EU lên kế hoạch đối phó nếu đàm phán thuế quan với Mỹ thất bại

Ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tạm thời hoãn mức thuế quan nặng nề mà ông vừa áp đặt lên hầu khắp thế giới, bao gồm cả Liên minh châu Âu (EU), chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết khối này đã tạm dừng các biện pháp "phản đòn" đầu tiên.

Trước thông báo hoãn áp thuế của ông Trump vào cuối ngày 9/4, EU đã dự kiến áp dụng thuế quan trả đũa đối với khoảng 21 tỷ Euro (23,8 tỷ USD) hàng nhập khẩu từ Mỹ từ ngày 15/4 để đáp trả mức thuế 25% của ông Trump đối với thép và nhôm.

Khối này vẫn đang đánh giá cách ứng phó với mức thuế ô tô của Mỹ và mức thuế 10% rộng hơn vẫn đang được áp dụng với mọi đối tác của Washington, và Brussels không phải ngoại lệ.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen. Ảnh: Daily Mail

"Chúng tôi muốn tạo cơ hội cho các cuộc đàm phán", bà Von der Leyen cho biết trên X. "Trong khi hoàn tất việc thông qua các biện pháp trả đũa của EU đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các quốc gia thành viên của chúng tôi, chúng tôi sẽ tạm dừng chúng trong 90 ngày".

Trong thời gian này, EU ưu tiên đàm phán với Mỹ, nhưng cũng vẫn đang lên kế hoạch các biện pháp trả đũa nếu đàm phán thất bại.

Cách tiếp cận "Nước Mỹ trên hết" của ông Trump đã gây chia rẽ ngày càng sâu sắc giữa EU và Mỹ. Hai bên vốn có mối quan hệ thương mại và đầu tư lớn nhất thế giới với khối lượng hàng năm hơn 1,7 nghìn tỷ USD.

Theo dữ liệu do Anadolu biên soạn, tổng kim ngạch xuất khẩu của EU sang Mỹ là 605,8 tỷ USD và kim ngạch nhập khẩu của Mỹ vào khối này đạt 379,9 tỷ USD vào năm ngoái. EU có thặng dư là 225,8 tỷ USD.

Ông Trump không hài lòng với tình trạng thâm hụt thương mại như vậy, và đã gợi ý rõ ràng rằng EU cần mua các sản phẩm năng lượng từ Mỹ, trị giá khoảng 400 tỷ USD, để tránh thuế quan.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Daily Mail

Các nước EU đã rất tức giận trước mức thuế thép và nhôm 25% mà ông Trump áp đặt, và EU cho biết họ sẽ phản ứng nhanh chóng và tương xứng trong khi ưu tiên đàm phán. Trong khi đó, Washington đã áp thuế ô tô 25% vào EU.

EU cũng phải đối mặt với mức thuế quan trả đũa là 20% đối với toàn bộ khối. Mặc dù ông Trump đã tạm hoãn áp mức thuế này trong 90 ngày, nhưng không có gì đảm bảo điều gì sẽ xảy ra sau thời hạn đó.

Các nguồn tin của EU cho biết, thuế quan của Washington sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu của EU trị giá 380 tỷ Euro (433,2 tỷ USD), trong khi thuế quan 70% đối với hàng xuất khẩu của EU sẽ dẫn đến mức thuế hàng năm khoảng 91,2 tỷ USD.

Người đứng đầu cơ quan điều hành EU hoan nghênh việc đình chỉ thuế quan là một bước quan trọng hướng tới ổn định, lưu ý rằng EU cam kết đàm phán.

Bà Von der Leyen cũng cho biết khối này sẽ đa dạng hóa các đối tác thương mại của mình bằng cách hợp tác với các quốc gia khác, chiếm 87% thương mại toàn cầu, đồng thời đẩy nhanh các nỗ lực xóa bỏ rào cản trên thị trường của khối.

EU là thị trường đơn lẻ lớn nhất thế giới với sự lưu thông tự do của hàng hóa, vốn, dịch vụ và con người, với dân số 450 triệu người và tổng sản phẩm quốc nội (GDP) khoảng 18,2 nghìn tỷ USD.

Các mạng lưới thương mại rộng lớn của khối thông qua nhiều thỏa thuận là những ưu điểm cho phép khối này hoạt động, nhưng thuế quan của Washington lại gây ra thảm họa cho nền kinh tế của khối này.

Hàng hóa của EU sẽ đắt hơn ở Mỹ và nhu cầu sẽ giảm, dẫn đến xuất khẩu thấp hơn ở các lĩnh vực chính như ô tô, máy móc và nông nghiệp.

Đồng thời, các nhà sản xuất EU sử dụng các thành phần nhập khẩu từ Mỹ sẽ phải đối mặt với chi phí cao hơn, cản trở sự cạnh tranh của khối, đồng thời làm cho sản phẩm đắt hơn và gây ra lạm phát.

Thuế quan của Washington đối với EU cũng có thể gây căng thẳng cho chính sách tiền tệ của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và làm suy yếu đồng Euro. Suy thoái kinh tế, mất đầu tư và việc làm, cũng như thu nhập quốc dân, là một trong những nhược điểm đối với EU.

EU sẽ thực hiện các biện pháp đối phó với thuế quan để hỗ trợ các ngành công nghiệp của mình, điều này có thể dẫn đến tăng sản lượng trong nước, trong khi các nhà xuất khẩu EU sẽ đẩy mạnh tìm kiếm thị trường mới vì các nhà xuất khẩu sẽ đa dạng hóa hoạt động thương mại nước ngoài của EU thông qua các thị trường mới nổi ở châu Á, châu Phi và Nam Mỹ – các hiệp định thương mại với các quốc gia trên các châu lục này sẽ được chú trọng.

Minh Đức (Theo Anadolu, CBC News)