Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Theo báo cáo của Bộ Y tế Australia, cư dân tại vùng Pilbara, khu vực có đông đảo dân số người bản địa sinh sống thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận dịch vụ y tế do khoảng cách địa lý xa xôi, thiếu hụt nhân lực y tế cùng các rào cản về ngôn ngữ, văn hóa và kinh tế. Những yếu tố này đã khiến Pilbara trở thành một trong những vùng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tình trạng bất bình đẳng trong ngành chăm sóc y tế Australia.

Dự án y tế cộng đồng Healthy Connections. (Nguồn: Đại học Curtin, Australia)

Nhằm khắc phục những hạn chế này, nhóm nghiên cứu tại Đại học Curtin đã phát triển Mobile Medi-Kit, bộ thiết bị y tế di động tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) cho phép chẩn đoán và lập phác đồ điều trị từ xa. Bộ dụng cụ này được thiết kế để tối ưu hóa hoạt động chẩn đoán và chữa bệnh trong điều kiện hạ tầng hạn chế, đồng thời cung cấp các giải pháp y tế phù hợp với bối cảnh văn hóa địa phương.

Theo Tiến sĩ Susannah Soon, giảng viên Kỹ thuật điện tử, Kỹ thuật máy tính, Toán học tại Đại học Curtin đồng thời là người đứng đầu dự án, Mobile Medi-Kit không chỉ hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý thông thường mà còn tích hợp các công nghệ như phân tích điện tâm đồ (ECG), nhận diện các vấn đề da liễu và cổ họng qua thị giác máy tính, cung cấp thông tin chăm sóc sức khỏe bằng ngôn ngữ và hình ảnh phù hợp với văn hóa địa phương.

Tiến sĩ Susannah Soon và đội ngũ nghiên cứu dự án tại Đại học Curtin, Australia. (Nguồn: Đại học Curtin, Australia)

Trao đổi với phóng viên Báo Thế giới và Việt Nam, Tiến sĩ Susannah Soon đưa đến những góc nhìn mới về dự án của bà và đội ngũ các nhà khoa học tại Đại học Curtin:

Xin chào Tiến sĩ, dự án Healthy Connections tích hợp công nghệ AI trong quá trình phân tích y tế từ xa. Cách tiếp cận này giúp cải thiện độ chính xác trong quy trình kiểm tra sức khỏe tại các cộng đồng bản địa như thế nào, thưa bà?

Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi khám phá và sử dụng công nghệ AI để nâng cấp phần mềm và ứng dụng trong hệ thống Healthy Connections, bao gồm số hóa hồ sơ y tế, cải thiện quy trình làm việc của nhân viên y tế và tạo ra các trợ lý sức khỏe ảo, giúp nhân viên y tế có thêm thời gian chăm sóc bệnh nhân.

Chúng tôi cũng sử dụng AI để hỗ trợ chẩn đoán tình trạng bệnh. Ví dụ, AI được ứng dụng để phân loại, phân tích và diễn giải kết quả điện tâm đồ (ECG), từ đó giúp nhân viên y tế hiểu rõ hơn về tình trạng của bệnh nhân. Ngoài ra, công nghệ này còn thiết lập các mẹo chăm sóc sức khỏe phù hợp với ngữ cảnh và văn hóa của từng cộng đồng.

Chúng tôi sử dụng công nghệ thị giác máy tính để phân tích tình trạng vùng da và cổ họng , đồng thời nghiên cứu tiềm năng của AI trong hỗ trợ dịch thuật ngôn ngữ. Quan trọng hơn, trong suốt quá trình thực hiện những cải tiến này, chúng tôi thường xuyên tham vấn cộng đồng để đảm bảo dự án đáp ứng được nhu cầu thực tế và phù hợp với văn hóa bản địa.

