Đông lạnh chờ hồi sinh: Hy vọng mong manh

Bình chứa nitơ lỏng bảo quản thi thể người chết tại Hiệp hội kéo dài sự sống Alcor.

Đa số họ mắc những căn bệnh mà y học hiện nay phải bó tay.

Nỗ lực kéo dài sự sống

Tính đến nay, 199 người đã gửi đầu và thi thể để bảo quản bằng phương pháp đông lạnh tại cơ sở của Hiệp hội kéo dài sự sống Alcor, Mỹ, với hy vọng có thể hồi sinh trong tương lai.

Tại cơ sở đông lạnh thi thể của Alcor nằm trên sa mạc ở Scottsdale, bang Arizona, các bể hình trụ chứa nitơ lỏng lưu giữ đầu và thi thể của các bệnh nhân cùng với 100 thú cưng. Bằng cách bảo quản các thi thể ở nhiệt độ dưới mức đóng băng, mục tiêu của Alcor là khôi phục sức khỏe thành trạng thái tốt bằng công nghệ y học trong tương lai.

Ông Max More, cựu Giám đốc điều hành Alcor, hiện là Đại sứ và Chủ tịch danh dự của hiệp hội, cho biết một số bệnh nhân mắc bệnh nan y nhưng hiện nay chưa có thuốc chữa trị như ung thư, hội chứng xơ cứng teo cơ một bên (ALS). Y học và công nghệ hiện đại không đủ để cứu con người sống sót khi cận kề cái chết.

“Thay vì từ biệt bệnh nhân, hãy giao họ cho chúng tôi. Chúng tôi sẽ ổn định bệnh, giữ bệnh nhân trong thời gian dài trong khi chờ đợi công nghệ bắt kịp với bệnh tật và giúp họ trở lại với cuộc sống”, ông Max chia sẻ.

Hiệp hội kéo dài sự sống Alcor được thành lập vào năm 1972 và bắt đầu tiến hành bảo quản đông lạnh xác người từ năm 1976.

Theo phương pháp bảo quản đông lạnh xác người do Alcor thực hiện, quá trình bảo quản bắt đầu ngay khi một người được tuyên bố là tử vong. Ở thời điểm này, nội tạng của bệnh nhân vẫn chưa phân hủy.

Ngay khi hay tin, một nhóm nhân viên đông lạnh, thường chờ sẵn trước đó một tuần, sẽ nhanh chóng di chuyển thi thể vào bồn đá và thay máu họ bằng dung dịch bảo quản nội tạng. Sau đó, bệnh nhân sẽ được chuyển tới cơ sở của Alcor ở Arizona.

Tại đây, nhân viên y tế sẽ bơm chất chống đông, hóa chất ngăn hình thành tinh thể băng có thể phá hủy nội tạng vào mạch máu của bệnh nhân. Sau đó, thi thể sẽ được làm lạnh ở nhiệt độ khoảng -196 độ C rồi được chuyển vào lưu trữ trong bể chứa chất nitơ lỏng.

Sau khi đủ lạnh, thi thể được chuyển đến bình chứa nitơ lỏng, trông giống như một chiếc phích. Bệnh nhân sẽ nằm lại đó cho đến khi nhân loại tìm ra biện pháp cứu chữa cho bệnh tình của họ.

Việc bảo quản đông lạnh cần phải diễn ra theo quá trình nghiêm ngặt, quy củ. Một trong những yếu tố quan trọng nhất là nhiệt độ. Nhiệt độ cần phải đảm bảo đủ thấp để làm chậm các phản ứng sinh hóa xảy ra trong cơ thể để tránh sự phân hủy.

Theo Alcor, cách tốt nhất để bảo quản cơ thể người là thông qua quá trình thủy tinh hóa. Mục đích là thay thế nước trong cơ thể bằng chất chống đông nhằm ngăn chặn các tinh thể nước hình thành và làm hỏng các tế bào của cơ thể.

