Đồng lòng, chung tay phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam vươn tầm thế giới
Khởi nghiệp sáng tạo cần có tư duy mới, nhận thức mới, cách làm mới; phải có tư duy hỗ trợ, thay vì không quản được thì cấm; tư duy hợp tác phát triển, thay vì xin - cho; tư duy dài hạn, thay vì chỉ nghĩ đến lợi ích trước mắt.
Chiều 27-11, tại Hải Phòng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự Lễ khai mạc Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2024 (Techfest 2024).
Cùng dự có lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương; đại sứ, đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam; các doanh nghiệp, nhà đầu tư, chuyên gia, nhà khoa học, tổ chức hỗ trợ, cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo trong và ngoài nước.
Techfest 2024 có chủ đề “Chung tay phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam”, do Bộ KH-CN và UBND TP Hải Phòng phối hợp tổ chức. Sự kiện diễn ra từ ngày 26 đến 28-11, tại Hải Phòng, do Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp KH-CN (NATEC, thuộc Bộ KH-CN) và Sở KH-CN TP Hải Phòng triển khai.
Phát biểu khai mạc sự kiện, Bộ trưởng Bộ KH-CN Huỳnh Thành Đạt cho biết, trong những năm, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo (KNST) của Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, thúc đẩy sự xuất hiện của các doanh nghiệp tiên phong ứng dụng công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới, sẵn sàng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Hiện nay, Việt Nam có khoảng 4.000 doanh nghiệp KNST, trong đó có 2 kỳ lân và 11 doanh nghiệp được định giá trên 100 triệu USD. Cả nước có hơn 1.400 tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, 202 khu làm việc chung, 208 quỹ đầu tư, 35 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, 79 cơ sở ươm tạo và khoảng 170 trường đại học, cao đẳng tham gia vào các hoạt động KNST.
Năm 2024, Chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu của Việt Nam đã tăng 2 bậc từ vị trí thứ 58 lên 56, đứng thứ 5 tại khu vực Đông Nam Á và thứ 12 tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam năm 2024 tăng 4 bậc so với năm 2022, xếp thứ 44/133 quốc gia, nền kinh tế.
Theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, nhờ hệ sinh thái KNST phát triển mạnh mẽ, Việt Nam là một trong những nền kinh tế năng động mới nổi và là trung tâm phát triển cho các doanh nghiệp KNST ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trí tuệ, sức sáng tạo của người Việt Nam đã và đang từng bước khẳng định, vươn ra thế giới.
Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước luôn đặc biệt quan tâm đến KH-CN và đổi mới sáng tạo, coi đây là một trong những quốc sách hàng đầu cho phát triển nhanh và bền vững. Trong đó, KNST là một trong những động lực tăng trưởng mới, tạo lực lượng sản xuất mới cho phát triển trong kỷ nguyên mới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tầm quan trọng của thời gian, trí tuệ, sự quyết đoán để bắt kịp, tiến cùng và vượt lên, trong đó có vượt lên giới hạn của bản thân mình; ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao sự nỗ lực và những kết quả quan trọng bước đầu mà các cấp, ngành, địa phương, cộng đồng KNST Việt Nam đã đạt được thời gian qua, đóng góp cho thành tựu chung của đất nước.
Thủ tướng cũng chỉ rõ một số hạn chế như còn thiếu nguồn lực để có thể tăng tốc và phát triển; chậm đổi mới tư duy, chưa tạo đột phá trong xây dựng pháp lý; nội hàm, khái niệm về KNST, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo còn chưa được chuẩn hóa; chưa nhiều doanh nghiệp lớn quan tâm, hỗ trợ, đầu tư cho KNST; không gian, cơ sở hạ tầng về thí điểm, thử nghiệm công nghệ chưa đáp ứng được nhu cầu…
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, thế giới ngày nay đang biến đổi nhanh, phức tạp; đặc biệt là sự phát triển bùng nổ của KH-CN và đổi mới sáng tạo. Việt Nam đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức về KH-CN, đổi mới sáng tạo. Yêu cầu chủ đạo đặt ra đối với phát triển hệ sinh thái KNST quốc gia là phải thu hút được các nguồn lực từ các tập đoàn quốc tế, quốc gia cho KNST; nuôi dưỡng và phát triển nhiều kỳ lân công nghệ trong các lĩnh vực công nghệ mới…
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, KNST cần có sự chung tay, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, của cả cộng đồng, người dân, doanh nghiệp; phải lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực và là nguồn lực chủ yếu, đặc biệt là thế hệ trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước.
KNST cần có tư duy mới, nhận thức mới, cách làm mới; phải có tư duy hỗ trợ, thay vì không quản được thì cấm; tư duy hợp tác phát triển, thay vì xin - cho; tư duy dài hạn, thay vì chỉ nghĩ đến lợi ích trước mắt. Thủ tướng chỉ rõ, KNST cần phải dám nghĩ, dám làm, dám chấp nhận rủi ro, dám tiên phong, dám hành động, vượt lên chính mình, dấn thân vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì tương lai tươi sáng của đất nước.
Trên tinh thần “Đổi mới để bay cao; sáng tạo để vươn xa; hội nhập để tiến lên”, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề ra 6 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để phát triển hệ sinh thái KNST Việt Nam gồm: tập trung hoàn thiện thể chế cho đổi mới sáng tạo và lập nghiệp; xác định rõ lĩnh vực ưu tiên, trong đó cần tập trung tạo ra lực lượng sản xuất mới, các lĩnh vực chiến lược như kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, những công nghệ tiên phong như trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, điện toán đám mây, internet vạn vật…; xác định rõ hướng đi cho KNST; bảo đảm nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và các phong trào KNST; đẩy mạnh hội nhập quốc tế về KNST.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phủ giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương trong nghiên cứu, rà soát, có cơ chế, chính sách đột phá tạo động lực thúc đẩy KNST; đẩy mạnh tích hợp KNST vào các chương trình đào tạo và giảng dạy; mở rộng mạng lưới kết nối tri thức toàn cầu, đặc biệt là huy động sự tham gia của cộng đồng trí thức người Việt ở nước ngoài.
Triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra để thúc đẩy KNST; tập trung nghiên cứu, đề xuất các giải pháp sáng tạo, mô hình phù hợp để thúc đẩy KNST trong cộng đồng; tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân tham gia các hoạt động KNST, nhất là tiếp cận nguồn tài chính, phòng thí nghiệm, mạng lưới chuyên gia, cố vấn trong nước, quốc tế…
Thủ tướng cũng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhân dân tích cực tham gia một cách thiết thực, cụ thể các hoạt động KNST, giúp Việt Nam sớm theo kịp các nước trong khu vực, trên thế giới, tạo nên một hệ sinh thái KNST bền vững.