Gia đình bốn thế hệ say mê quan họ

Gia đình bà Nạp có 4 thế hệ hát quan họ gồm: Mẹ bà Nạp (cụ Nguyễn Thị Toàn), bà Nạp, 3 con gái (Nguyễn Thị Hằng, Nguyễn Thị Uyên, Nguyễn Thị Tú) và cháu Nguyễn Anh Tuấn (con chị Nguyễn Thị Hằng). Khi còn trẻ, cụ Nguyễn Thị Toàn (mẹ bà Nạp) nổi tiếng là người hát quan họ rất hay.

Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Thị Nạp hát quan họ tại thị trấn Bích Động (Việt Yên).

Sinh ra, lớn lên ở làng Hữu Nghi - một trong 5 làng quan họ cổ của huyện Việt Yên, từ nhỏ bà Nạp đã yêu thích làn điệu quan họ. Thời niên thiếu, mỗi khi làm đồng ruộng xong, bà lại cùng các bạn hát đối đáp. Mỗi lần thua cuộc, bà quyết tâm về nhà tập luyện để lần sau đạt kết quả cao hơn.

Bà cũng dành thời gian tìm đến các nghệ nhân trong vùng sưu tầm, học hỏi kỹ năng trình diễn loại hình nghệ thuật này. Cứ như vậy, tình yêu với dân ca quan họ lớn dần. Bà trở thành một trong những hạt nhân văn nghệ của làng. Nhiều năm qua, mỗi khi làng mở hội, bà Nạp cùng các liền anh, liền chị hát giao duyên.

Năm 2023, bà được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú. Nghệ nhân Nguyễn Thị Nạp chia sẻ: “Quy tụ được nhiều thành viên đã khó, làm thế nào để mọi người, con cháu trong gia đình hiểu và say mê hát quan họ càng khó hơn, nhất là quan họ lời cổ, hát không nhạc đệm. Đặc trưng của hát quan họ là vang, rền, nền, nảy. Để đạt được những yếu tố đó đòi hỏi người hát phải luyện tập kiên trì, bền bỉ, từ kỹ thuật lấy hơi, mở khẩu hình đến cách luyến láy mới có thể tạo nên sắc thái âm thanh đặc trưng của phong cách hát...”

Không chỉ truyền dạy cho con cháu, Nghệ nhân Nguyễn Thị Nạp đã quy tụ, truyền dạy hát quan họ cho nhiều người dân trong thôn, xã và học sinh ở địa phương, thúc đẩy phong trào văn hóa, văn nghệ. Ở nhiều hội diễn, liên hoan, canh hát do huyện, xã và các câu lạc bộ tổ chức, Nghệ nhân Nguyễn Thị Nạp và các con cháu đều tích cực tham gia và giành nhiều giải thưởng.

Bài, ảnh: Vũ Hoàng Thương