Du lịch ẩm thực vùng Đất Tổ

Thịt chua, món ăn dân dã nổi tiếng của quê hương Đất Tổ.

(baophutho.vn) - Nói đến văn hóa ẩm thực là nói đến nghệ thuật lựa chọn, chế biến, sắp đặt và thưởng thức các món ăn mang đậm sắc thái vùng miền, dân tộc. Hiện nay, việc trải nghiệm, thưởng thức, nghiên cứu về ẩm thực trở thành một trong những mục đích của các chuyến du lịch. Vùng Đất Tổ từ bao đời nay không chỉ là nơi lưu giữ những huyền tích linh thiêng về truyền thuyết Hùng Vương, Mẫu Âu Cơ mà còn là vùng quê nổi tiếng với ẩm thực đậm đà. Về Phú Thọ mùa nào cũng có những món ăn làm ấm lòng người.

Sự phong phú, đa dạng của ẩm thực Đất Tổ Phú Thọ được thể hiện ở sự đa dạng của các món ăn, ở tính chất vùng miền, mỗi vùng quê trong tỉnh lại có những món ăn đặc trưng mang đậm đà bản sắc. Ở Phú Thọ, người ta thấy có ba loại ẩm thực rất đặc thù là: Ẩm thực gắn liền với lễ hội, văn hóa tâm linh; Ẩm thực đặc sản của vùng và Ẩm thực thường ngày của người dân.
Ẩm thực gắn liền với lễ hội, văn hóa tâm linh: Là những món ăn được người dân chế biến với một sự thành kính đặc biệt để dâng lên tổ tiên vào dịp lễ, Tết. Ví dụ như: Bánh chưng, bánh giầy gắn với truyền thuyết Hùng Vương. Bánh khảo, chè lam, chè kho, xôi nếp… là những món ăn dễ thấy trong lễ hội. Để làm nên những món ăn này, người dân sử dụng nguyên liệu chính từ gạo nếp, thứ ngũ cốc được chính bàn tay người dân trồng cấy mà nên. Vì thế, sản phẩm từ các thứ bánh là sự hội tụ tinh hoa của đất trời và lòng người nơi đây.Ẩm thực đặc sản truyền thống: Được truyền và gìn giữ từ đời này sang đời khác như món thịt lợn chua của đồng bào Mường Thanh Sơn, bưởi Đoan Hùng bên dòng sông Lô, cá thính Hạ Hòa, hồng Gia Thanh, mỳ gạo Hùng Lô, tương làng Bợ… Đó là những đặc sản mà không vùng nào có được, không lẫn với bất cứ nơi nào, mỗi khi nhắc đến, người ta đều trầm trồ với vị ngon và sự nổi tiếng khắp cả nước.

Giản dị hương vị rau sắn muối chua.Ẩm thực thường ngày: Những món ăn bình dị trong cuộc sống của mỗi cư dân vùng Đất Tổ. Đó là những món ăn đặc trưng gắn bó sâu nặng với mâm cơn dân dã của con người nơi đây. Phải kể đến là bát canh rau sắn muối chua nấu với tép đồng, món quả cọ ỏm bùi bùi ở giữa mùa đông, nồi sắn luộc, chiếc bánh sắn dai giòn rồi những món ăn có sự kết hợp nhiều nguyên liệu như cá kho trám, canh củ từ, bánh tẻ, măng sặt, chuối xanh xào tía tô, cua đồng rang muối, cơm nắm lá cọ… Mùa nào thức ấy, mỗi mùa lại có một món ăn riêng, chẳng bao giờ hết. Trong những năm gần đây, Phú Thọ phát triển việc bảo tồn các giá trị văn hóa ẩm thực gắn với phát triển du lịch về cội nguồn. Điều đó làm cho ẩm thực truyền thống nơi đây được gìn giữ đặc biệt và lan truyền khắp các vùng trong cả nước. Nhiều đặc sản vùng Đất Tổ đạt tiêu chuẩn sản phẩm OCOP đã xuất hiện tại nhiều siêu thị trong cả nước: Mỳ gạo Hùng Lô loại đặc biệt của HTX Mỳ gạo Hùng Lô, thành phố Việt Trì; Thịt chua Trường Foods vị truyền thống và thịt chua ống nứa Trường Foods của Công ty CP Sản xuất và Thương mại Trường Foods; Măng trúc tự nhiên Trường Đạt (loại 200gr) của Công ty TNHH XNK nông lâm sản Trường Đạt, huyện Hạ Hòa; bưởi Bằng Luân của HTX Dịch vụ, sản xuất và kinh doanh bưởi đặc sản Bằng Luân; bưởi Sửu Chí Đám của HTX Sản xuất và kinh doanh bưởi Chí Đám, huyện Đoan Hùng; dưa lê và măng tây Tứ Xã của HTX Dịch vụ, sản xuất, sơ chế và tiêu thụ sản phẩm rau an toàn Tứ Xã, huyện Lâm Thao…

Món cá thính Tử Đà.
Đặc biệt một vài năm trở lại đây, cùng với khám phá những điểm đến miền sơn cước: Đồi chè Long Cốc, Vườn Quốc gia Xuân Sơn, Thác Mơ…du khách còn được thưởng thức những mâm cỗ độc đáo của người Mường. Sự đa dạng trong các món ăn, cách chế biến từ những nguyên liệu chế biến đền sự khéo léo trong sắp đặt trình bày đã khiến mâm cỗ của người Mường tạo nên ấn tượng với du khách.Những món ăn vừa bình dị, dân dã vừa ấm áp tình người được tạo nên từ chính những loại nông sản của vùng đất trung du. Chính điều đó đã làm nên cái riêng độc đáo của vốn ẩm thực Phú Thọ từ ngàn đời nay. Về Đất Tổ vào bất cứ mùa nào, ai ai cũng được lắng lòng trước những truyền thống thiêng liêng và lắng nghe dư vị ẩm thực làm nồng ấm tâm hồn.

Hà An