EU 'mạnh tay' với xe điện, Trung Quốc 'ngóng' bầu cử Mỹ

Trong tuần này, Liên minh châu Âu sẽ ra quyết định áp thuế đối với xe điện do Trung Quốc sản xuất, sau khi các cuộc đàm phán với Bắc Kinh không đạt được thỏa thuận chung.

Xe điện BYD đang chờ được đưa lên tàu xếp hàng tại cảng container quốc tế ở Tô Châu, tỉnh Giang Tô, vào tháng 9/2024. Ảnh: SCMP

Trong tuyên bố cuối cùng được đưa ra hôm 29/10, Ủy ban châu Âu đã xác nhận rằng mức thuế cao nhất là 35,3% sẽ được áp dụng cho xe điện từ công ty nhà nước SAIC Motor và các công ty con, ngoài mức thuế cơ bản 10% áp dụng cho tất cả các xe điện nhập khẩu.

Theo đó, quyết định này dự kiến sẽ được đưa vào luật của EU vào hôm 30/10, thời hạn cuối cùng để áp dụng các mức thuế. Sau đó, chúng dự kiến sẽ có hiệu lực vào thời điểm sau đó.

Các công ty Trung Quốc BYD và Geely, cùng với các công ty con, sẽ chịu mức thuế bổ sung thấp hơn lần lượt là 17% và 18,8%. Đối với Tesla, công ty đã đạt được thỏa thuận phụ với Ủy ban châu Âu, mức thuế là 7,8%

Xe điện do Trung Quốc sản xuất có thể sẽ đối mặt với mức thuế nhập khẩu bổ sung của EU lên tới 38%

Các công ty khác được cho là đã hợp tác với cuộc điều tra chống trợ cấp của EU sẽ phải trả mức thuế 20,7%, trong khi những công ty bị phát hiện không hợp tác sẽ phải trả mức thuế tối đa là 35,3%.

Quyết định này được đưa ra sau những nỗ lực vào phút chót nhằm ngăn chặn kế hoạch áp thuế đã diễn ra trong những ngày gần đây.

Hồi cuối tuần trước, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, các đàm phán kỹ thuật đã được nối lại, nhằm tìm ra giải pháp giảm hoặc dừng áp dụng thuế quan để đổi lấy việc các công ty đồng ý với mức giá tối thiểu cho doanh số bán xe điện tại EU.

Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đã không tìm được điểm song trùng. Bắc Kinh muốn áp dụng một thỏa thuận chung cho tất cả doanh nghiệp thông qua một phòng thương mại do nhà nước hậu thuẫn, trong khi phía châu Âu muốn đàm phán với từng công ty.

Các cuộc đàm phán dự kiến sẽ tiếp diễn, ngay cả sau khi thuế quan được áp dụng. Điều này sẽ đảm bảo rằng bất kỳ hành vi vi phạm nào đối với các thỏa thuận cam kết giá trong tương lai sẽ tự động kích hoạt việc áp dụng thuế quan.

EU đã tuyên bố sẽ bảo vệ lợi ích trước bất kỳ cuộc điều tra không phù hợp nào và đã đưa Trung Quốc ra WTO về cuộc điều tra chống trợ cấp đối với ngành công nghiệp sữa châu Âu.

Các quan chức châu Âu cho biết họ dự kiến hành động trả đũa của Trung Quốc sẽ diễn ra vào tháng tới và các quốc gia thành viên sẽ tiếp tục thúc đẩy EU ký kết thỏa thuận sau khi điều đó xảy ra.

Trung Quốc đã giảm thuế suất đối với xe có động cơ lớn xuống còn 15% vào năm 2018 và hiện đang cảnh báo có thể đưa mức thuế này trở lại mức cao tới 25%.

Cho đến nay, phản ứng của Trung Quốc chủ yếu nằm trong phạm vi thông thường của các tranh chấp thương mại.

Trong khi các quan chức Trung Quốc hiếm khi chia sẻ về tiến trình đàm phán, họ đã bắt đầu triển khai các biện pháp trả đũa và thông qua các đại diện trong giới truyền thông và hiệp hội thương mại, đề cập tới các cuộc đàm phán và ám chỉ về các biện pháp có thể có trong tương lai nếu EU áp thuế.

Tuần trước, Bloomberg trích nguồn thạo tin cho biết, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã bị Bắc Kinh gây sức ép phải tạm dừng các kế hoạch mở rộng tại EU vì căng thẳng thương mại.

Tuy nhiên, cả Brussels và Bắc Kinh có thể sớm cần chuyển hướng một phần sự chú ý sang Đại Tây Dương. Cuộc bầu cử Mỹ vào tuần tới có thể chứng kiến khả năng cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng, cùng với cam kết sẽ áp thuế đối với cả EU và Trung Quốc.

Theo Henry Gao, giáo sư luật tại Đại học Quản lý Singapore, nghiên cứu về thương mại và chính sách của Trung Quốc, có khả năng các quan chức ở Bắc Kinh sẽ chọn cách không đưa ra bất kỳ phản ứng tức thời nào đối với mức thuế mới của EU trong khi họ chờ đợi kết quả bầu cử Mỹ.

Liên Hà