Financial Times: Châu Âu tìm cách thay thế vai trò của Mỹ trong NATO

Theo đó, Anh, Pháp, Đức và các quốc gia Bắc Âu hiện đang thảo luận về một đề xuất nhằm giảm bớt gánh nặng quân sự và tài chính của khối này đối với Washington.

Mục tiêu cuối cùng là công bố kế hoạch với Mỹ trước thời điểm diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh NATO hàng năm tại The Hague, Hà Lan vào tháng 6 tới.

Binh sĩ châu Âu sẽ dần thay thế vai trò đảm bảo an ninh chính của Mỹ trong NATO (Ảnh: Reuters).

"Tăng cường chi tiêu quốc phòng là lựa chọn duy nhất nhằm chia sẻ gánh nặng và giảm dần phụ thuộc vào Mỹ. Chúng tôi đang thảo luận nhưng đây là nhiệm vụ quá nặng nề khiến nhiều quốc gia cảm thấy bị quá tải", một quan chức chia sẻ.

Tờ Financial Times đánh giá, nỗ lực trên phản ánh rõ nét mối lo ngại ngày càng tăng trong các nước thành viên NATO tại châu Âu rằng dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump, Mỹ có thể rút lại cam kết quốc phòng hoặc thậm chí rời khỏi khối.

Theo Financial Times, kế hoạch của EU có thể bao gồm cam kết tăng chi tiêu quốc phòng và nâng cao năng lực quân sự nhằm thuyết phục ông Trump chấp thuận quá trình dần chuyển giao trách nhiệm và Mỹ có thể tập trung vào châu Á.

Các cuộc thảo luận đang được tiến hành theo lộ trình chuyển đổi lâu dài và giới chức châu Âu thừa nhận mốc thời gian từ 5-10 năm vẫn là quá tham vọng.

Bên cạnh đó, một số quốc gia châu Âu được cho là không ủng hộ các cuộc đàm phán này do lo ngại có thể thôi thúc Mỹ rút khỏi NATO diễn ra nhanh hơn.

Ngoài ra, không ít nước khác hoài nghi liệu Washington có chấp thuận quá trình chuyển giao dần dần theo lộ trình cụ thể hay không,

Trước đó, ông Trump từng yêu cầu thành viên NATO phải nâng mức chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP, cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của khối.

Còn Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cảnh báo Mỹ sẽ không còn chấp nhận mối quan hệ mất cân bằng với các đồng minh đồng thời nhấn mạnh Washington sẽ ưu tiên trao quyền cho châu Âu để tự chịu trách nhiệm về an ninh.

Đầu tháng 3 này, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen kêu gọi EU thành lập một liên minh quốc phòng.

Ngoài ra, EU cũng ủng hộ kế hoạch mang tên ReArm Europe (Tái trang bị vũ khí cho châu Âu), huy động tới 800 tỷ euro (tương đương 875 tỷ USD) thông qua các khoản cho vay và ưu đãi thuế để thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng của khối.

Về phần Nga, Moscow lên án mạnh mẽ kế hoạch gia tăng chi tiêu quân sự của EU. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã bày tỏ quan ngại sâu sắc đồng thời khẳng định các biện pháp này chủ yếu nhắm vào Nga đồng thời đe dọa làm suy yếu nỗ lực hòa bình với Ukraine.

Khánh An