'Gan vàng dạ sắt' - Ký ức hào hùng trong sự nghiệp giải phóng dân tộc
Nhân kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024), dưới sự chỉ đạo của Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hà Nội, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò tổ chức lễ ra mắt trưng bày chuyên đề 'Gan vàng dạ sắt'.
Tại lễ ra mắt, quý vị đại biểu sẽ cùng thực hiện nghi lễ dâng hương, tưởng niệm các chiến sĩ yêu nước, cách mạng đã hy sinh tại Nhà tù Hỏa Lò; nghe thuyết minh trưng bày với ba nội dung: Những dấu mốc lịch sử; Bền gan vững chí và Ký ức không phai.
Trưng bày chuyên đề “Gan vàng dạ sắt” giới thiệu những dấu mốc lịch sử của lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam trên chặng đường 80 năm hình thành và phát triển. Góp phần vào những thành công chung của lực lượng quân đội trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, có sự đóng góp của các chiến sĩ cách mạng từng bị địch bắt, giam trong các nhà tù. Sau khi thoát khỏi các nhà tù thực dân, trải qua những năm tháng rèn luyện, chiến đấu gian khổ, nhiều đồng chí đã trở thành vị tướng của lòng dân.
Sau gần 30 năm bôn ba nước ngoài tìm đường cứu nước, đầu năm 1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trở về Việt Nam. Trước yêu cầu thực tiễn, Người ra Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân. Ngày 22/12/1944, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân được thành lập tại khu rừng Trần Hưng Đạo, Cao Bằng. Dưới cờ đỏ sao vàng, 10 lời thề danh dự quyết tâm chiến đấu, hy sinh đến giọt máu cuối cùng vì sự nghiệp cách mạng đã vang lên. Chỉ ba ngày sau khi được thành lập, Đội đã chiếm trọn hai đồn địch là Phai Khắt và Nà Ngần, mở đầu cho những chiến thắng vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam sau này.
Gắn liền với từng thời điểm lịch sử, tên gọi của lực lượng quân đội có sự thay đổi. Dù với tên gọi nào, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn là đội quân “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân chiến đấu”.
Lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam ghi dấu tấm gương của nhiều chiến sĩ cách mạng từng bị địch bắt, giam trong các nhà tù, trại giam: Hỏa Lò, Nam Định, Sơn La, Lao Bảo, Côn Đảo... Bằng ý chí, nghị lực được tôi luyện trong “ngục lửa”, khi ra chiến trường, các vị tướng càng quyết liệt trong chỉ đạo, sáng tạo trong cách đánh, đoàn kết trong đấu tranh. Trong phạm vi của trưng bày, giới thiệu thân thế, sự nghiệp của 9 vị tướng với tài năng, đức độ và công lao đã đóng góp cho thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.
9 vị tướng được giới thiệu tại trưng bày “Gan vàng dạ sắt” gồm Đại tướng Võ Nguyên Giáp (1911 - 2013), Đại tướng Nguyễn Chí Thanh (1914 - 1967), Đại tướng Văn Tiến Dũng (1917 - 2002), Thượng tướng Đinh Đức Thiện (1914 - 1987), Thượng tướng Song Hào (1917 - 2004), Trung tướng Vương Thừa Vũ (1910 - 1980), Trung tướng Vũ Xuân Chiêm (1923 - 2012), Thiếu tướng Trần Tử Bình (1907 - 1967), Thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương.
Phía sau vẻ bề ngoài mạnh mẽ, cương nghị của các vị tướng luôn là sự gần gũi, sẻ chia với các đồng đội, đồng chí. Nơi chiến trường khốc liệt, những lúc yên bình sau tiếng súng, các vị tướng lại tranh thủ gửi trọn yêu thương qua những dòng thư, món quà nhỏ… về cho gia đình. Kỷ niệm về các vị tướng vẫn mãi là ký ức không phai trong tâm trí của người thân và đồng đội.
Chia sẻ về cảm xúc khi tham dự trưng bày “Gan vàng dạ sắt”, ông Võ Điện Biên - Con trai Đại tướng Võ Nguyên Giáp cho biết: "Tôi thấy trưng bày rất ý nghĩa và xúc động. Thông qua trưng bày, tôi được nhìn lại sự hy sinh của hàng vạn người, không chỉ những chiến sĩ cách mạng mà cả nhân dân khi phải trải qua nhiều gian khổ, cảnh tù đày. Một điều đặc biệt khi tới đây là tôi được uống nước lá bàng, ngày xưa kiếm được lá bàng rất khó khăn. Qua đó, tôi thấy được gian khổ của những chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày".
Nhân kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024), trưng bày chuyên đề “Gan vàng dạ sắt” sẽ giúp công chúng thêm thấu hiểu sự gian khổ, khốc liệt của chiến tranh và những đóng góp của các vị tướng cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Trưng bày cũng góp phần bồi đắp niềm tự hào dân tộc, từ đó giúp thế hệ trẻ hôm nay càng thêm vững bước trên con đường bảo vệ và xây dựng Tổ quốc.
Trưng bày “Gan vàng dạ sắt” diễn ra đến hết ngày 28/2/2025 tại Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò (Hà Nội).