ESG – EPR: chìa khóa 'vàng' giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận nguồn vốn bền vững

Từ những “rào cản xanh” của Liên minh châu Âu đến thách thức “kinh tế tuần hoàn”, doanh nghiệp Việt đang đối mặt với nhiều áp lực mới. Tuy nhiên, chính trong những khó khăn này lại mở ra cơ hội “vàng” để tiếp cận nguồn vốn bền vững khổng lồ, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế trên trường quốc tế.

Phát biểu tại hội thảo, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao (HVNCLC) Vũ Kim Hạnh, nhấn mạnh ESG giờ đây không chỉ dành cho doanh nghiệp lớn mà cần thiết cho cả doanh nghiệp nhỏ và vừa, nông nghiệp khởi nghiệp. Bà cũng chỉ rõ việc tìm kiếm và sử dụng hiệu quả nguồn hỗ trợ tài chính cho ESG là không dễ dàng. ESG, với tổng tài sản toàn cầu lên tới 41.000 tỷ USD, đã trở thành yếu tố bắt buộc để doanh nghiệp tồn tại và phát triển, đặc biệt khi muốn xuất khẩu.

Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao Vũ Kim Hạnh phát biểu tại hội thảo.

"Doanh nghiệp Việt gặp ba rào cản chính khi thực hiện ESG. Thứ nhất là “rào cản xanh” từ EU với các quy định nghiêm ngặt về môi trường, đòi hỏi đầu tư đáng kể vào công nghệ và quy trình sản xuất sạch. Thứ hai là các quy định về truy xuất nguồn gốc như EUDR (Quy định Chống phá rừng của EU), gây khó khăn cho các ngành như gỗ, cà phê do thiếu dữ liệu về vùng trồng. Thứ ba là thiếu kiến thức, dữ liệu và quan trọng nhất là tài chính để thực hiện chuyển đổi" - bà Vũ Kim Hạnh nói.

Về phía doanh nghiệp, Giám đốc khối tư vấn phát triển bền vững - Công ty MCG Nguyễn Cẩm Chi, khẳng định nếu không có ESG, doanh nghiệp sẽ không thể xuất khẩu được. Bà cũng đưa ra lời khuyên doanh nghiệp cần cân nhắc chi phí, lựa chọn tiêu chí phù hợp và tận dụng khung pháp lý đang hoàn thiện để tiếp cận nguồn hỗ trợ tài chính. Bên cạnh ESG, EPR cũng đóng vai trò quan trọng, từ chỗ chỉ khuyến khích nay đã trở thành quy định bắt buộc trong Luật Bảo vệ môi trường 2020.

Phó Giám đốc Điều hành Công ty cổ phần PRO Việt Nam Chu Thị Kim Thanh chia sẻ tại hội thảo.

Phó Giám đốc Điều hành Công ty cổ phần PRO Việt Nam Chu Thị Kim Thanh, giải thích EPR buộc nhà sản xuất chịu trách nhiệm đầy đủ về sản phẩm của họ trong suốt vòng đời, nhằm thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và giảm ô nhiễm môi trường. Việc này đòi hỏi doanh nghiệp phải tính toán chi phí tái chế, xử lý chất thải vào giá thành sản phẩm, tạo động lực tài chính để thiết kế sản phẩm thân thiện hơn với môi trường ngay từ đầu.

Giám đốc ESG Phúc Sinh Group Nguyễn Duy Tâm, chia sẻ kinh nghiệm thực tế rằng việc nhận vốn bền vững là một cam kết, đòi hỏi lộ trình rõ ràng và minh bạch từ phía lãnh đạo doanh nghiệp, đồng thời cần tham vấn các bên liên quan để có chiến lược tốt hơn.

Giám đốc điều hành Quỹ Aaviskaar Capital Abhishek Mittal chia sẻ tham vọng mở khóa tiềm năng phát triển của doanh nghiệp vừa và nhỏ ở thị trường Việt Nam.

Trong khuôn khổ hội thảo, Giám đốc Điều hành Quỹ Aaviskaar Capital Abhishek Mittal, chia sẻ về sự tăng trưởng mạnh mẽ của đầu tư tác động (impact investment), với 6,17 tỷ USD dành cho các thị trường mới nổi tại Đông Nam Á. Các dự án liên quan đến biến đổi khí hậu như năng lượng tái tạo đang đặc biệt thu hút sự quan tâm. Quỹ Aaviskaar Capital bày tỏ mong muốn mở rộng đầu tư vào Việt Nam, tập trung vào ba ngành trọng điểm: nông nghiệp và thực phẩm bền vững, giải pháp chuỗi cung ứng xanh và sản xuất – xuất khẩu thân thiện môi trường.

Đáng chú ý, Quỹ Aaviskaar Capital sẽ tổ chức khóa đào tạo miễn phí xây dựng năng lực cho SMEs, dự kiến vào quý IV/2025 hoặc quý I/2026, nhằm giúp tối đa 30 doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu tiếp cận vốn từ các quỹ tài chính bền vững.

Các chuyên gia và doanh nghiệp nhận định, EPR là những thách thức nhưng cũng là cơ hội vàng để doanh nghiệp Việt chuyển mình, tiếp cận nguồn vốn bền vững và thâm nhập thị trường EU. Việc chủ động nắm bắt kiến thức, tận dụng các nguồn hỗ trợ tài chính và kiên định với con đường "xanh" chính là chìa khóa thành công trong kỷ nguyên mới.

Tiểu Thúy