Dừng toàn bộ nhà hàng, khách sạn nổi trên hồ Hòa Bình sau loạt bài của Báo Tiền Phong

Không phép, không thuê mặt nước, không hệ thống xử lý rác thải, nước thải theo quy định

Như thông tin đã đưa, sau loạt bài “Nở rộ nhà hàng, nhà nghỉ không phép, gây ô nhiễm hồ thủy điện Hòa Bình” của Báo Tiền Phong, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông chỉ đạo các ban, ngành địa phương vào cuộc xử lý. Theo đó, Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với Sở Nông nghiệp và môi trường, Công an tỉnh, Chi cục Đường thủy và hàng hải phía Bắc, Cảng vụ Hòa Bình và UBND, công an các xã Thống Nhất, Tân Hòa, Đà Bắc kiểm tra thực tế từ ngày 6 - 10/11/2025. Sau đợt kiểm tra, Sở Xây dựng đại diện đoàn liên ngành đã có báo cáo gửi UBND tỉnh và thông tin đến Báo Tiền Phong.

Một khu vực trên hồ Hòa Bình có 3 cơ sở ăn uống, lưu trú cùng hoạt động

Văn bản nêu, hồ thủy điện Hòa Bình (còn gọi là hồ Hòa Bình) có diện tích mặt nước khoảng 8.900ha, nằm trên địa bàn 14 phường, xã. Ban đầu, người dân chỉ nuôi trồng thủy sản quy mô nhỏ phục vụ sinh kế. Sau đó, nhu cầu tăng lên, các hợp tác xã và hộ kinh doanh mở rộng quy mô, kết hợp phục vụ khách trải nghiệm. Từ khi có quyết định của UBND tỉnh Hòa Bình cũ, nay là tỉnh Phú Thọ về phát triển nuôi trồng thủy sản gắn với du lịch, nhiều cơ sở đã tiếp tục mở rộng sang lĩnh vực nhà hàng nổi, ăn uống tại chỗ, rồi phát triển mô hình lưu trú du lịch ngắn ngày.

Đoàn tiến hành kiểm tra 9 cơ sở. Thời điểm kiểm tra, cả 9 cơ sở này dừng hoạt động ăn uống hay lưu trú. Tất cả các cơ sở đều cung cấp được giấy đăng ký hộ kinh doanh, song chỉ có 5 cơ sở có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm; 4 cơ sở có thỏa thuận vị trí nuôi trồng; 2 có văn bản chấp thuận phương án bảo đảm an toàn giao thông đường thủy và 2 đăng ký mã lồng nuôi. Trong các cơ sở được kiểm tra, nhà hàng Yến Tạ (tại phường Thống Nhất) đã dừng hoạt động dài ngày nên đoàn kiểm tra yêu cầu UBND phường tăng cường giám sát, xử lý nếu tái hoạt động.

Các nhà hàng nổi đều là phương tiện tự gia công, không có hồ sơ thiết kế được thẩm định và đăng kiểm theo quy định.

Qua đánh giá, Sở Xây dựng xác định nhiều tồn tại. Cụ thể, các nhà hàng nổi đều là phương tiện tự gia công, không có hồ sơ thiết kế được thẩm định và đăng kiểm theo quy định. Một số vị trí chưa được thỏa thuận khu vực nuôi trồng và chưa được chấp thuận phương án bảo đảm an toàn giao thông đường thủy nội địa. Toàn bộ cơ sở kinh doanh chưa được UBND tỉnh Phú Thọ cho thuê đất có mặt nước hoặc chấp thuận phương án sử dụng đất đa mục đích.

Về môi trường, hầu hết các cơ sở chưa có hệ thống thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải nhà bếp, chất thải rắn, chất thải hữu cơ từ nuôi cá… theo quy định hoặc chưa lưu giữ, xử lý hoặc chuyển giao rác thải đúng quy định. Các cơ sở không đủ điều kiện về lưu trú du lịch, cũng không có hồ sơ phòng cháy chữa cháy để được cấp phép.

Về nguyên nhân, văn bản của Sở Xây dựng Phú Thọ nêu rõ, người dân khu vực hồ chủ yếu sinh kế thủy sản, hạn chế về pháp luật; việc kinh doanh phát sinh theo nhu cầu du lịch nhưng không được hướng dẫn cụ thể. Bên cạnh đó, pháp luật chưa có quy định chi tiết đối với phương tiện thủy hoán cải thành nhà nổi; chưa có hướng dẫn rõ việc cho thuê mặt nước; công tác quản lý nhà nước về đường thủy chưa được kiểm tra, xử lý kịp thời.

Đoàn kiểm tra yêu cầu các cơ sở dừng ngay toàn bộ hoạt động kinh doanh dịch vụ ăn uống, thương mại, nuôi trồng thủy sản; đặc biệt là hoạt động lưu trú du lịch

Khi đủ thủ tục pháp lý, nước thải ra hồ đạt chuẩn mới cho hoạt động

Từ thực trạng trên, đoàn kiểm tra yêu cầu các cơ sở dừng ngay toàn bộ hoạt động kinh doanh dịch vụ ăn uống, thương mại, nuôi trồng thủy sản; đặc biệt là hoạt động lưu trú du lịch, cho đến khi hoàn tất thủ tục pháp lý, đăng kiểm phương tiện và đáp ứng đủ điều kiện. Chính quyền địa phương được giao tiếp tục giám sát, xử lý vi phạm nếu tái phạm.

Sở Xây dựng cũng cho biết sẽ tham mưu UBND tỉnh Phú Thọ chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai các biện pháp quản lý xây dựng, sử dụng mặt nước, du lịch và an toàn giao thông thủy. Trong đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn thủ tục sử dụng đất đa mục đích, cấp phép môi trường, hướng dẫn thu gom xử lý chất thải và kiến nghị quy định xả thải sau xử lý ra hồ. Theo văn bản báo cáo của Sở Xây dựng Phú Thọ, nước thải ra hồ Hòa Bình phải đạt tiêu chuẩn loại A - loại cao nhất hiện nay.

Sở Xây dựng cũng cho biết sẽ tham mưu UBND tỉnh yêu cầu công an tỉnh được giao chỉ đạo kiểm soát phương tiện chở khách không đủ điều kiện; xử lý phương tiện neo đậu gây cản trở luồng; kiểm tra lưu trú tạm trú đảm bảo an ninh trật tự.

Sở Xây dựng Phú Thọ cũng kiến nghị sửa đổi quy định kỹ thuật với nhà nổi và hướng dẫn xác định vùng nước phục vụ nuôi trồng kết hợp kinh doanh. Cục Đăng kiểm Việt Nam, Chi cục Hàng hải - Đường thủy phía Bắc được đề nghị hướng dẫn tiêu chuẩn nhà nổi, thủ tục thỏa thuận khu vực nuôi trồng và đảm bảo giao thông thủy. UBND các phường, xã tăng cường xử lý vi phạm, hướng dẫn cơ sở đăng ký quy hoạch sử dụng đất đa mục đích.

Đức Anh - Viết Hà