Duyên nợ với Hoàng Sa

Biển trời bao la

Cuối tuần, bến cá Mỹ Á, phường Trà Câu, luôn nhộn nhịp. Ngư dân dùng ròng rọc kéo những con cá cờ gòn (hay còn gọi là cá cờ Ấn Độ, cá cờ vây lưng đen, cá marlin đen) cả trăm kílôgam lên bờ khiến nhiều người đổ dồn đến xem. Những rổ cá ngừ, cá bè... được chuyển lên xe tải đưa đến tiêu thụ ở nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước.

Tình cờ tôi nhận ra ngư dân Ngô Tấn Lộc (42 tuổi), ở phường Trà Câu. Ba năm trước, anh bị tai nạn khá nặng khi đang đánh bắt trên vùng biển Hoàng Sa. Rạng sáng hôm ấy, anh Lộc đứng trên mui tàu thả dụng cụ xuống sàn để thuyền viên chứa hải sản trước khi đưa vào hầm ướp lạnh. Sóng bổ mạnh làm tàu chao đảo. Anh trượt chân ngã từ trên mui xuống sàn tàu và bị thương nặng. Bạn chài sơ cứu nhưng vết thương chảy máu khá nhiều kèm theo triệu chứng khó thở, rồi anh bất tỉnh khiến mọi người vô cùng lo lắng.

Bạn chài trên tàu cá của ngư dân Ngô Tấn Lộc hành nghề trên vùng biển Hoàng Sa. Ảnh: NVCC

Thuyền trưởng vội liên lạc với Trung tâm Phối hợp tìm kiếm, cứu nạn hàng hải Việt Nam yêu cầu cứu nạn khẩn cấp. Đến hơn 23 giờ cùng ngày, anh Lộc được các bác sĩ tàu SAR 412 cấp cứu tại chỗ rồi đưa vào bờ chuyển đến bệnh viện Đà Nẵng điều trị. Gần mười ngày sau, bác sĩ cho về nhà dưỡng bệnh. Hằng ngày, anh cố chịu đau luyện tập đi từng bước trước ánh mắt yêu thương lẫn cảm phục của người thân. Hơn tháng sau, anh lên tàu ra biển. “Bị đau ốm hay mưa bão phải ở nhà nhiều ngày nhớ biển Hoàng Sa lắm anh à!...”, anh Lộc tâm sự.

“Nhớ biển Hoàng Sa...” là cảm xúc của nhiều ngư dân ở phường Trà Câu bao năm lênh đênh trên sóng nước khơi xa. Họ nhớ những cơn gió trên biển. Cờ đỏ sao vàng cột trên trụ cao chót vót phần phật tung bay như hồn nước non thì thầm nhắn nhủ ngư dân kiên trì bám biển. Sóng vỗ vào thân tàu tung bọt nước trắng xóa. Tàu cá của con dân đất Việt dọc ngang trên biển, ẩn hiện sau những cơn sóng. Bầy cá ngừ nhiều vô kể bơi lượn trong làn nước xanh mơ màng. Ngư dân trẻ dùng điện thoại thông minh ghi lại những hình ảnh tuyệt đẹp lưu trong máy rồi gửi tặng bạn bè. “Tôi quay được nhiều đoạn phim rồi gửi cho bạn bè, họ thích lắm. Biển Hoàng Sa thật sự rất đẹp, nhất là vào lúc bình minh hay buổi chiều nắng dịu...”, ngư dân Ngô Thanh Phong cho biết.

Ngư dân Ngô Tấn Lộc chỉnh sửa thiết bị trước chuyến ra khơi.

Biển cả bao la với sóng nước hiền hòa nhưng cũng ẩn chứa những hiểm nguy khôn lường. Bao lần, biển nổi phong ba như thủy thần dọa nạt, muốn nhấn chìm tàu cá và những phận đời bé nhỏ. Tàu vỏ gỗ tựa chiếc lá mỏng manh nổi trôi giữa sóng nước. Sóng phủ lên sàn tàu, gió lạnh thấu xương. Những ngư dân can trường đưa mắt nhìn nhau, ngầm động viên sẵn sàng đối diện với bất trắc. Thuyền trưởng nhìn về phía trước, tay ôm vô lăng điều khiển tàu cá vượt qua những cơn sóng dữ. Rồi cuồng phong cũng qua, tàu cá ngạo nghễ rẽ sóng lướt trên biển rộng. Ngư dân cần mẫn buông - kéo lưới sau những giờ nặng trĩu âu lo. “Chúng tôi luôn theo dõi dự báo thời tiết để có cách ứng phó phù hợp, nhưng cũng có khi xảy ra dông gió bất ngờ. Nhiều lúc sóng to, gió lớn không thể chạy thì thả dù (dụng cụ tựa chiếc neo, giúp giữ thăng bằng cho tàu trong tình huống nguy hiểm). Hết gió bão rồi tiếp tục đánh bắt...”, ngư dân Trần Văn Kiểng bày tỏ.

Cá cờ gòn đánh bắt trên vùng biển Hoàng Sa.

Những mẻ lưới đầy

Ngư dân Lộc chung vốn với anh trai và anh rể đóng mới tàu cá hơn 3,2 tỷ đồng, chưa kể tiền sắm ngư lưới cụ còn hơn thế. Chớm hạ đến thu tàn, các anh cùng bạn chài ra khơi mỗi chuyến từ 10 - 20 ngày. Ngư dân Lộc cho tàu rẽ sóng ngược xuôi trên biển. Khi phát hiện tín hiệu đàn cá hiển thị trên máy tầm ngư, anh ra hiệu cho bạn chài chuẩn bị buông lưới. Bạn chài thoăn thoắt thả lưới vào lòng biển. Vòng tròn khép kín, một ngư dân dạn dày sóng nước cùng thúng chai rời tàu men theo mép lưới. Thuyền viên trợ lực với máy kéo thu lưới lên boong tàu. Vòng tròn hẹp dần. Ngư dân Lộc vội leo lên đỉnh cột phía trước mũi tàu để xỏ dây thừng và điều khiển ròng rọc đưa chiếc vợt lưới khá lớn xuống nước bắt cá. Mọi người vô cùng hào hứng, niềm vui hiện lên trên gương mặt sạm đen vì nắng gió. Vợt lưới được kéo lên khỏi mặt nước rồi đổ cá ra sàn tàu. Bạn chài nhanh tay phân loại hải sản và cho vào rổ nhựa trước khi đưa vào hầm ướp lạnh.

“Biển Hoàng Sa nhiều cá cờ lớn, có con nặng vài trăm kílôgam. Đợt vừa rồi tàu của tôi bắt được 4 tấn cá cờ và 3 tấn cá ngừ sọc dưa. Có con cá cờ gòn nặng gần 200kg...”, ngư dân Lộc cho biết.

Hoàng Sa - biển rộng cá nhiều, là nơi mưu sinh của bao đời ngư dân đất Việt. Quanh năm, họ gắn bó với vùng biển này, chẳng thể rời xa.

Bài, ảnh: TRANG THY