Đủ i-ốt vì tương lai

Cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh khám bướu cổ cho học sinh Trường Tiểu học xã Tân Đoàn

Theo kết quả khám, điều tra cụm 30 trường tiêu học trên địa bàn tỉnh trong năm 2024, tỷ lệ trẻ em từ 8 đến 10 tuổi mắc bướu cổ và các rối loạn do thiếu i-ốt là 3,5%. Năm 2025 con số này đã là 4,06% tăng 0,56% so với năm 2024. Mặc dù tỷ lệ tăng nhẹ, các chỉ số đều đạt so với khuyến cáo của Viện Nội tiết Trung ương, song vẫn tiềm ẩn nguy cơ gia tăng số lượng người mắc bướu cổ và các rối loạn do thiếu i-ốt trên địa bàn tỉnh.

I-ốt là một vi chất cần thiết cho phát triển của cơ thể, cần cho sự tổng hợp hoóc môn tuyến giáp, sự phát triển xương, não bộ và hệ thần kinh của con người. Đối với trẻ em, hàm lượng i-ốt cần thiết cho cơ thể hằng ngày tùy thuộc vào lứa tuổi, giao động tử 40- 150mcg i-ốt. Ở người trưởng thành thông thường cần khoảng 150mcg i-ốt mỗi ngày, đối với phụ nữ mang thai cần khoảng 220mcg và đối với bà mẹ nuôi con bú cần khoảng 290mcg.

Mặc dù chỉ cần một lượng rất nhỏ hằng ngày, nhưng bản thân cơ thể con người không tự tổng hợp được i-ốt nên phải bổ sung bằng đường ăn, uống hàng ngày. Trong khi đó, thói quen không sử dụng sản phẩm có i-ốt và cách chế biến thực phẩm thiếu khoa học làm cho I ốt bay hơi, khiến cho tình trạng thiếu i-ốt có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn phát triển nào của cơ thể.

Khi thiếu i-ốt, cơ thể thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, ủ rũ, giảm sự chú ý, kèm theo khô da, suy giáp và bướu cổ. Đặc biệt đối với phụ nữ trong giai đoạn mang thai thiếu i-ốt có thể dẫn đến sảy thai, thai chết lưu, trẻ sinh ra chậm phát triển về trí tuệ.

Để chủ động phòng, chống các rối loạn do thiếu i-ốt, các đơn vị trong ngành y tế đã chủ động thực hiện nhiều giải pháp, gắn với chức năng nhiệm vụ của từng đơn vị như: tăng cường tập huấn, nâng cao năng lực cho đội ngũ y tế cơ sở; tổ chức hội nghị hướng dẫn tập trung về nâng cao kiến thức truyền thông phòng chống các rối loạn do thiếu hụt i-ốt cho cán bộ y tế các tuyến; tăng cường các hoạt động truyền thông lồng ghép bằng các hình thức phong phú và đa dạng. Đặc biệt đối với các trạm y tế xã, phường, các điểm trạm thường tổ chức các buổi thảo luận nhóm, lồng ghép với hoạt động khám sức khỏe, tiêm chủng mở rộng. Tuy nhiên để nâng cao hiệu quả phòng tránh bướu cổ và các rối loạn do thiếu i-ốt, cần sự cào cuộc của mỗi người dân, đặc biệt là người nội trợ trong gia đình.

Thạc sĩ Lê Thị Kiều Oanh, Phó Trưởng khoa phụ trách Khoa Phòng chống bệnh không lây nhiễm và dinh dưỡng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Cách phòng, chống các rối loạn do thiếu i-ốt đơn giản, chi phí thấp và mang lại hiệu quả cao đó là: sử dụng muối i-ốt và các sản phẩm có i-ốt hàng ngày. Ưu tiên sử dụng các loại thực phẩm giàu i-ốt như: thịt, cá, trứng, sữa, các loại động vật cỏ cứng ở biển, các loại rau củ như: rong biểu, các loại rau cải, súp lơ, khoai tây…

Ngoài ra trong quá trình chế biến thức ăn, thực phẩm cần được nấu chín trước khi cho các gia vị có i-ốt để tránh bay hơi. Đồng thời, bảo quản muối và các sản phẩm có i-ốt ở nơi khô ráo, tránh để ở nơi có nền nhiệt độ cao.

Đối với những trường hợp cần bổ sung i-ốt bằng đường uống, cần tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, tránh tự tăng giảm liều hàng ngày vì khi thừa hay thiếu i-ốt đều có những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, làm giảm chất lượng cuộc sống của cả gia đình.

Bình An – TT KSBT