El Nino và mối quan hệ với tình hình dịch sốt xuất huyết
Theo nhận định của chuyên gia, thời tiết trong điều kiện El Nino làm muỗi sinh trưởng nhanh hơn. Từ tháng 7 - 11 năm nay, nhiều khả năng số ca bệnh sốt xuất huyết sẽ tăng lên.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong năm 2023 và 2024, hiện tượng El Nino có thể làm gia tăng sự lây truyền bệnh sốt xuất huyết và các loại arbovirus khác như: Zika, Chikungunya, viêm não Nhật Bản. Hiện tượng biến đổi khí hậu cũng thúc đẩy muỗi sinh sản và gia tăng các bệnh truyền nhiễm do muỗi truyền.
Trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng, nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường; nắng nóng có thể nhiều hơn và gay gắt hơn; khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối. Hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới có thể không nhiều nhưng tập trung nhiều vào giữa mùa, tính chất dị thường hơn cả về cường độ và quỹ đạo.
Thực tế cho thấy trong những năm El Nino, diễn biến thời tiết và khí hậu thường rất bất thường và khó dự báo; thiên tai thường tác động nghiêm trọng đến các hoạt động kinh tế - xã hội, môi trường và sức khỏe người dân. Đồng thời, thời tiết ngày càng thay đổi thất thường, càng tạo điều kiện cho muỗi phát triển.
Biến đổi khí hậu và hiện tượng El Nino đã thay đổi quá nhiều trong những năm gần đây. Theo chu kỳ, khoảng 4 - 5 năm thì xuất hiện 1 năm có ca sốt xuất huyết tăng cao. Tuy nhiên, theo ghi nhận 5 năm gần đây, có tới 3 năm là 2017, 2019, 2022 có số ca mắc đạt mức cao.
Ngoài ra, nguyên nhân số ca mắc sốt xuất huyết tăng cao là do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 đã làm giảm miễn dịch của nhiều người. Khi chống dịch, người dân đôi khi "quên" những hành động trong việc xử lý những nơi dễ làm tổ đẻ của muỗi.
Thời tiết nắng nóng kết hợp cùng mưa giông tạo điều kiện rất tốt cho sự phát triển của muỗi. Đặc biệt, hình thái thời tiết này khiến chu kỳ phát triển của muỗi rất nhanh, muỗi từ trứng đến trưởng thành chỉ mất 1 tuần. Mỗi con muỗi cái có thể sống tới 3 tháng, đẻ tới 3 lần và mỗi lần tối đa 150 trứng. Muỗi phát triển nhanh cộng với việc gia tăng mật độ khi tiếp xúc với con người, là nguyên nhân chính có thể dẫn đến bùng dịch.
Công tác phòng bệnh sốt xuất huyết thời điểm hiện tại hiệu quả nhất vẫn là việc dọn dẹp, loại bỏ những vật dụng có thể chứa nước mưa, ngăn chặn được môi trường sinh sản của muỗi.
