Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Làm rõ cơ sở chọn tốc độ 350km/h
Văn phòng Chính phủ có văn bản số 441 thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Ảnh minh họa. Nguồn: Báo Đầu tư.
Báo cáo cơ sở lựa chọn tốc độ thiết kế 350km/h
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải (GTVT) tổng hợp, tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại cuộc họp để khẩn trương hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.
Đặc biệt, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà lưu ý, Bộ GTVT cần tập trung làm rõ cơ sở lựa chọn tốc độ thiết kế 350km/h đường sắt tốc độ cao gắn với công nghệ cao, hiện đại… và giải trình rõ hơn lý do tại sao không lựa chọn tốc độ thiết kế 250km/h.
Bộ GTVT cũng được yêu cầu bổ sung các luận cứ để chứng minh cần thiết phải xây dựng toàn bộ tuyến, không phân kỳ theo từng đoạn theo Kết luận số 49 của Bộ Chính trị.
Vận tải hành khách là chủ yếu, vận tải hàng hóa khi cần
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ GTVT cần làm rõ quan điểm vận tải hành khách là chủ yếu, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh, có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết, thông qua phương án khai thác, điều độ tàu với vận tốc thiết kế là 350km/h, vận chuyển hành khách khai thác ở tốc độ 320 km/h và khi vận chuyển hàng hóa sẽ khai thác với vận tốc thấp hơn hoặc khung giờ ban đêm; chỉ vận chuyển hàng nhẹ, hàng chuyển phát nhanh; đối với hàng hóa trọng tải lớn, hàng container sẽ sử dụng đường sắt hiện hữu và phương thức vận tải khác.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà. Nguồn: VGP.
"Việc phát triển đường sắt tốc độ cao phải bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, độc lập tự chủ để hình thành một ngành công nghiệp đường sắt nói chung, gồm đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia," kết luận của Phó Thủ tướng nêu.
Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu xem xét đề xuất Đề án về phát triển ngành xây dựng đường sắt Việt Nam, trong đó lựa chọn một số doanh nghiệp Nhà nước hoặc doanh nghiệp tư nhân tham gia (thị trường của ngành đường sắt là đủ lớn).
Bộ Công Thương góp ý trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án và nghiên cứu xem xét đề xuất Đề án phát triển công nghiệp liên quan cơ khí, chế tạo cho ngành đường sắt; nghiên cứu có cơ chế giao Tổng công ty Đường sắt Việt Nam hoặc doanh nghiệp có năng lực tham gia.
Bảo đảm hướng tuyến thẳng nhất có thể
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ GTVT nghiên cứu tham khảo các cơ chế đặc thù của Đề án hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP Hà Nội, TP HCM đến năm 2035, để có cơ chế đặc thù phân cấp, phân quyền cho địa phương.
Bộ GTVT phân định rõ các nội dung Trung ương và địa phương theo khả năng, năng lực của từng địa phương; Trung ương thống nhất về tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy hoạch, thiết kế chi tiết, công nghệ, trang thiết bị, đầu máy, toa xe… qua đó huy động nguồn lực đóng góp ngân sách của địa phương, từ nguồn quỹ đất dọc tuyến và đất tại các nhà ga (theo thiết kế TOD); cơ chế chính sách đổi đất lấy hạ tầng (TOD).
Nghiên cứu cơ chế để doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân tham gia tiếp nhận, nghiên cứu phát triển công nghệ cơ khí, chế tạo, tự động hóa,… trong đó xác định rõ vai trò của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam; lấy ngành đường sắt (đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị và đường sắt quốc gia) để làm "cú huých" phát triển một số ngành quan trọng của nền kinh tế đất nước.
Về hướng tuyến, bảo đảm hướng tuyến thẳng nhất có thể.
Để trình Quốc hội thông qua chủ trương tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT khẩn trương bổ sung hoàn thiện hồ sơ gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 1/10/2024 để phục vụ công tác thẩm định, trong đó lưu ý, rà soát cơ sở khoa học, thực tiễn, các vấn đề nêu trên, làm rõ, báo cáo cụ thể về các cơ chế, chính sách đặc thù để trình Quốc hội.
Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư chỉ đạo Hội đồng thẩm định Nhà nước triển khai, hoàn tất việc thẩm định theo quy định, trên cơ sở đó hoàn thiện Báo cáo trình Chính phủ trước ngày 5/10/2024.
Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT và Văn phòng Chính phủ gửi các Bộ và Thành viên Chính phủ về báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án mà Bộ GTVT gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư để thẩm định chậm nhất vào ngày 1/10/2024 để nghiên cứu trước.
“Sau khi Bộ Kế hoạch và Đầu tư có Báo cáo thẩm định, Văn phòng Chính phủ gửi ngay cho các thành viên Chính phủ để xin ý kiến; trên cơ sở đó Bộ GTVT tổng hợp, hoàn thiện báo cáo Chính phủ trước ngày 7/10/2024,” Phó Thủ tướng chỉ đạo.
