Fed đối mặt bài toán kinh tế phức tạp nhất trong nhiều thập kỷ

Fed đối mặt bài toán kinh tế phức tạp nhất trong nhiều thập kỷ

Trong vòng hai tuần tới, Fed được kỳ vọng rộng rãi sẽ hạ lãi suất lần đầu tiên kể từ tháng 12 năm ngoái. Tuy nhiên, điều Fed làm sau đó vẫn là ẩn số.

Các nhà hoạch định chính sách vẫn chưa đánh giá đầy đủ mức độ ảnh hưởng của loạt thuế quan quy mô lớn do Tổng thống Donald Trump áp đặt đối với lạm phát, cũng như liệu thị trường lao động Mỹ có đang đứng trước nguy cơ suy giảm mạnh, nhất là khi các tín hiệu yếu kém đang dần xuất hiện.

Fed hiện đang phải xử lý một trong những bài toán kinh tế phức tạp nhất nhiều thập kỷ, khi cả hai mục tiêu trong nhiệm vụ kép là ổn định giá cả và đảm bảo toàn dụng việc làm đều chịu áp lực giống như thời kỳ đình lạm thập niên 1970-1980. Điều này làm triển vọng cắt giảm lãi suất thêm trở nên mơ hồ hơn.

Trả lời CNBC hôm thứ Tư, Thống đốc Fed Christopher Waller kêu gọi nhiều đợt hạ lãi suất trong những tháng tới. Nhưng chỉ chưa đầy hai giờ sau, Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic lại viết trong một bài báo rằng chỉ “một lần cắt giảm” sẽ là phù hợp trong phần còn lại của năm nay (Bostic năm nay không có quyền biểu quyết chính sách lãi suất).

“Chúng ta đang ở vùng nước chưa từng đi qua và điều đó phản ánh trong cách Fed tư duy”, Brent Schutte, Giám đốc đầu tư tại Northwestern Mutual Wealth Management, nói với CNN và thêm rằng: “Chúng ta vẫn ở trong "làn sương mù" của thuế quan cộng thêm nhiều biến số khác, nhưng Fed nhìn thấy thị trường lao động suy yếu là rủi ro ngắn hạn rõ ràng”.

Câu hỏi còn bỏ ngỏ về tác động của thuế quan

Một số quan chức Fed đã thoải mái hơn với quan điểm rằng lạm phát do thuế quan chỉ mang tính tạm thời, song không phải tất cả đều đồng tình.

Waller - người được Trump bổ nhiệm năm 2020 và hiện được xem là ứng viên tiềm năng cho chức Chủ tịch Fed sau khi nhiệm kỳ của Chủ tịch Jerome Powell kết thúc vào tháng 5, đã nhấn mạnh điều này nhiều tháng qua. Ông từng nêu quan điểm hồi tháng 7 sau khi bất đồng với quyết định giữ nguyên lãi suất của Fed lần thứ năm liên tiếp.

Ở thông tin vừa được công bố, chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) - thước đo lạm phát ưa thích của Fed - cho thấy giá một số mặt hàng chịu ảnh hưởng mạnh từ thuế quan, như đồ nội thất và thiết bị gia dụng đã tăng trong các tháng gần đây.

Dù lạm phát có thể tiếp tục nhích lên, ngày càng nhiều quan chức Fed đồng thuận với Waller rằng tác động từ thuế quan sẽ không kéo dài.

“Tôi dự báo tác động từ thuế quan sẽ lan tỏa trong nền kinh tế khoảng 2-3 quý tới và sau đó sẽ phai nhạt”, Chủ tịch Fed St. Louis Alberto Musalem phát biểu hôm thứ Tư tại một sự kiện của Viện Peterson.

Chủ tịch Fed San Francisco Mary Daly tuần trước viết trên mạng xã hội rằng “tác động tăng giá do thuế quan chỉ là một lần”.

Ông Powell cũng thừa nhận khả năng này trong bài phát biểu quan trọng tại hội nghị thường niên ở Jackson Hole hồi tháng trước: “Kịch bản cơ sở hợp lý là đây chỉ là cú tăng giá một lần, và cuối cùng, chúng tôi sẽ đảm bảo điều đó”.

Tuy nhiên, một số quan chức vẫn tỏ ra dè dặt, trong đó có Chủ tịch Fed Cleveland Beth Hammack (không có quyền bỏ phiếu năm nay) và Chủ tịch Fed Boston Susan Collins (có quyền bỏ phiếu). Theo John Canavan, chuyên gia tại Oxford Economics, Collins có thể bỏ phiếu phản đối nếu Fed tiến hành cắt giảm lãi suất tại cuộc họp ngày 16-17/9.

“Tôi thấy bức tranh lạm phát vẫn ở mức cao, đang tăng và đi sai hướng. Với dữ liệu hiện có, tôi sẽ không ủng hộ giảm lãi suất”, Hammack nói với Wall Street Journal bên lề hội nghị Jackson Hole.

Thị trường lao động suy yếu

Kể từ khi ông Trump khởi động “làn sóng” thuế quan đầu năm nay, chiến lược của Fed là chờ đợi để quan sát diễn biến. Nhưng khi thị trường lao động chao đảo, Fed không còn lựa chọn đứng ngoài.

Theo dữ liệu của Bộ Lao động, tăng trưởng việc làm những tháng gần đây yếu ớt, số vị trí tuyển dụng hiện ít hơn số người thất nghiệp, trong khi tỷ lệ thất nghiệp ở các nhóm dễ tổn thương như người da màu tăng lên.

“Việc tỷ lệ thất nghiệp của người da màu tăng là tín hiệu sớm chúng tôi cần lưu ý, thêm một dấu hiệu cho thấy thị trường lao động đang yếu đi. Khi suy thoái xảy ra, thường người da màu là những người mất việc đầu tiên, hoặc được tuyển dụng sau cùng”, Chủ tịch Fed Minneapolis Neel Kashkari (không có quyền bỏ phiếu) cho biết tại một sự kiện ở Minnesota.

Dẫu vậy, tỷ lệ thất nghiệp chung vẫn ở mức thấp 4,2%, và số đơn xin trợ cấp thất nghiệp mới chưa tăng vọt. Song, các quan chức Fed thừa nhận đã xuất hiện những dấu hiệu cảnh báo trong triển vọng việc làm, cả từ dữ liệu lẫn khảo sát doanh nghiệp.

Báo cáo Beige Book mới nhất, tập hợp ý kiến doanh nghiệp toàn quốc, công bố hôm thứ Tư, mô tả thị trường lao động yếu hơn ở một số khu vực. Nhiều công ty cho biết đã giảm giờ làm và trì hoãn tăng lương để hút nhân tài, dù vẫn còn tuyển dụng trong một số ngành.

“Một công ty môi giới việc làm ở New York báo cáo rằng tìm việc khó khăn hơn; người lao động ít chuyển việc và tỷ lệ nghỉ việc tự nguyện ở mức cực thấp”, báo cáo nêu.

Trong 10 ngày tới, Fed và Phố Wall sẽ có cái nhìn rõ hơn về sức khỏe kinh tế Mỹ trước chương trình nghị sự kinh tế quy mô lớn của ông Trump. Thứ Sáu này, Bộ Lao động sẽ công bố báo cáo việc làm tháng 8, bao gồm số việc làm mới và tỷ lệ thất nghiệp. Tuần tới, cơ quan này cũng sẽ công bố hai báo cáo lạm phát quan trọng.

Đại Hùng