Đưa pháp luật đến gần hơn với cộng đồng

Mềm hóa cách tuyên truyền

Chiều xuống, thôn Kon Hrế, xã Ngọk Réo se se lạnh. Trong ngôi nhà cấp bốn mộc mạc, bà Y Prăn (73 tuổi) chăm chú dõi theo từng trang tài liệu pháp luật. Tuổi đã cao nhưng thói quen chuẩn bị cho buổi họp thôn của bà vẫn chu đáo, đều đặn.

Nâng niu trên tay xấp giấy in nội dung Luật Hôn nhân và Gia đình, An toàn giao thông, Đất đai… thi thoảng bà Y Prăn lại gạch chân, chú thích vài dòng để thuận tiện khi trao đổi với bà con. “Mình phải nắm chắc, có vậy khi truyền đạt người dân mới nhớ và làm theo được”, bà Y Prăn nói.

Ở tuổi 73, bà Y Prăn đã gắn bó với vai trò tuyên truyền viên pháp luật một thập kỷ. Mỗi buổi sinh hoạt thôn, bà đều khéo léo lồng ghép tuyên truyền pháp luật. Chuyện chồng say rượu về đánh vợ, thanh niên tham gia giao thông không đội mũ bảo hiểm hay tranh chấp đất đai… đều được bà truyền tải một cách nhẹ nhàng nhưng sâu sắc. “Nói cho người dân hiểu, để ai cũng thấy luật không phải cái gì xa lạ, mà gần gũi, gắn với từng việc trong gia đình, thôn xóm”, bà Y Prăn chia sẻ.

Bà Y Prăn (bên trái) tuyên truyền pháp luật đến người dân.

Nhớ lại những ngày đầu nhận nhiệm vụ, bà Y Prăn từng rất lo lắng. Lúc ấy, trong thôn nhiều hủ tục vẫn còn, việc vi phạm pháp luật như tảo hôn, trộm cắp, gây gổ diễn ra thường xuyên. “Hồi ấy, đem luật ra nói, nhiều người bảo luật ở đâu xa lắm, chẳng liên quan đến mình”, bà Y Prăn kể.

Thế nhưng, bằng sự kiên trì, bà Y Prăn dần tạo được niềm tin. Có lần, sau buổi sinh hoạt thôn, nhờ được bà Y Prăn tuyên truyền, vận động mà một phụ nữ đã can đảm nói ra việc bị chồng thường xuyên bạo hành để tìm cách giải quyết. Hay như vụ tranh chấp đất rẫy giữa 2 hộ dân, bà Y Prăn cũng vận động 2 bên ngồi lại, nhờ cán bộ xã giải quyết theo quy định.

Không chỉ dừng lại ở buổi họp thôn, bà Y Prăn còn đến từng nhà để tuyên truyền. Thấy hộ nào có con gái lấy chồng khi chưa đủ 18 tuổi, bà kiên nhẫn giải thích về tác hại của tảo hôn, phổ biến những quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình. Có hôm trời mưa to, bà vẫn vượt bùn đất đến nhà người quen để kịp “nói thêm đôi lời” trước lúc họ làm lễ cưới cho con khi chưa đủ tuổi. “Nói nhiều, có khi người ta ngại, nhưng nếu không nói, cái hại vẫn sẽ còn”, bà Y Prăn bảo.

Bà Y Prăn linh hoạt trong cách tuyên truyền, phổ biến pháp luật.

Việc tuyên truyền pháp luật vốn khô khan, nhưng bà Y Prăn luôn biết cách làm sinh động bằng những câu chuyện đời thường. Những vụ việc vi phạm giao thông, tranh chấp đất đai cho đến vi phạm trong sản xuất, chăn nuôi… bà đều lấy làm ví dụ. Chính những dẫn chứng ấy đã giúp người dân hiểu, nhớ và rút ra bài học cho bản thân.

Giờ đây, khi mái tóc đã bạc đi nhiều, bà Y Prăn vẫn chưa thôi nhiệt huyết. Với bà, mỗi lần tuyên truyền không chỉ là chia sẻ kiến thức pháp luật, mà còn là cách gieo vào cộng đồng ý thức sống và làm việc theo luật.

