Giá đôla Mỹ nơi chao đảo, nơi bình chân, vì sao?

Ngày 14-3, tỉ giá đôla Mỹ tiếp tục thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư và người tiêu dùng khi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tỉ giá trung tâm ở mức 24.779 VND/USD, tăng 21 đồng so với hôm qua. So với đầu năm nay, tỉ giá trung tâm đã tăng 437 đồng và hiện neo ở mức cao nhất từ trước đến nay.

Với biến động +/-5%, tỉ giá sàn là 23.540 đồng và tỉ giá trần tại các ngân hàng thương mại sẽ không được vượt quá 26.017 đồng.

Giá đôla Mỹ chợ đen bình chân như vại

Biến động giá đôla Mỹ trong hai tháng đầu năm nay cũng có sự khác biệt rõ rệt so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đầu năm ngoái, tỉ giá trung tâm giữ ổn định, nay tỉ giá đã có xu hướng tăng liên tiếp, phản ánh sự bất định trong chính sách tiền tệ và tác động của nền kinh tế thế giới.

Có thể thấy, sự biến động của đồng USD trên thị trường quốc tế đã khiến tỉ giá USD/VND có những bước điều chỉnh đáng kể trong thời gian qua. So với tháng 5-2024, khi giá đôla Mỹ tại thị trường trong nước biến động mạnh, tỉ giá trung tâm của VND so với USD được Ngân hàng Nhà nước công bố chỉ dao động quanh mức 24.300 VND/USD, hiện tỉ giá trung tâm đã tăng thêm khoảng 480 đồng, cho thấy áp lực gia tăng đang gia tăng đáng kể trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều yếu tố bất định.

Có một điểm đáng chú ý, trong khi tỉ giá trung tâm tăng mạnh từ đầu năm nhưng tỉ giá USD tại các ngân hàng thương mại dù duy trì xu hướng đi lên, song mức độ tăng chỉ khoảng 160 đồng so với đầu năm và thấp hơn nhiều so với đà tăng của tỉ giá trung tâm. Hiện giá bán USD tại các nhà băng dao động từ 25.700 - 25.710 VND/USD, dao động từ 30 – 40 đồng mỗi đôla so với chốt phiên chiều qua.

Trên thị trường tự do, tỉ giá USD giao dịch phổ biến quanh ngưỡng 25.715 VND/USD mua vào và 25.815 VND/USD bán ra, giảm khoảng 30 đồng so với một ngày trước, và gần như đi ngang so với đầu năm. Điều này cho thấy sự ổn định tương đối của giá đồng bạc xanh trên thị trường chợ đen trong thời gian gần đây.

Với những diễn biến hiện tại, việc theo dõi tỉ giá USD/VND trở nên quan trọng hơn bao giờ hết cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư trong nước.

Giám đốc một công ty xuất khẩu nông sản cho biết: “Từ đầu năm đến nay, tỉ giá USD tại các ngân hàng thương mại có biến động, nhưng biên độ tăng chỉ dao động từ 150 – 220 đồng tùy thời điểm, tương ứng với mức tăng chưa tới 1%. Đúng là tỉ giá tăng sẽ giúp doanh thu có được từ hoạt động xuất khẩu sẽ lớn hơn, nhưng với mức tăng chưa tới 1% thì không giúp doanh thu “béo bở” hơn được bao nhiêu.

Ở chiều ngược lại, với doanh nghiệp nhập khẩu hoặc doanh nghiệp đang vay nợ bằng USD sẽ đối mặt với hàng loạt hệ lụy nghiêm trọng khi tỉ giá tăng. Chẳng hạn, các doanh nghiệp vay nợ bằng USD sẽ phải đối mặt với gánh nặng trả lãi nặng nề hơn. Còn với doanh nghiệp nhập khẩu, sẽ tốn thêm chi phí vận chuyển hàng hóa, nguyên vật liệu phục vụ sản xuất cũng trở nên đắt đỏ hơn. Những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp nhập khẩu mà còn làm tăng giá hàng hóa trên thị trường, gây khó khăn cho cả người tiêu dùng và nền kinh tế nói chung.

Hiện chênh lệch giá mua – bán USD tại các nhà băng đã nới rộng lên đến 390 đồng một đôla, trong khi độ vênh này trên thị trường tự do chỉ có 100 đồng.

