EU chính thức cấm trung chuyển LNG Nga, có khả năng xuất hiện 'tác dụng phụ' không mong muốn

Lệnh cấm của Liên minh châu Âu (EU) đối với việc trung chuyển LNG Nga tại các cảng trên toàn khối cuối cùng đã chính thức có hiệu lực.

Lệnh cấm trung chuyển LNG Nga, được đưa ra vào tháng 6 năm ngoái, đã được ân hạn đến ngày 26/3 năm nay. Lệnh trừng phạt này cũng bao gồm việc cấm các nước EU cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, dịch vụ môi giới và tài trợ cho các hoạt động trung chuyển mặt hàng này.

Tương tự như các lệnh trừng phạt trước đây, lệnh cấm trung chuyển LNG Nga nhằm mục đích hạn chế khả năng của Moscow trong việc tiếp tục tài trợ cho chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Mặc dù khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Nga chỉ chiếm 5% mức tiêu thụ năng lượng của EU vào năm 2023, nhưng nó vẫn mang lại cho Điện Kremlin khoảng 8 tỷ USD doanh thu.

Một tàu chở LNG neo đậu tại cảng trung chuyển. Ảnh: Euractiv

Cảng trung chuyển LNG Nga lớn nhất trong EU là cảng Zeebrugge của Bỉ, nơi có hợp đồng dài hạn với gã khổng lồ năng lượng tư nhân Novatek. Công ty Nga có thể thực hiện các hoạt động với khối lượng lên tới 8 triệu tấn LNG (11 tỷ m3) mỗi năm.

Ngoài ra, việc trung chuyển các lô hàng từ dự án Yamal LNG và Cryogas Vysotsk LNG cũng diễn ra tại cảng Montreux của Pháp.

"Nếu Nga không thể trung chuyển LNG ở châu Âu, họ có thể phải đưa các tàu chở hàng lỏng có khả năng phá băng của mình đi những hành trình dài hơn", bà Laura Page, một chuyên gia về khí đốt tại công ty phân tích dữ liệu Kpler, nói với Oil Price.

Nhưng có lẽ Nga "không thể đưa được nhiều hàng ra khỏi dự án Yamal LNG ở Bắc Cực vì các tàu có khả năng phá băng như vậy của họ không thể rời đi rồi quay trở lại đủ nhanh chóng", vị chuyên gia cho biết thêm.

Trái ngược với suy đoán này, Novatek được cho là đã thực hiện những chuẩn bị cần thiết ngay trước khi lệnh trừng phạt này của EU được công bố vào tháng 6 năm ngoái.

Cụ thể, trước thềm thông báo về lệnh trừng phạt, gã khổng lồ LNG Nga đã tiến hành một tháng thử nghiệm chất hàng quy mô lớn gần Murmansk – ở Vịnh Kilda. Ở đó, quá trình giao nhận hàng không xảy ra thông qua cảng trung chuyển, mà theo phương thức từ tàu sang tàu (ship-to-ship).

Theo EADaily, các chuyên gia tin rằng lệnh cấm trung chuyển LNG Nga tại các cảng châu Âu có thể dẫn đến "tác dụng phụ" mà người châu Âu không mong muốn: Nguồn cung LNG Nga gia tăng tại EU.

Quá trình trung chuyển loại khí siêu lạnh này tại các cảng ở châu Âu được sử dụng để tối ưu hóa việc giao hàng đến châu Á trong thời gian không có tuyến đường thủy dọc theo Tuyến đường biển phía Bắc (NSR).

Giờ đây, khi LNG Nga không thể quá cảnh châu Âu trên đường sang châu Á, hàng hóa của Moscow sẽ phải đi đường khác để đến đích, và tất nhiên là tốn kém nhiều chi phí hơn.

Sẽ có lợi hơn cho các khách hàng châu Á của dự án Yamal LNG khi bán lại các lô hàng tại EU hoặc đổi chúng lấy cùng khối lượng đến từ Mỹ với các thương nhân châu Âu.

Brussels tuyên bố rằng lệnh cấm nhập khẩu LNG Nga không nằm trong chương trình nghị sự cho đến khi có một giải pháp thay thế phù hợp xuất hiện.

Khối 27 quốc gia hy vọng rằng đến năm 2027, Mỹ và Qatar sẽ khởi động các dự án LNG mới và EU sẽ có thể từ bỏ hoàn toàn nhiên liệu của Nga.

Châu Âu đã cắt giảm đáng kể lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga, với khối lượng giảm từ khoảng 450 triệu m3/ngày vào cuối năm 2021 xuống còn khoảng 150 m3/ngày hiện tại. Na Uy và Mỹ đã thay thế Nga trở thành nhà cung cấp khí đốt lớn nhất của châu Âu.

Tuy nhiên, có những cuộc thảo luận về khả năng khí đốt Nga có thể quay trở lại nhiều hơn nữa trên thị trường châu Âu.

Tờ Financial Times gần đây đã đưa tin về kế hoạch của một cựu giám đốc công ty mẹ của Nord Stream 2 nhằm khởi động dự án này, với việc các doanh nghiệp Mỹ mua đường ống này để đóng vai trò trung gian giữa Nga và người tiêu dùng châu Âu.

Nhưng Standard Chartered chỉ ra rằng một kế hoạch như vậy sẽ cần sự chấp thuận từ nhiều khu vực pháp lý, trong khi việc đưa lợi ích của Mỹ vào dự án chưa chắc đã cải thiện được độ tin cậy và an ninh nguồn cung của dòng chảy khí đốt này.

Minh Đức (Theo Oil Price, EADaily)