Dòng máy bay An-26 đã 50 tuổi sẽ phải bay thêm cả một thập kỷ nữa?
Máy bay vận tải An-26 có lẽ sẽ tiếp tục phục vụ tại Nga thêm ít nhất 10 năm nữa do chưa thể tìm ra ứng viên thay thế.
Máy bay vận tải An-26 mặc dù đã bị nhiều nước loại biên và thay thế bằng C295 hay một vài loại khác, tuy nhiên chiếc phi cơ hạng nhẹ này vẫn tiếp tục được sử dụng tại Nga.
Cơ quan vận tải Hàng không Liên bang Nga (Rosaviatsia) mới đây cho biết, họ đã nhận yêu cầu tiến hành cấp chứng chỉ kéo dài thời hạn sử dụng đối với những dòng vận tải cơ An-26 hiện đang được sử dụng trong hàng không dân dụng thêm ít nhất 10 năm.
Số liệu thống kê cho biết hiện tại 11 hãng hàng không Nga đang khai thác tổng cộng 13 chiếc An-26 ở phiên bản vận tải thuần túy và 23 máy bay An-26-100 thuộc biến thể dân sự chuyên chở hành khách.
Thời hạn khai thác trung bình của những chiếc máy bay này đã lên tới 50 năm, tuy vậy chúng sẽ phải bay trong ít nhất một thập kỷ nữa vì không có phương tiện thay thế phù hợp, điều này tạo ra nguy cơ đáng kể khi nhà sản xuất Antonov của Ukraine từ lâu đã ngừng bảo trì.
An-26 dự kiến sẽ được thay thế bởi máy bay chở khách 44 chỗ ngồi cho các tuyến khu vực có tên gọi TVRS-44 Ladoga, nhưng việc giao hàng cho các hãng hàng không Nga chưa thể bắt đầu cho đến ít nhất năm 2028, mặc dù kế hoạch ban đầu là vào năm 2024.
Cho đến tháng 2/2022, các hãng bay Nga vẫn có thể nhập khẩu máy bay De Havilland Dash-8 do Canada sản xuất, hoặc ATR 42 và ATR 72 do Pháp - Ý chế tạo, nhưng hiện tại lựa chọn này không khả dụng đối với Moskva do hiệu lực từ các lệnh trừng phạt mà phương Tây áp đặt.
Không chỉ có vậy, việc đưa vào khai thác các máy bay chặng ngắn như Il-114-300, ban đầu dự kiến diễn ra vào năm 2024, cũng đang trễ hẹn ít nhất 2 năm, tức là sẽ bắt đầu không sớm hơn năm 2026, sau khi động cơ của chúng sẵn sàng.
Ngoài ra cần lưu ý đến việc các nhà thiết kế Nga có một chương trình sản xuất phiên bản quân sự của loại máy bay này với tên gọi Il-114MP để trang bị cho lực lượng hàng không hải quân trong vai trò tuần tra chống ngầm.
Hồi tháng 6/2023, Rosaviatsia đã thông báo ý định hợp tác với Trung Quốc để tiếp nhận các bộ phận cho máy bay An-24 và An-26, được Bắc Kinh chế tạo tại chỗ dưới tên gọi Y-7, nhưng hiện tại chưa rõ điều này có được thực hiện hay không.
Trong lúc này chỉ có một doanh nghiệp duy nhất tại Nga có thể bảo dưỡng máy bay An-26, đó là Nhà máy sửa chữa máy bay Aramil - một thành viên của Tập đoàn nhà nước Rostec, nhưng cơ sở trên chủ yếu thực hiện các đơn đặt hàng từ Bộ Quốc phòng Nga thay vì khối dân sự.
Số liệu thống kê của trang Military Balance cho năm 2024 nêu rõ, có tới 113 chiếc An-26 và 25 máy bay An-72 vẫn đang phục vụ trong phi đội vận tải quân sự của Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga (VKS).
Theo kế hoạch của VKS, những máy bay này sẽ được thay thế, trong trường hợp tốt nhất là vào năm 2030 bằng loại phản lực Il-212 - đây là một nỗ lực nhằm hồi sinh dự án Il-112 vốn đã bị đình chỉ sau khi mất chiếc máy bay thử nghiệm duy nhất.
Tất cả những điều trên được coi là minh họa cho tình hình hiện tại của Liên bang Nga, khi việc đưa vào sản xuất các loại máy bay quân sự và dân dụng mới còn rất nhiều khó khăn cần phải vượt qua.
Một giải pháp cấp tốc mà Nga có thể nghĩ tới là mua lại phụ tùng của An-26 từ những quốc gia đã loại biên dòng máy bay này nhưng vẫn lưu giữ trong kho nhằm kéo dài thời gian sử dụng, đây nhiều khả năng chính là bước đi đang được Moskva thực hiện.