VND đã giảm xuống mức thấp kỷ lục khoảng 25.600 đồng đổi 1 USD vào đầu tháng 3, song vẫn còn nhiều yếu tố hỗ trợ ổn định giá đôla Mỹ. Ảnh: T.L

Tỉ giá là một ẩn số khó lường

Nói về áp lực tỉ giá và lãi suất trong năm nay, bà Nguyễn Thúy Hạnh - Tổng Giám đốc ngân hàng Standard Chartered Việt Nam, cho biết: Từ năm ngoái, chúng tôi đã dự báo lãi suất VND có thể tăng, nhưng cho đến thời điểm hiện tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vẫn duy trì lãi suất VND ở mức thấp để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển.

Bà Hạnh nhấn mạnh rằng NHNN đã áp dụng chính sách tiền tệ linh hoạt để cân bằng giữa tỷ giá và lãi suất, nhằm giữ niềm tin vào đồng VND. Mục tiêu là duy trì lãi suất thấp để thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế. Tôi cho rằng cách điều hành này sẽ tiếp tục được áp dụng trong thời gian tới.

PGS.TS Trần Hùng Sơn, chuyên gia tài chính ngân hàng cho biết: Bài toán cân đối giữa tỉ giá – lãi suất là vấn đề không phải lúc nào cũng dễ dàng tìm ra đáp án. Do đó, nếu nhà điều hành chọn duy trì lãi suất VND ở mức thấp để hỗ trợ doanh nghiệp thì có thể sẽ phải hy sinh về tỉ giá. Ngược lại, nếu muốn giữ ổn định tỉ giá, sẽ phải chấp nhận gia tăng về lãi suất tiền đồng. Nhưng dù tỉ giá có tăng mạnh ra sao, tôi cho rằng NHNN sẽ cố gắng hết sức để giữ biến động tỉ giá không vượt quá 5%.

Theo Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, chỉ số tỉ giá USD không phải là một chỉ số cứng, không thay đổi bất biến mới là tốt, mà chỉ số này lúc lên lúc xuống, vận hành theo quy luật thị trường. Trong năm 2024, tỉ giá tăng 5,03%. Mức tăng tỉ giá này đảm bảo được tỉ giá thuận lợi cho cả doanh nghiệp xuất khẩu và nhập khẩu, cũng như các nhà đầu tư cũng không có tâm lý đầu cơ, găm giữ ngoại tệ.

Trong báo cáo mới nhất về kinh tế Việt Nam quý 1-2025 do Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore) vừa công bố. Trong đó, các chuyên gia kinh tế của ngân hàng UOB cho rằng Ngân hàng Nhà nước không chịu áp lực phải nới lỏng chính sách trong ngắn hạn. Cùng với mối lo lạm phát gia tăng, quyết định hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại là duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,50%.

Mặc dù VND đã giảm xuống mức thấp kỷ lục khoảng 25.600 VND đổi 1 USD vào đầu tháng 3, sau khi Ngân hàng Nhà nước tăng giá bán USD cho các ngân hàng lên 25.698 đồng, từ mức 25.450 VND/USD, đánh dấu lần điều chỉnh đầu tiên kể từ tháng 10 năm ngoái. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể giúp giảm áp lực mất giá của VND, bao gồm triển vọng tăng trưởng nội địa mạnh mẽ và cam kết của NHNN trong việc đảm bảo “ổn định tỉ giá.”

Dự báo cập nhật của UOB về tỉ giá USD/VND là 25.800 VND/USD trong quý II, sau đó nhích lên ngưỡng 26.000 VND/USD vào quý III và có thể quay trở lại mốc 25.800 VND/USD trong quý cuối cùng của năm nay.

Lãnh đạo NHNN khẳng định, thời gian tới tiếp tục điều hành tỉ giá linh hoạt, phù hợp với diễn biến thị trường trong nước và quốc tế. Đồng thời chủ động sẵn sàng can thiệp thị trường nhằm ổn định thị trường ngoại tệ trước biến động của kinh tế thế giới và cuộc chiến thương mại, củng cố niềm tin của người dân và doanh nghiệp vào đồng nội tệ.

THÙY LINH