Dự án Nhà máy nhiệt điện An Khánh - Bắc Giang: Doanh nghiệp không có kinh nghiệm vẫn được Bộ Công Thương lựa chọn làm chủ đầu tư

Công ty An Khánh chưa có kinh nghiệm, năng lực thực hiện dự án nhà máy nhiệt điện

Ngày 27/12/2025, Thanh tra Chính phủ công bố Thông báo Kết luận thanh tra số: 3439 /TB-TTCP về các dự án có khó khăn, vướng mắc thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ Công Thương, trong đó có Dự án Nhà máy nhiệt điện An Khánh - Bắc Giang (Dự án An Khánh).

Dự án An Khánh là dự án nhóm A, công trình công nghiệp cấp I do Công ty cổ phần nhiệt điện An Khánh - Bắc Giang (Công ty An Khánh) là Chủ đầu tư. Địa điểm Dự án tại thôn Dăm, xã Cẩm Lý, tỉnh Bắc Ninh (trước đây là xã Vũ Xá, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang). Dự án có tổng công suất lắp đặt 650 MW trên diện tích đất 89,7 ha.

Dự án được đầu tư theo hình thức IPP (Dự án điện độc lập, không sử dụng vốn ngân sách nhà nước (NSNN), chủ yếu sử dụng nguồn vốn tự có, vốn vay thương mại và nguồn huy động khác. Thời gian thực hiện Dự án (hoàn thành và phát điện thương mại) vào năm 2023 theo Quyết định số 06/QĐ-UBND ngày 03/01/2017 của UBND tỉnh Bắc Giang; được gia hạn đến tháng 12/2025 tại Quyết định số 648/QĐ-UBND ngày 21/6/2023 của UBND tỉnh Bắc Giang.

Theo Thanh tra Chính phủ, dự án đang bị chậm tiến độ do vướng mắc về giải phóng mặt bằng (GPMB) và sắp xếp nguồn vốn của nhà đầu tư; 20 hạng mục chưa triển khai thuộc các hạng mục của Hợp đồng EPC; hạng mục Bãi thải xỉ và hành lang băng tải, nhà máy gạch xỉ với diện tích khoảng 47,9 ha, tại thời điểm thanh tra chưa triển khai bồi thường GPMB.

Kết quả thanh tra về việc điều chỉnh nâng công suất Nhà máy từ 100 MW lên 650 MW cho thấy, UBND tỉnh Bắc Giang, Bộ Công Thương đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ giao Công ty An Khánh làm chủ đầu tư thực hiện dự án theo hình thức nhà máy điện độc lập IPP khi Công ty mới đi vào hoạt động, chưa có kinh nghiệm, năng lực thực hiện dự án nhà máy nhiệt điện, chưa có đủ cơ sở về năng lực tài chính để thực hiện Dự án. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc triển khai dự án gặp khó khăn, trong đó có khó khăn về sắp xếp, bố trí nguồn vốn của nhà đầu tư.

Bộ Công Thương tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nâng quy mô công suất Dự án từ 100MW lên 650MW trong khi không tiếp thu ý kiến của cơ quan có liên quan về việc nâng công suất, quy mô của dự án là chưa cần thiết và chưa đủ căn cứ xác định năng lực tài chính của chủ đầu tư để thực hiện dự án.

Thanh tra chính phủ tiếp tục chỉ ra những bất cập liên quan đến vị trí quy hoạch Bãi tro xỉ (diện tích 47,94 ha) của dự án vi phạm hành lang bảo vệ đê điều; Vị trí quy hoạch khu vực kho, cảng (diện tích 14,68 ha) của dự án nằm trong hành lang bảo vệ đê điều, không được phép xây dựng công trình.

Chủ đầu tư không có đủ nguồn vốn tự có, không đáp ứng điều kiện, tỷ lệ để được vay vốn có bảo lãnh Chính phủ theo quy định, từ đó dẫn đến việc phải điều chỉnh, thay đổi nguồn vốn vay cho dự án, là một trong những nguyên nhân làm kéo dài thời gian thực hiện dự án (do không thể thực hiện việc vay vốn có bảo lãnh Chính phủ).

UBND tỉnh Bắc Giang vi phạm quy định khi thu hồi đất cho Dự án An Khánh

Về phía Công ty An Khánh không thực hiện ký quỹ đảm bảo thực hiện dự án đầu tư theo yêu cầu của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang cũ. Còn UBND tỉnh Bắc Giang và các cơ quan chuyên môn theo chức năng, nhiệm vụ được giao chưa kịp thời, thường xuyên đôn đốc, yêu cầu Công ty An Khánh thực hiện nghĩa vụ ký quỹ theo quy định.

Dự án Nhà máy nhiệt điện An Khánh - Bắc Giang.

Dự án Nhà máy nhiệt điện An Khánh - Bắc Giang không thuộc đối tượng được giao đất để thực hiện phát triển kinh tế - xã hội, việc UBND tỉnh Bắc Giang cũ thành lập Cụm công nghiệp Vũ Xá để thu hồi đất cho Dự án An Khánh là vi phạm quy định tại Điều 62 Luật Đất đai năm 2013.

UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Cụm công nghiệp Vũ Xá, trong đó các hạng mục: khu nhà máy chính và kho cảng, bãi xỉ than, hạ tầng kỹ thuật, đường chính, đường nội bộ... bố trí nằm trong Cụm công nghiệp là vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 2 Quy chế quản lý Cụm công nghiệp ban hành kèm theo Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg ngày 19/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ…

UBND tỉnh Bắc Giang cũ ban hành Quyết định số 396/QĐ-UBND giao đất, cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng cho Công ty An Khánh có 65.451,8m2/116.880m2 thuộc khu vực ngoài bãi sông (khu vực thoát lũ, không gian chứa lũ...) là vi phạm quy định tại điểm b khoản 3 Mục V Quyết định số 257/QĐ- TTg ngày 18/02/2016 của Thủ tướng Chính phủ. Sau đó Công ty An Khánh đã triển khai thi công lấn chiếm ra ngoài phần diện tích được giao với diện tích 6.061,44 m và 566,5 mét dài là vi phạm quy định tại Điều 6, Điều 57 Luật Đất đai năm 2013…

Kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định đối với các tập thể, cá nhân

Từ kết quả thanh tra và kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Công Thương; UBND, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm để xử lý theo quy định đối với các tập thể, cá nhân theo từng thời kỳ có liên quan...

UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh rà soát, xử lý, thu hồi, trả lại nguyên trạng diện tích đất nằm trong hành lang bảo vệ đê điều, hành lang thoát lũ đã giao cho Công ty An Khánh (6,54ha) và diện tích đất Công ty An Khánh đã san lấp sai quy định (36,75ha), diện tích đất Công ty An Khánh đã lấn chiếm, xây dựng sai quy định (0,6ha) nêu tại Kết luận; Xử lý theo đúng quy định đối với hành vi vi phạm của Công ty An Khánh trong việc san lấp mặt bằng và lấn chiếm, xây dựng sai quy định trong quá trình thực hiện Dự án…

Khắc Hạnh