Hết mình với công việc

Không cần giấy tờ, sổ sách, ông A Nhul (75 tuổi) vẫn trả lời rõ ràng, mạch lạc khi chúng tôi hỏi về tình hình thôn Khơk Klong, xã Rờ Kơi. Giải thích về điều này, ông A Nhul cười bảo, tính đến nay, tôi có hơn 10 năm giữ vai trò tuyên truyền viên pháp luật. Vì gắn bó, gần gũi với người dân nên nhà nào trong thôn có bao nhiêu khẩu, hoàn cảnh cụ thể ra sao, tôi đều rõ hết.

Ông A Nhul luôn tận tụy với công tác tuyên truyền pháp luật.

Có 10 năm kinh nghiệm trong việc tuyên truyền pháp luật, ông A Nhul cho rằng, tuyên truyền viên pháp luật cũng chính là hòa giải viên. Vì thế, trong quá trình hòa giải các vụ việc mâu thuẫn ông luôn kết hợp vừa hòa giải vừa lồng ghép giải thích, tư vấn pháp luật cho bà con.

“Có nhiều trường hợp người dân vì chưa hiểu, chưa nắm rõ quy định nên có hành vi chưa đúng, như xảy ra xô xát trong tranh chấp đất đai. Lúc này, nhiệm vụ của tuyên truyền viên pháp luật là vừa giúp người liên quan bình tĩnh, hóa giải mâu thuẫn, vừa phổ biến quy định pháp luật để mọi người hiểu và chấp hành”, ông A Nhul bày tỏ.

Theo ông A Nhul, kiến thức vững vàng là “chìa khóa” để tuyên truyền pháp luật hiệu quả. Bởi vậy, ông đều đặn đọc báo, xem truyền hình để cập nhật thông tin mới. Khi tuyên truyền cho người dân, ông chọn cách nói dí dỏm, xen kẽ dẫn chứng từ đời sống để câu chuyện pháp luật trở nên gần gũi, dễ hiểu và dễ nhớ.

“Ngoài cách chuyển tải, tôi cũng chú trọng việc phối hợp và nắm bắt nhu cầu thực tế của người dân. Trước mỗi buổi tuyên truyền, tôi đều tìm hiểu trước vấn đề còn đang vướng mắc, từ đó nói đúng và trúng nội dung”, ông A Nhul cho hay.

Người dân luôn tin tưởng, yêu quý ông A Nhul.

Nhờ cách nói khéo léo, có lý có tình trong hòa giải, tích cực trong công tác dân vận mà nhiều vụ việc mâu thuẫn trong thôn đã được ông A Nhul giải quyết kịp thời. Trong 5 năm gần đây, ông A Nhul đã tham gia hòa giải hàng chục vụ tranh chấp, từ đất đai, hôn nhân, gia đình đến va chạm trong sản xuất, chăn nuôi. Phần lớn các vụ việc đều được xử lý ngay tại cơ sở, giữ được tình làng nghĩa xóm. Người dân vì thế thêm tin tưởng, thường chủ động tìm đến ông A Nhul khi gặp khó khăn.

Anh A Tru, ở thôn Khơk Klong cho biết, trước đây, vì thiếu hiểu biết pháp luật mà đôi khi tôi có những hành vi chưa đúng. Thường xuyên được ông A Nhul phân tích, giải thích từng điều luật, tôi dần thay đổi cách nghĩ, cách làm. Giờ đây, tôi không chỉ biết tránh những việc sai trái mà còn biết cách bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Cùng với bà Y Prăn, ông A Nhul còn có hơn 1.600 tuyên truyền viên pháp luật ở các xã ở phía tây Quảng Ngãi đang ngày đêm mang kiến thức pháp luật đến gần hơn với người dân. Họ không chỉ hướng dẫn bà con hiểu rõ quyền và nghĩa vụ, mà còn giúp giải quyết những mâu thuẫn, tranh chấp trong cộng đồng, góp phần giữ gìn trật tự, xây dựng cuộc sống yên bình. Cũng nhờ họ mà pháp luật ngày càng gần gũi và thiết thực hơn trong đời sống người dân.

Bài, ảnh: THU HIỀN