EU nhất trí đóng băng vô thời hạn tài sản của Nga

RBC Ukraine đưa tin, ngày 12/12 giờ địa phương, các chính phủ EU nhất trí đóng băng khoảng 210 tỷ Euro (hơn 246 tỷ USD) tài sản của Ngân hàng trung ương Nga “chừng nào còn cần thiết”.

Theo Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa, với quyết định này, EU không cần phải bỏ phiếu 6 tháng một lần để gia hạn lệnh phong tỏa tài sản của Nga.

“Chúng tôi đang gửi một tín hiệu mạnh mẽ tới Nga rằng chừng nào cuộc chiến này còn tiếp diễn, cái giá mà Nga phải trả sẽ tiếp tục tăng lên. Đây cũng là thông điệp mạnh mẽ gửi tới Ukraine. Chúng tôi muốn bảo đảm rằng người láng giềng dũng cảm của chúng tôi sẽ trở nên mạnh mẽ hơn nữa, cả trên chiến trường lẫn tại bàn đàm phán,” bà Ursula von der Leyen viết trên mạng xã hội X.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa. Ảnh: X/@vonderleyen

Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa xác nhận rằng các tài sản của Nga sẽ tiếp tục bị đóng băng cho đến khi cuộc xung đột tại Ukraine kết thúc.

“Vào tháng 10, các nhà lãnh đạo EU đã cam kết duy trì tình trạng đóng băng tài sản của Nga cho đến khi Nga kết thúc cuộc chiến tại Ukraine và bồi thường những thiệt hại đã gây ra. Hôm nay, chúng tôi đã thực hiện cam kết đó,” ông Costa nói. Ông đồng thời cho biết bước tiếp theo là bảo đảm các nhu cầu tài chính của Ukraine trong giai đoạn 2026 - 2027.

Theo Reuters, quyết định đóng băng tài sản Nga vô thời hạn đã loại bỏ khả năng Hungary và Slovakia - hai quốc gia có quan hệ thân thiện hơn với Moscow so với các quốc gia EU khác - có thể từ chối gia hạn lệnh phong tỏa và buộc EU phải trả lại số tiền cho Nga.

Lệnh đóng băng cũng có thể thuyết phục Bỉ ủng hộ kế hoạch của EU về việc sử dụng số tiền bị đóng băng để cấp khoản vay lên tới 165 tỷ Euro (hơn 193 tỷ USD) cho Ukraine, nhằm trang trải các nhu cầu ngân sách quân sự và dân sự trong giai đoạn 2026 - 2027.

Hội đồng châu Âu dự kiến sẽ họp vào ngày 18/12 để hoàn tất chi tiết của cơ chế vay bồi thường và giải quyết những vấn đề còn tồn tại. Trong đó, tất cả các chính phủ EU phải bảo đảm các yêu cầu của Bỉ rằng nước này sẽ không phải đơn độc gánh chịu hậu quả nếu Nga khởi kiện và giành phần thắng.

Viết trên mạng xã hội X, Thủ tướng Ukraine Yulia Svyrydenko ca ngợi quyết định của EU là “bước ngoặt mang tính lịch sử hướng tới công lý và trách nhiệm giải trình”.

Bộ trưởng Tài chính Đan Mạch Stephanie Lose, quốc gia đang giữ chức Chủ tịch luân phiên EU, nói với báo giới rằng vẫn còn “một số lo ngại” cần được giải quyết, nhưng “hy vọng chúng tôi có thể mở đường cho một quyết định tại Hội đồng châu Âu vào tuần tới”.

Trong khi đó, Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã chỉ trích việc EU quyết định đóng băng vô thời hạn tài sản của Nga thông qua cơ chế bỏ phiếu đa số đủ điều kiện của 15 trong 27 quốc gia thành viên. Ông cảnh báo động thái này sẽ “gây ra tổn hại không thể khắc phục cho khối”, đồng thời nhấn mạnh rằng Hungary phản đối quyết định đó và “sẽ làm tất cả những gì có thể để khôi phục trật tự pháp lý”.

Về phần mình, Ngân hàng Trung ương Nga ngày 12/12 tuyên bố kế hoạch của EU sử dụng tài sản của Nga là “bất hợp pháp” và cảnh báo sử dụng mọi biện pháp sẵn có để bảo vệ lợi ích của mình. Ngân hàng này thông báo đang khởi kiện Euroclear - trung tâm lưu ký chứng khoán có trụ sở tại Brussels (Bỉ) – nơi đang nắm giữ 185 tỷ Euro (217 tỷ USD) trong tổng số tài sản bị phong tỏa tại châu Âu.

Trước đó, trong một phát biểu vào ngày 25/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova tuyên bố chỉ Moscow mới có quyền quyết định về tài sản của mình, đồng thời cảnh báo phản ứng của nước này sẽ “rất cứng rắn và gây đau đớn” nếu các nước EU sử dụng tài sản Nga bị đóng băng để cấp “khoản vay bồi thường” cho Ukraine.

Đỗ Thảo