Đưa khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực chính phát triển đất nước

Khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Dự thảo báo cáo nêu bối cảnh thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng "cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư diễn ra nhanh sâu sắc". Trong nhiệm kỳ: Khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo (KHCNĐMST) và chuyển đổi số tiếp tục được xác định là động lực phát triển. Thể chế KHCN được chú trọng đổi mới, hoàn thiện và phát triển đồng bộ hơn "góp phần cho tăng trưởng kinh tế". Báo cáo cũng nêu hạn chế: "Cơ chế chính sách KHCNĐMST còn nhiều hạn chế... và chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ trí thức chưa phù hợp... Doanh nghiệp chưa thực sự đóng vai trò trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia". Tôi xin có một số góp ý tâm huyết cho Dự thảo văn kiện trình Đại hội.

Thứ nhất: Cần thu hút, tập hợp trí thức trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, hoàn thiện cơ chế chính sách về KHCN đồng bộ giữa các ngành, các cấp. Đối với doanh nghiệp cần hoàn thiện chính sách ưu đãi về thuế, đào tạo để doanh nghiệp có thể nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ mới. Như vậy vừa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, phát triển KHCN và nguồn nhân lực có chất lượng trong các doanh nghiệp.

Để thu hút, tập hợp được đội ngũ trí thức, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển KHCNĐMST động lực để phát triển đất nước - cần tạo điều kiện cơ chế chính sách, môi trường làm việc và chế độ đãi ngộ trí thức, có nhiều hình thức động viên trí thức tôn vinh trí thức. Quan tâm đào tạo toàn diện tạo nguồn lực chất lượng cao ở các lĩnh vực và đáp ứng nguồn nhân lực các vùng miền trong cả nước.

Thứ hai: Tăng cường nguồn tài chính cho thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ, đổi mới trong quản lý thực hiện theo hướng: khoán chi; nâng cao chất lượng hội đồng khoa học và tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà khoa học, chủ nhiệm các đề tài dự án sáng tạo thực hiện nhiệm vụ; chú trọng việc đánh giá và nhân rộng, phát huy kết quả thực hiện nhiệm vụ KHCN. Có như vậy KHCN mới thực sự trở thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển đất nước. Đồng thời, cơ chế đặt hàng thực hiện nhiệm vụ KHCN cần được chú trọng theo yêu cầu của địa phương và nhu cầu của thị trường, đáp ứng yêu cầu KHCN phục vụ phát triển đất nước.

Đối với nguồn nhân lực thực hiện nhiệm vụ KHCN: Ngoài lực lượng các nhà khoa học, trí thức trong các viện nghiên cứu, các trường đại học... cần tăng cường đào tạo nguồn nhân lực các địa phương và cần có sự phối hợp, tăng cường hợp tác giữa các cơ quan nghiên cứu, đào tạo với các doanh nghiệp và các địa phương để nhanh chóng đưa KHCNĐMST vào sản xuất và đời sống.

Thứ ba: Về chuyển đổi số, cần ưu tiên đối với địa bàn vùng sâu, vùng xa. Ưu tiên phát triển hệ thống mạng lưới, dữ liệu quốc gia, các nền tảng số nhằm tạo nền tảng cho phát triển kinh tế số; đào tạo, nâng cao kỹ năng số phù hợp với xu hướng mới.

Thứ tư: Trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, Đảng chủ trương tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của nhân dân, dân chủ xã hội chủ nghĩa, sức mạnh của nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Tôi cũng đề nghị Đảng cần quan tâm, chỉ đạo củng cố và phát triển các tổ chức hội trí thức, thu hút ngày càng nhiều trí thức tham gia tổ chức Hội góp phần đưa KHCNĐMST và chuyển đổi số trở thành động lực chính phát triển đất nước.

Hoàng Thị Bình