Bằng cách đó, khi nhiệt độ cơ thể của bệnh nhân hạ xuống, cơ thể sẽ chuyển sang trạng thái thủy tinh hóa thay vì đóng băng. Ở trạng thái này, Alcor có thể giữ một thi thể được bảo quản nguyên vẹn trong nhiều thập kỷ.

Một trong những điểm ấn tượng của Alcor là chưa tổ chức bảo quản đông lạnh nào biết cách hồi sinh người chết. Trong khi Alcor tin rằng, việc “cải tử hoàn sinh” hoàn toàn có thể thực hiện được.

Túi ngủ ngăn không khí bảo quản thi thể đông lạnh do Alcor phát triển từ những năm 1990.

Cơ hội mong manh

Trên thực tế, không phải đến thời điểm này, việc bảo quản đông lạnh thi thể mới được quan tâm. Người đầu tiên được đông lạnh theo phương pháp bảo quản thi thể là nhà tâm lý học James H. Bedford, qua đời năm 1967 ở tuổi 73 do ung thư thận. Thi thể của Bedford được phủ băng và xử lý bởi các chuyên gia đến từ Hiệp hội đông lạnh California. Hiện nay, xác ông đang nằm trong một bể chứa của Alcor.

Trong 7 phút đầu tiên sau khi ông Bedford qua đời, các bác sĩ đã tiến hành các biện pháp bảo quản để chuẩn bị cho ông một cuộc đời mới. Đầu tiên, người ta tiến hành hô hấp nhân tạo cho Bedford để duy trì oxy lưu thông lên não trong khi bơm hợp chất DMSO (Dimethyl Sulfoxide) vào tĩnh mạch thay thế máu và tìm cách khiến các cơ quan nội tạng không hạ nhiệt.

Sau đó, thi thể của ông được đặt trên băng trong một ống kim loại chứa hợp chất nitơ lỏng và đưa đến một cơ sở điện lạnh ở bang Arizona.

Kể từ đó, ông Bedford trở thành người đầu tiên được đông lạnh bằng hợp chất nitơ lỏng và sẵn sàng hồi sinh khi nhân loại tìm ra phương pháp chữa trị ung thư.

Bệnh nhân trẻ nhất ở Alcor là bé gái Matheryn Naovaratpong, 2 tuổi, người Thái Lan mắc bệnh ung thư não, được bảo quản đông lạnh từ năm 2015. Cha mẹ của em đều là bác sĩ.

Matheryn từng trải qua nhiều ca phẫu thuật não nhưng không thành công.

Tuy nhiên, một số chuyên gia y tế bày tỏ hoài nghi về phương pháp bảo quản đông lạnh xác người.

Bà Shannon Tessier, nhà sinh học lạnh tại Trường Đại học Harvard, Mỹ, nhận định: “Ở thời điểm hiện tại, hoàn toàn không có cách nào có thể đóng băng toàn bộ thi thể xuống nhiệt độ -196 độ C mà không phá hủy hoàn toàn các mô”.

Theo bà Shannon, khi các nhà khoa học thí nghiệm đông lạnh mẫu mô người sống, chẳng hạn như một lát gan, màng tế bào đã bị phá hủy hoàn toàn. Quy trình đông lạnh thất bại vì khoa học hiện nay chưa thể đạt được sự bảo quản thi thể hoàn hảo như nhân loại kỳ vọng.

Còn Tiến sĩ Joao Pedro de Magalhaes, nhà sinh vật học tại Trường Đại học Liverpool, cho biết: “Quá trình đông lạnh thi thể làm tổn hại nghiêm trọng các tế bào của cơ thể. Ngay cả trong những điều kiện tối ưu như bảo quản, ngay sau khi chết, vẫn có những thách thức.

Ví dụ, chất chống đông sẽ gây ảnh hưởng xấu đối với các mô của thi thể khi tiếp xúc lâu dài. Cơ hội thi thể được bảo quản lạnh hồi sinh là thấp nhưng cũng không phải là không thể”.

Theo Gizmodo, Smithsonian

Nguyễn Minh