Tính năng đa dạng của bộ thiết bị Mobile Medi-Kit bao gồm phân tích và diễn giải kết quả điện tâm đồ (ECG), đo huyết áp, nhiệt đồ và cung cấp hình ảnh minh họa. (Nguồn: trang web Healthy Connections)

Dự án Healthy Connections hướng đến hóa giải thách thức y tế mà cộng đồng bản địa tại Pilbara phải đối mặt như rào cản ngôn ngữ và văn hóa. Xin bà cho biết thêm về phản ứng của cộng đồng địa phương với giao diện thiết kế của dự án và bộ thiết bị?

Chúng tôi dành nhiều thời gian tại Pilbara trao đổi và làm việc với cộng đồng để tìm hiểu sâu những vấn đề mà họ đang gặp phải. Một trong những phản hồi chính từ người dân là về vấn đề giao tiếp, bởi tiếng Anh thường là ngôn ngữ thứ ba hoặc thứ tư của họ. Vì vậy, trong thiết kế giao diện người dùng, chúng tôi tập trung sử dụng ngôn ngữ đơn giản tích hợp tiếng địa phương kèm theo nhiều hình ảnh minh họa và màu sắc trực quan.

Chúng tôi hợp tác với một công ty thiết kế đồ họa do người bản địa điều hành để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật đặc sắc văn hóa, bao gồm hình ảnh động vật, biểu tượng…quen thuộc với cộng đồng bản địa. Những yếu tố này không chỉ cải thiện trải nghiệm người dùng mà còn được cư dân địa phương tích cực đón nhận.

Dịch vụ khám từ xa (Telehealth) hỗ trợ kết nối cư dân Pilbara với các chuyên gia ý tế ở khu vực đô thị như thế nào và Telehealth đảm bảo các kết nối từ xa này duy trì đường truyền ổn định theo phương thức nào, thưa bà?

Telehealth đóng vai trò rất quan trọng trong việc cho phép các chuyên gia y tế cung cấp dịch vụ từ xa, từ đó nâng cao sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe. Không chỉ vậy, dịch vụ Telehealth sẽ góp phần cải thiện trình độ của nhân viên y tế tại các khu vực vùng sâu, vùng xa và đem lại cơ hội tiếp cận các chương trình đào tạo và chuyên môn chất lượng vốn chỉ có tại các thành phố lớn.

Thông qua hợp tác với nhiều đối tác công nghệ như Optus và Cisco, chúng tôi đảm bảo kết nối vệ tinh an toàn và ổn định cho bộ Mobile Medi-Kit có thể hoạt động thông qua 4G hoặc kết nối vệ tinh, đảm bảo tính khả dụng ở mọi khu vực và khoảng cách địa lý.

Trong quá trình phát triển bộ thiết bị Mobile Medi-Kit, đội ngũ dự án đảm bảo tích hợp tương thích với các hệ thống y tế sẵn có, đặc biệt ở các khu vực xa xôi như thế nào?

Chúng tôi dành nhiều thời gian tham vấn các bác sĩ tại các vùng và khu vực thành thị để hiểu rõ hơn về hệ thống y tế và dữ liệu bệnh nhân. Các phòng khám và bệnh viện thường sử dụng các hệ thống khác nhau khiến việc trao đổi dữ liệu trở thành một thách thức lớn. Tuy nhiên, chúng tôi tận dụng các giao thức như FHIR và HL7 để cải thiện tính tương thích dữ liệu, cùng với nền tảng hồ sơ y tế số quốc gia My Health Record của chính phủ Australia.

Đội ngũ nghiên cứu dự án Healthy Connections nhận giải thưởng Social Impact tại INCITE Awards 2024. (Nguồn: Đại học Curtin, Australia)

Đối với các khu vực vùng sâu vùng xa, bộ Mobile Medi-Kit kết nối qua sóng 4G hoặc sóng vệ tinh an toàn đến các dịch vụ y tế đối tác hoặc hệ thống hồ sơ y tế điện tử của bệnh viện, đảm bảo sự đồng bộ và hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe.

Xin cảm ơn Tiến sĩ!

Phạm Hiền