ngư dân, quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu “chấm dứt khai thác IUU”, xây dựng cộng đồng ngư dân văn minh, hiện đại, gắn bó với biển, đảo. Hơn hết, công tác vận động của BĐBP đã và đang khơi dậy, lan tỏa tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, để mỗi ngư dân khi ra khơi đều mang trong tim một sứ mệnh thiêng liêng: giữ vững chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.