Dự án 'Đô thị giảm nhựa' tại Huế: Thay đổi hành vi sử dụng nhựa
Dự án 'Huế - Đô thị giảm nhựa tại miền Trung Việt Nam' đã giúp thay đổi hành vi sử dụng nhựa và phân loại rác tại nguồn.
Ra quân làm sạch rác thải nhựa tại điểm du lịch sinh thái Đầm Chuồn ở Huế. Ảnh: Thành Huế.
Một dự án thiết thực
Dự án “Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam” do Tổ chức Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF) Na Uy tài trợ thông qua WWF-Việt Nam, được UBND thành phố Huế tiếp nhận triển khai từ năm 2021 đến năm 2024.
Kết thúc dự án, đã có 570 tấn rác thải nhựa được thu gom, xử lý. 26.000 hộ gia đình được tuyên truyền về phân loại rác thải nhựa và giảm thiểu rác thải nhựa thông qua nhiều biện pháp truyền thông hiệu quả; tổ chức được 295 điểm thùng lưu chứa chất thải rắn sau phân loại.
Dự án cũng đã triển khai nhiều mô hình hiệu quả. Nổi bật là chương trình phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn ở 36 đơn vị cấp xã. Mô hình "Trường học giảm nhựa" tại 51 trường tiểu học và trung học cơ sở đã thu hút hơn 155.000 lượt giáo viên và học sinh tham gia, góp phần giảm hơn 800kg nhựa dùng một lần, thu gom 529kg rác có thể tái chế và 375kg rác nhựa. 41 khách sạn, công ty lữ hành và nhà hàng tại thành phố Huế ký cam kết triển khai giảm sử dụng đồ nhựa…
Mô hình "Trường học không rác thải nhựa" được triển khai nhiều nơi. Ảnh: Thành Huế.
Đáng chú ý, thành phố Huế xây dựng thành công điểm đến du lịch giảm nhựa cộng đồng tại phường Thủy Biều với 16 cơ sở cộng đồng tham gia. Có 9 nhà chờ và trạm cấp nước miễn phí tại một số điểm du lịch được bố trí để khuyến khích người dân, du khách giảm thải chai nhựa dùng một lần.
Đặc biệt, dự án cũng hỗ trợ Trung tâm Giám sát, điều hành đô thị thông minh Huế phát triển phần mềm sử dụng trí tuệ nhân tạo AI để phân tích hình ảnh từ camera giám sát trên đường phố nhằm nhận diện rác thải đổ không đúng quy định. Thông tin vi phạm sau đó được tích hợp vào hệ thống “Phản ánh hiện trường” và phân tích trên ứng dụng Hue-S theo thời gian thực.
Nhờ vậy, các hành vi xả rác bừa bãi có thể được phát hiện và xử lý kịp thời, đồng thời dữ liệu phân loại và khối lượng rác cũng được thống kê chính xác để phục vụ cho công tác lập kế hoạch thu gom, xử lý.
Hội Sinh viên Đại học Huế tổ chức sự kiện "Reduce Plastic Day - Ngày hội giảm nhựa" trong khuôn khổ dự án. Ảnh: Thành Huế.
Ngoài ra, các hoạt động thực địa như Hue Plogging, Tuần lễ/Tháng không túi nilon, Ngày hội tái chế, Ngày hội giảm nhựa, Chủ nhật xanh… thu hút hàng chục nghìn lượt người tham gia xóa các điểm nóng về ô nhiễm môi trường do rác thải và nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường cho cộng đồng.
“Qua hơn 3 năm triển khai, dự án “Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam” đã tiếp cận được 1,1 triệu lượt người tham gia và ghi nhận sự đồng hành của 127 đơn vị, thay đổi hành vi sử dụng nhựa và phân loại rác tại nguồn”, bà Hoàng Ngọc Tường Vân, Giám đốc dự án thông tin.
Nhân rộng mô hình
Đầu năm 2025, Chủ tịch UBND thành phố Huế đã có quyết định phê duyệt tiếp nhận viện trợ không hoàn lại hơn 22 tỷ đồng từ WWF-Việt Nam, hỗ trợ triển khai dự án “Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam năm 2025”. Nội dung nhằm triển khai mô hình “Du lịch giảm nhựa”, “Trường học giảm nhựa”; mở rộng ứng dụng Hue-S và phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu trong quản lý chất thải rắn thông minh…
Mô hình du lịch giảm nhựa tại Huế. Ảnh: Lê Hiếu.
Đơn cử, tại mô hình du lịch cộng đồng giảm nhựa được triển khai từ tháng 5-2025 tại điểm du lịch Cầu Ngói Thanh Toàn, phường Thanh Thủy, nhiều máy lọc nước, bình thủy tinh chứa nước được bố trí ở nơi thuận tiện để du khách dễ tiếp cận, lấy nước vào bình cá nhân dùng nhiều lần; có hệ thống thùng rác khuyến khích phân loại từ nguồn. Tài liệu truyền thông nâng cao nhận thức, giảm thiểu rác thải nhựa được bố trí ở nơi dễ thấy, dễ đọc...
“Trong khu vực thế này, nếu tôi dùng chai nhựa sử dụng một lần, hay xả rác bừa bãi, tự mình cũng thấy không phù hợp…”, bà Hoàng Kim Yến, một du khách đến từ Đà Nẵng, chia sẻ.
Dự án cũng đã hoàn thiện các hoạt động hỗ trợ mô hình "Trường học không rác thải" tại 31 trường với 45 ngôi nhà xanh để học sinh thực hành phân loại rác.
Chương trình cũng hỗ trợ các xã, phường triển khai hoạt động xóa điểm nóng, tập huấn mô hình PAOT (Reduce - Reuse - Recycle - Dispose) cho cộng đồng địa phương giảm lượng rác thải, tái sử dụng, tái chế rác thải nhựa, xử lý rác thải đúng cách; triển khai các dự án về WSAS (Waste to Value Chain Solutions) nhằm chuyển đổi rác thải nhựa thành các sản phẩm có giá trị để tiếp tục sử dụng.
“Dự án đã triển khai cung cấp 204 bộ thùng lưu chứa rác cho các địa phương để thu gom rác tái chế và rác nguy hại; 11.100 túi các loại cho các hộ gia đình thực hiện phân loại rác tại nguồn; phát triển phần mềm ứng dụng để quản lý và giám sát lộ trình thu gom, vận chuyển rác và khối lượng rác toàn thành phố; thu hút các chuỗi bán lẻ và doanh nghiệp tham gia chiến dịch “Không túi nilon”…”, bà Hoàng Ngọc Tường Vân thông tin thêm.
Một mô hình du lịch xanh giảm phát thải nhựa tại Huế. Ảnh: Thành Huế.
Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Huế Phan Quý Phương, dự án "Huế - Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam" đã và đang tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân về tác hại của rác thải nhựa.
“UBND thành phố Huế cũng yêu cầu các bên liên quan tiếp tục nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, thúc đẩy cộng đồng hành động hướng tới lối sống xanh, tiêu dùng bền vững, góp phần kiểm soát ô nhiễm nhựa, bảo vệ môi trường, thực hiện các cam kết khí hậu và mục tiêu phát triển bền vững”, ông Phương thông tin.
