Dự kiến thu ngân sách năm 2025 tăng 21,5% so với dự toán

Tại Báo cáo công khai dự toán ngân sách nhà nước năm 2026 Chính phủ trình Quốc hội, vừa được Bộ Tài chính biên soạn, phát hành và đang lấy ý kiến, Bộ Tài chính cho biết dự toán thu NSNN năm 2025 là 1.966,8 nghìn tỷ đồng. Tính đến hết tháng 9, thực hiện thu NSNN đạt khoảng 1.926 nghìn tỷ đồng, bằng 97,9% dự toán, tăng 30,5% so cùng kỳ năm 2024.

Năm 2026, dự toán thu NSNN là 2.529,4 nghìn tỷ đồng.

Đánh giá thực hiện cả năm, Bộ Tài chính ước thu NSNN đạt 2.388,8 nghìn tỷ đồng, tăng 421,9 nghìn tỷ đồng (+21,5%) so dự toán, tăng 16,9% so với thực hiện năm 2024; tỷ lệ huy động vào NSNN đạt khoảng 18,7% GDP, riêng thu thuế, phí đạt 13,5% GDP. Cơ bản ước các lĩnh vực thu NSNN đều đạt và vượt dự toán được giao.

Để đạt được mức thu này, ngay từ đầu năm, Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện tốt các Luật thuế và nhiệm vụ thu NSNN; tăng cường công tác quản lý thu, đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực thuế, hải quan, tích hợp đưa hoạt động quản lý thuế lên môi trường số, cung cấp dịch vụ thuế dựa trên công nghệ số; nâng cao chất lượng các dịch vụ thuế điện tử; tăng cường công tác hỗ trợ người nộp thuế thông qua ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), tuyên truyền, phổ biến pháp luật, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; tiếp tục mở rộng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, xây dựng cơ sở dữ liệu lớn (Big data) để quản lý thuế, nợ thuế, phân loại hồ sơ hoàn thuế...

Trong quá trình điều hành, để hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, Chính phủ đã trình cấp thẩm quyền ban hành và ban hành theo thẩm quyền các chính sách miễn giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất hỗ trợ phát triển sản xuất - kinh doanh, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng, đảm bảo an sinh xã hội. Với các giải pháp đã triển khai, kết hợp với đà phục hồi của nền kinh tế đã tác động tích cực đến kết quả thu NSNN năm 2025.

Về chi ngân sách, dự toán chi NSNN năm 2025 là 2.577,2 tỷ đồng; thực hiện chi NSNN 9 tháng ước đạt 1.634,8 nghìn tỷ đồng, bằng 63,4% dự toán, tăng 31,4% so cùng kỳ năm 2024; ước cả năm chi NSNN (bao gồm tăng chi cho các đối tượng chính sách theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP và Nghị định số 67/2025/NĐ-CP của Chính phủ từ nguồn cải cách tiền lương của NSTW và tăng chi từ nguồn tăng thu NSNN) đạt 3.059,1 nghìn tỷ đồng, tăng 481,9 nghìn tỷ đồng (+18,7%) so dự toán.

Về cân đối ngân sách, dự toán bội chi NSNN năm 2025 Quốc hội quyết định là 471,5 nghìn tỷ đồng, bằng 3,8% GDP, trong đó bội chi NSTW là 443,1 nghìn tỷ đồng; bội chi NSĐP là 28,4 nghìn tỷ đồng.

Căn cứ khả năng thu và đánh giá chi NSNN cả năm nêu trên, bội chi NSNN ước thực hiện khoảng 462 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 3,6% GDP, giảm khoảng 9,5 nghìn tỷ đồng so dự toán; trong đó, dự kiến bội chi NSTW ước bằng dự toán, bội chi NSĐP giảm khoảng 9,5 nghìn tỷ đồng, do giảm chi đầu tư nguồn vốn vay của các địa phương.

Dự kiến đến cuối năm 2025, nợ công khoảng 35-36% GDP, nợ Chính phủ khoảng 33-34% GDP, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so thu NSNN khoảng 19-20%. Cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ được bảo đảm trong hạn mức Chính phủ phê duyệt. Chủ động phát hành trái phiếu Chính phủ để vừa sử dụng hiệu quả ngân quỹ nhà nước, đảm bảo nguồn cân đối NSTW, thanh toán kịp thời các khoản trả nợ gốc đến hạn.

Năm 2026, dự toán thu NSNN là 2.529,4 nghìn tỷ đồng, tăng 28,6% so với dự toán năm 2025 và tăng 5,9% so với ước thực hiện năm 2025, tỷ lệ huy động vào NSNN khoảng 17,4% GDP, trong đó từ thuế, phí khoảng 13% GDP.

Trong dài hạn, dự kiến khung cân đối thu, chi NSNN 3 năm quốc gia 2026-2028 như sau:

Về thu NSNN: Dự kiến tổng thu cân đối NSNN kế hoạch 3 năm 2026-2028 trên 8.485 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 37% so với ước thực hiện thu NSNN 3 năm 2023-2025. Tỷ lệ huy động thu NSNN bình quân khoảng 17-18% GDP.

Về chi NSNN: Tổng chi cân đối NSNN kế hoạch 3 năm 2026-2028 khoảng 10.919 nghìn tỷ đồng, gấp 1,46 lần so với thực hiện tổng chi NSNN 3 năm 2023-2025.

Về bội chi NSNN, nợ công: Mức bội chi NSNN các năm 2026-2028 khoảng 4,8% GDP. Dự kiến đến cuối năm 2028, dư nợ công khoảng 39-40%GDP, dư nợ Chính phủ khoảng 35-36% GDP.

Hà An